UM Skoczów - www.skoczow.pl

nr 2 (260) 2025, Luty 2025, ISSN INFORMATOR SAMORZĄDOWY SAMORZĄD: Remonty dróg w skoczowie STR. 2 OŚWIATA: Rozwijali czytelnictwo w gminie KULTURA: Graficzny ornament STR. 6 STR. 8 SKOCZOWSKA „DWÓJKA” ZMIENIA SIĘ NA NASZYCH OCZACH nia dla wózków, a wewnątrz budynku zostanie zainstalowana winda, która umożliwi dostęp do poszczególnych kondygnacji. Na zadanie „Remont kapitalny i adaptacja zabytkowego budynku byłej szkoły przy ul. Bielskiej 17 w Skoczowie na potrzeby pomocy społecznej, polityki senioralnej” gmina Skoczów pozyskała dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych w wysokości 14,9 mln zł. Łączna wartość inwestycji to 17,6 mln zł. WP Trwa remont budynku przy Bielskiej 17, w którym dawniej mieściło się Gimnazjum Nr 2 w Skoczowie. W styczniu sprawdziliśmy, co słychać na placu budowy i co zostało już wykonane. Wymieniona została cała konstrukcja dachu – zakończyła się wymiana stropów drewnianych na stropy gęstożebrowe, wykonane zostało pełne deskowanie konstrukcji dachu, murowanie nowych kominów (od stropu najwyższej kondygnacji – ponad dach). Wykonany został również nowy bieg klatki schodowej od 2 piętra na poddasze. Obecnie trwają prace rozbiórkowe i wyburzeniowe, skuwanie tynków wewnętrznych ścian, wykonywanie nowych otworów drzwiowych (wstawianie nadproży drzwiowych), wykonywanie ścianek dociskowych ścian fundamentowych wraz z izolacjami (wewnątrz budynku), drenaże wewnętrznych ścian fundamentowych oraz kanalizacja sanitarna w pomieszczeniach piwnicznych. Rozpoczęto także prace dekarskie związane z wykonywaniem orynnowania nowej połaci dachu oraz prace związane z układaniem pokrycia dachu z blachy miedzianej. Kontynuacja tych prac jest jednak uzależniona od temperatury i warunków atmosferycznych. Po kapitalnym remoncie, w budynku znajdować się będzie nowa siedziba skoczowskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Będą tam realizowane zadania z zakresu pomocy społecznej, polityki senioralnej czy wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży. Obiekt zostanie dostosowany dla osób z niepełnosprawnością – przy wejściu głównym do budynku zostanie wykonana pochyl- ULICA GARBARSKA ZNOWU PRZEJEZDNA Aż 6 m3 betonu oraz 20 ton materiału kamiennego potrzebne było aby uzupełnić zapadliska i pustki w gruncie w okolicy studni i przyłączy potoku Żabiniec. Przypomnijmy, początkiem stycznia doszło do uszkodzenia nawierzchni i powstania zapadliska w ciągu ul. Garbarskiej w Skoczowie. Fragment drogi, od strony skrzyżowania z ul. Ustrońską, ze względów bezpieczeństwa musiał zostać zamknięty. Awaria okazała się poważniejsza niż wskazywały na to pierwotne oględziny. Obraz z kamer uwidocznił, że oprócz nieszczelnych starych przyłączy kanalizacji deszczowej, również dno głównej studni rewizyjnej potoku Żabiniec uległo uszkodzeniu podczas wrześniowej powodzi. To doprowadziło do wymycia gruntu głęboko pod nawierzchnią skrzyżowania ulic Garbarskiej i Ustrońskiej. Obecnie sytuacja jest już opanowana. Odtworzono dno studni oraz wypełniono wszystkie powstałe w gruncie pustki. Tym samym ruch w ciągu ul. Garbarskiej został przywrócony. W późniejszym czasie, kiedy grunt w głębokim wykopie w pełni się ustabilizuje, wykonane zostanie odtworzenie nawierzchni z kostki granitowej. WP REMONTY DRÓG W SKOCZOWIE Trwa gruntowna przebudowa dwóch dróg na terenie Skoczowa – ul. Wiślańskiej i bocznej od ulicy Góreckiej. Sprawdzamy, co nowego dzieje się na tych placach budowy. Ulica Wiślańska remontowana jest na odcinku od stacji paliw Crab do granicy z Harbutowicami – początku ul. Stara Droga. Obecnie rozbudowywana jest kanalizacja deszczowa i modernizowany jest przepust młynówki. W efekcie prowadzonych prac pojawi się nowa nawierzchnia, położony zostanie chodnik dla pieszych. Przy zbiegu z ul. Stara Droga powstanie zatoczka z nowymi miejscami parkingowymi. Teren zostanie doświetlony nowymi latarniami. Przypominamy, że ul. Wiślańska jest zamknięta dla ruchu (wykonawcy umożliwili jednak dojazd do posesji mieszkańcom domów od nr 9 do 68 oraz dojazd do sklepu Konstruktor). Trwa również przebudowa drogi bocznej od ul. Góreckiej. Tam już zakończono budowę kanalizacji deszczowej i kanału technologicznego. Wykonano warstwy konstrukcyjne jezdni wraz podbudową. Pojawiły się też krawężniki drogowe. Obecnie budowane są miejsca postojowe, chodnik dla pieszych i zjazdy. Koszt remontu ul. Wiślańskiej wyniesie niemal 5,5 mln zł, a drogi bocznej od ul. Góreckiej – 2,4 mln zł. Na przebudowę obu dróg gmina Skoczów pozyskała dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg (ul. Wiślańska – 3,2 mln zł; droga boczna od ul. Góreckiej – 1,3 mln zł). WP Ulica Wiślańska. Fot z archiwum WP Droga boczna od ulicy Góreckiej. Fot z archiwum WP 2 Wieści Skoczowskie PODNIESIENIE GRUNTU. O TYM WARTO PAMIĘTAĆ! Właściciele działek często decydują się na podniesienie gruntu (np. przez nawożenie gleby na działkę). Powodów takiej decyzji może być wiele lecz należy pamiętać, że właściciel gruntu, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej, nie może zmieniać kierunku i natężenia odpływu znajdujących się na jego gruncie wód opadowych i roztopowych ani kierunku odpływu wód ze źródeł ze szkodą dla gruntów sąsiednich (zgodnie z art. 234 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne). Często w przypadku nasypania masy ziemi na działce, dochodzi do różnicy w wysokości terenów i tym samym zmiany stosunków wodnych na danej nieruchomości. Następstwem tego jest zalewanie nieruchomości sąsiednich, zwłaszcza przy intensywnych opadach deszczu. Jeżeli dokonane przez właściciela zmiany stanu wody na gruncie wpływają w sposób szkodliwy na nieruchomości sąsiednie, wójt, burmistrz lub prezydent miasta, z urzędu lub na wniosek, w drodze decyzji, może nakazać właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom. Nakaz ten nie zwalnia jednak właściciela z obowiązku uzyskania pozwolenia wodnoprawnego albo dokonania zgłoszenia wodnoprawnego, jeżeli są one wymagane. Trzeba mieć na uwadze również, że kto zmienia kierunek i natężenie odpływu znajdujących się na jego gruncie wód opadowych lub roztopowych lub kierunek odpływu wód ze źródeł, lub odprowadza wody, (…), popełnia wykroczenie podlegające karze grzywny (art. 478 pkt 1 ww. ustawy). WK ZAKTUALIZUJ DANE W DEKLARACJI O ŹRÓDŁACH CIEPŁA Przypominany o obowiązku aktualizowania danych w deklaracji o źródłach ciepła lub źródłach spalania paliw w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Deklaracje te należy składać, zarówno w przypadku nowego źródła ciepła, jak i wymiany starego źródła ciepła na nowe, do 14 dni od uruchomienia. Deklarację można wypełnić: –  elektronicznie – za pośrednictwem strony ceeb.gov.pl; –  papierowo – wypełnioną deklarację należy wysłać listem za pośrednictwem poczty lub złożyć osobiście w urzędzie. Należy pamiętać, że straż miejska ma prawo do kontroli w zakresie złożenia deklaracji do CEEB oraz ukarania karą grzywny w przypadku jej braku na podstawie §​ 2 ust. 1 p. 14 a) Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 listopada 2003 r. (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1350 ze zm.) w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego oraz zgodnie z art. 27 h ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. (t. j. Dz.U. z 2024 r., poz.1446) o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz ewidencji emisyjności budynków. WK POWITAJ MALUSZKA Z WYPRAWKĄ GMINY SKOCZÓW! Już od roku gmina Skoczów wita nowo narodzonych mieszkańców wyprawką w ramach programu „Witaj Maluszku – gmina Skoczów dla nowych mieszkańców”. W tym czasie wydanych zostało już 60 paczek. Wciąż można korzystać z programu i składać wnioski o wyprawkę, dlatego też poniżej przypominamy podstawowe informacje i zasady przyznania „paczuszki dla maluszka”. Program skierowany jest do osób spełniających następujące warunki: • rodzic lub opiekun prawny zamieszkuje wraz z dzieckiem na terenie gminy Skoczów; • w dniu złożenia wniosku nie minęły 3 miesiące od daty narodzin dziecka. Wyprawka powitalna przyznawana jest na podstawie wniosku. Wzór formularza można pobrać ze strony www. skoczow.pl (Aktualności) i złożyć w Biurze Podawczym Urzędu Miejskiego w Skoczowie (Rynek 1, pok. nr 2) lub (w terminie do 3 miesięcy od narodzin dziecka) lub za pomocą poczty elektronicznej na adres: . Paczkę można odebrać w Urzędzie Miejskim w Skoczowie, Rynek 18, 43-430 Skoczów (Wydział Promocji – Art Adres) lub może ona zostać dostarczona pod wskazany adres zamieszkania. W tym miejscu zwracamy szczególną uwagę rodziców tych dzieci, które urodziły się jeszcze w grudniu 2024 – termin na złożenie wniosku o wyprawkę kończy się w ich przypadku już w marcu. Zachęcamy do składania wniosków i korzystania z programu! WP Fot z archiwum WP ZASŁUŻENI 2025 – MOŻNA SKŁADAĆ WNIOSKI Od 2015 roku w gminie Sko zów przyznawane są tyc tuły Za łużonych dla miasta s i sołectw gminy. Otrzymują je osoby, które bezinteresownie angażuą się w działania dla j swojej lokalnej społeczności. To symboiczne podziękowal nie za wkład w dbanie o dobro miejscowości i jej mieszkańców oraz wkład w jej rozwój. Uchwała w sprawie przyznania tytułów podejmowana jest na kwietniowej sesji Rady Miejskiej Skoczowa, a statuetki wręczane są podczas uroczystej Gali Zasłużonych. Do 31 marca (poniedziałek) w Biurze Podawczym Urzędu Miejskiego w Sko zowie możc na składać wnioski „Zasłużony/a dla miasta/sołec wa”. Tyt tuły przysługują mieszkańcom lub osobom (również małżeństwom) po hodzącym z gminy c Skoczów, a także działającym na rzecz miasta i sołectw. Do składania wniosków uprawnieni są m.in.: organy gminy (Burmistrz Mia ta Skoczowa, Rada s Miejska Skoczowa), jednostki organiza yjne i pomocnicze c gminy (np. sołectwo i osiedle), organiza je społeczne i stowac rzyszenia działające na terenie gminy oraz mieszkańcy gminy (co najmniej 25 pełnoletnich osób może zgłosić jednego kandyda a). t Wniosek o nadanie tytułu oraz regulamin dostępne są na stronie www.skoczow.pl (Dla mieszkańców – Zasłużeni dla gminy) oraz w Wydziale Promo ji Urzędu Miejskiego c w Skoczo ie, Rynek 18. w WP Styczeń 2025 3 W 106. ROCZNICĘ BITWY POD SKOCZOWEM Mija 106 lat od istotnej dla losów Śląska Cieszyńskiego bitwy pod Skoczowem. Wydarzenia z 1919 roku upamiętnili we wtorek 28 stycznia: burmistrz Skoczowa Rajmund Dedio wraz z przewodniczącą Rady Miejskiej Skoczowa Marią Brodniewicz i wiceprzewodniczącą Moniką Szyndler, którzy tego dnia złożyli symboliczne wiązanki kwiatów w miejscach związanych z polsko-czeską wojną o Śląsk Cieszyński. Wiązanki zostały złożone pod pomnikiem „Naszym Bohaterom” upamiętniającym obrońców Skoczowa poległych w walkach, a później pod tablicą pamiątkową znajdującą się na budynku Szkoły Podstawowej nr 1 w Skoczowie, której gmach w styczniu 1919 roku służył jako szpital polowy. Następnie zebrani udali się pod budynek Parafii Ewangelicko-Augsburskiej św. Trójcy w Skoczowie, gdzie w czasie działań wojennych mieściła się siedziba dowództwa polskich oddziałów.    Ostatnim punktem uroczystości było złożenie kwiatów i chwila zadumy nad zbiorowymi mogiłami poległych w bitwie polskich żołnierzy, które znajdują się na katolickim i ewangelickim cmentarzu przy ul. Cieszyńskiej. Do składających kwiaty dołączyli: dyrekcja i uczniowie Szkoły Podstawowej nr 1 w Skoczowie oraz proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburskej w Skoczowie ks. Alfred Borski. Pamiętając o tym, jak ważna jest znajomość własnej historii, skrótowo przypominamy przebieg wydarzeń z 1919 roku. Konflikt polsko-czeski stanowił pokłosie sytuacji, jaka zapanowała na Śląsku Cieszyńskim po upad u Austro-Węgier końk cem października 1918 roku. Narody – polski i czeski – zjednoczone dotychczas pod władzą Habsburgów stanęły wówczas przed szansą na stworzenie swoich własnych, suwerennych państw i oba postanowiły tą okazję jak najlepiej wykorzystać. Kością niezgody okazał ważny ze strategicznego, ekonomicznego i przemy łowego punktu widzes nia Śląsk Cieszyński, do którego prawa rościły sobie obie strony. Coraz bardziej napiętą sytuację postanowiono zażegnać dokonując tymczasowego podziału Śląska Cieszyńskiego, 5 listopada 1918 roku wyznaczając linię demarkacyjną dzielącą Śląsk Cieszyński pomiędzy Polskę a Czechosłowację. Wspomnianego podziału dokona o n wówczas na ogół kierując się zasadami etnicznymi, a więc korzyst ymi dla strony polskiej. n Podział ten nie utrzymał się jednak długo. Czesi nie zgadzając się z takim stanem rzeczy zaczęli negować podpisaną wcześniej umo ę oraz przystąpili do w działań propagandowych oraz antypolskich, a ostatecznie 23 stycznia 1919 roku przekroczyli linie demarkacyjną i przystąpili do zbrojnej agresji. Począwszy od 23 stycznia pod czeskim natarciem polskie oddziały po zaciętych walkach utraciły m.in. Karwinę, Trzyniec czy Bogumin, a 26 stycznia wycofały się z Cieszyna, który czescy żołnierze zajęli dzień później. Wobec coraz trudniejszej sytuacji polskie dowództwo podjęło decyzję o przesunięciu linii obro- ny na linię rzeki Wisły poczynając od Zabrzega i Strumienia przez Skoczów, aż do Hermanic i Ustronia. To właśnie na tej linii od 28 do 30 stycznia rozegrała się, kluczowa dla dal zych losów s wojny, bitwa pod Skoczowem. Jej kulminacyjny moment miał miejsce 30 stycznia, kiedy to oddziały czeskie wszystkimi siłami za takowały polskie pozycje na a całej szerokości frontu. Całodzienne walki nie przyniosły jednak zmiany sytuacji – oddziałom bryg. Latinika udało się zatrzymać wrogie natarcie i utrzymać front.  WP 4 Wieści Skoczowskie Styczeń 2025 5 ROZWIJALI CZYTELNICTWO W GMINIE łuchem i burmistrzem Skoczowa w ramach Ogólnopolskiego Dnia Głośnego Czytania. Zrealizowano również projekty takie jak; „Kwadrans z książką”, podczas których nauczyciel czytał fragmenty różnych bajek i opowiadań, a zadaniem dzieci było wymyślenie własnej wersji dalszego ciągu i zakończenia, lub projekt „Marzenia w bajkach zamknięte”, polegający na rozpoznawaniu na podstawie fragmentów tekstu, rekwizytów oraz fragmentów ilustracji znanych bajek i baśni. Szkoła odbyły również szereg spotkań w Bibliotece Pedagogicznej w ramach sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli i bibliotekarzy. SP NR 8 IM. KRYSTYNY BOCHENEK W SKOCZOWIE W ramach dotacji „Ósemka” zakupiła sprzęt komputerowy, a szkolna biblioteka wzbogaciła się o 413 książki. Szkoła w tym czasie promowała czytelnictwo poprzez obchody Dnia Bibliotekarza, Dnia Księgarza czy organizację konkurs wiedzy „Z biblioteką i książką za pan brat”. Zrealizowano również program edukacyjny „Żywe obrazy”, którego celem było stworzenie żywych obrazów, czyli rekonstrukcji dzieł malarstwa przy udziale uczniów przedstawiających postawą, ubiorem i mimiką daną scenę z autentycznych obrazów. Uczniowie wzięli również udział w nietypowym przedstawieniu pt. „Historia o Aniołku i Bożonarodzeniowej Gwiazdce”, które połączone było z zajęciami z „czytania wrażeniowego”. W trakcie przedstawienia dzieci miały okazję „poczuć” zapach świąt wąchając cynamon, anyż, wanilię, goździki, posłuchać świątecznych dźwięków dzwoneczka, kolęd zagranych na flecie, posmakować marchewek, orzechów i rodzynek. W czasie długich przerw w szkole miało miejsce „czytanie na dywanie”, gdzie uczniowie z koła bibliotecznego lub nauczyciel czytali na głos uczniom z młodszych klas ich ulubione książki. SP IM. KAROLA MIARKI W OCHABACH MAŁYCH W ramach programu zakupiono do placówki 503 książki, sprzęt komputerowy, a także przygotowano wydarzenia promujące czytanie wśród uczniów. Były to m.in. projekty edukacyjne: „Dzień Głośnego Czytania”, „Poranki czytelnicze”, konkurs „Kocham Cię Polsko” oraz quiz „Skąd pochodzi ten cytat”. Kontynuowano również wieloletnią akcję codziennego głośnego czytania „Czytanie pod listkiem”. Uczniowie realizowali także „stacje zadaniowe” – samodzielnie czytając kolejne rozdziały „Opowieści wigilijnej” Dickensa czy „Akademii Pana Kleksa” Brzechwy. SP IM. ZOFII KOSSAK W PIERŚĆCU Podczas trwania programu księgozbiór szkolnej biblioteki w Pierśćcu wzbogacił się o 339 książek. Zakupiono również nowe wyposażenie biblioteki (dwa fotele i drewniany teatrzyk). W szkole uczniowie rozwijali swoje czytelnicze zainteresowania biorąc udział w spotkaniach autorskich z pisarką Renatą Piątkowską, oglądając wystawę pt. „Najstarsze książki w zbiorach szkolnej izby regionalnej” czy startując w konkursie pięknego czytania fragmentów książki „Kapelusz Pani Wrony”. Zainteresowaniem cieszyły się również konkursy: plastyczny dla uczniów klas pierwszych oraz literacki dla uczniów klasy czwartej. Uczniowie klas starszych natomiast brali udział w konkursie pt. „Mem biblioteczny, czyli rysunek z krótkim, trafnym i błyskotliwym tekstem na temat czytania książek”. Prowadzono również akcję „Bookcrossing – uwolnij książkę!” – polegająca na bezpłatnym dzieleniu się książkami. ZSP W POGÓRZU Udział w programie pozwolił placówce na zakup 235 nowych książek do szkolnej biblioteki. Szkoła promowała czytelnictwo wśród dzieci i młodzieży organizując kiermasz i wystawę książek oraz spotkania literackie. Promowano również literaturę obcojęzyczną w cyklu zajęć „Poznajemy Londyn z Kubusiem Puchatkiem i Paddingtonem”. Przeprowadzono również konkurs na zakładkę z sentencją w języku angielskim oraz serię zajęć literacko-geograficznych pod hasłem „Co kraj to obyczaj: wiersze o różnych krajach oraz mapa świata w zasięgu dziecięcych rąk”. Szkoła zrealizował również program „Przedszkolak w świecie książek”, gdzie podczas spotkań na „literackim dywanie” starsi uczniowie czytali młodszym. Szkoła współpracowała również z biblioteką publiczną w Skoczowie m.in. podczas warsztatów technik głośnego czytania dla uczniów klas piątych. WP Fot. z archiwum SP Ochaby, SP Pierściec i SP1 W 2024 roku 7 placówek oświatowych gminy Skoczów otrzymało dofinansowanie w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0. na lata ” – edycja 2024. Jego celem było wzbogacenie księgozbiorów placówek, wyposażenie bibliotek szkolnych, jak również realizacja działań promujących czytelnictwo wśród dzieci i młodzieży. Przedszkola gminy Skoczów, które wzięły udział w programie otrzymały dofinansowanie na kwotę 3 tys. zł., przy wkładzie własnym w wysokości 750 zł. W przypadku szkół podstawowych dofinansowanie wyniosło 12 tys. zł. przy wkładzie własnym liczącym 3 tys. zł. W przypadku Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Pogórzu dofinansowanie i wkład własny wyniosły odpowiednio: 4 tys. zł. i 1 tys. zł. Jak przebiegał program w poszczególnych przedszkolach i szkołach? Odpowiadamy poniżej. Ze względu na dużą objętość tekstu w artykule nie wymieniamy wszystkich działań prowadzonych przez placówki, a jedynie wybrane akcje i programy jakie zostały zorganizowane. PP NR 1 W SKOCZOWIE W ramach programu przedszkole zakupiło 129 książek i zorganizowało szereg wydarzeń, m.in. spotkania autorskie z poetką Aliną Przydatek, kiermasz książek czy zajęcia edukacyjne dotyczące oswajanie lęków dziecięcych, treningu umiejętności społecznych oraz nauki empatii i szacunku wobec zwierząt. Placówka współpracowała również z Biblioteką Publiczną poprzez stałe wypożyczanie książek dla dzieci, zajęcia czytelniczo-plastyczne czy udział dzieci w spektaklu teatralnym w bibliotece. Przedszkolaki uczestniczyły również w projekcie biblioteki pn. „Mała książka – wielki człowiek”. PP W OCHABACH Z ODDZIAŁAMI W WIŚLICY W Ochabach realizując program zakupiono 139 książek i zorganizowano m.in. klub czytających rodziców – głośne poranne czytanie bajek, konkurs plastyczny na najpiękniejszą okładkę książki oraz akcję wymiany książek pomiędzy dziećmi „Podziel się książką”. Dzieci uczestniczyły także w wycieczkach do Biblioteki Publicznej w Skoczowie oraz do Cieszyna, gdzie podążały „Śladem Kociej Szajki” – na podstawie serii książek Agaty Romaniuk. Dodatkowo przedszkolaki poznawały polskie legendy i uczestniczył w projektach: „Mały Miś w Świecie Wielkiej Literatury” oraz „Z Kicią Kocią maluchy zmieniają się w zuchy”. SP NR 1 IM. GUSTAWA MORCINKA W SKOCZOWIE Udział w programie i dofinansowanie pozwoliło „jedynce” na zakup 447 książek, regałów bibliotecznych oraz urządzenia wielofunkcyjnego KONICA – czytnika kodów. Szkoła promowała czytelnictwo poprzez konkursy czytelnicze, wystawy – „Książki naszych dziadków” i „Książka jest kobietą” czy spotkania z autorem książek Pawłem Go- 6 Wieści Skoczowskie „ŻYWE OBRAZY” SP8 Często obcowanie ze sztuką nie jest łatwe, a zainteresowanie nią może stanowić duże wyzwanie. Jednak w Szkole Podstawowej nr 8 w Skoczowie dobrze wiedzą jak zachęcić młodych ludzi do kontaktu ze sztuką, a w tym przypadku z malarstwem. Posłużył temu bardzo ciekawy konkurs pn. „Żywe obrazy ósemki”. W ramach konkursu zaproponowano uczniom, trochę inną niż zazwyczaj formę obcowania ze sztuką – dali im za zadanie „ożywić obrazy” – czyli jak najwierniej i najciekawiej zarazem odtworzyć wybrane przez siebie malarskie dzieło. Jak uczniowie mieli to zrobić? Wszystko zależało tylko i wyłącznie od ich inwencji, ale jedno jest pewne – musieli się wykazać dużą kreatywnością, pomysłowością, a nawet talentem aktorskim. Na konkurs wpłynęło 10 interpretacji znanych obrazów. Zagłosować mógł każdy – zarówno w szkole, jak i na profilu na Facebooku szkoły. Ostatecznie wśród 467 oddanych głosów największe uznanie znalazła interpretacja obrazu „Dziewczyna z Perłą” Jana Vermeera w wykonaniu Aleksandra Chrapka (73 głosy). Drugie miejsce zajęła Anna Arutiunian, która odwzorowała obraz Katarzyny Bruniewskiej-Gierczak „Makowa dziewczyna” (58 głosów), natomiast najniższe miejsce na podium zajął Paweł Pacierz, który zaprezentował „Chłopca przy śniadaniu” Józefa Simmlera (52 głosy). Wielkie brawa! Zwycięzcom, wszystkim uczestnikom i pomysłodawcom konkursu serdecznie gratulujemy! Wspaniały pomysł i jeszcze lepsze wykonanie! WP KOSMICZNE ODKRYCIE UCZENNICY SP8 W SKOCZOWIE Udział w międzynarodowym projekcie, praca pod okiem astrofizyka i finalnie odkrycie dwóch nowych planetoid w Układzie Słonecznym – takie osiągnięcia chciałby zapewne wpisać do swojego CV niejeden młody pasjonat nauki, a może to zrobić uczennica ósmej klasy Szkoły Podstawowej nr 8 w Skoczowie. Natalia Kubiak, bo o niej mowa, wraz z pięciorgiem innych młodych miłośników astronomii, wzięła udział w międzynarodowym projekcie International Asteroid Search Collaboration. Na czym polega ten projekt? Młodzi astronomowie pod okiem astrofizyka z Planetarium Śląskiego w ciągu miesiąca otrzymali cztery zdjęcia wykonane przez znajdujący się na Hawajach teleskop Pan-STARRS, a ich zadanie polegało na poszukiwaniu obiektów, które na zdjęciach zmieniają swoje położenie. Obserwacje te doprowadziły do odkrycia dwóch nowych planetoid w Układzie Słonecznym. Obiekty mają średnicę kilkuset metrów i obiegają Słońce w głównym pasie planetoid znajdującym się pomiędzy Marsem i Jowiszem. Co ważne, by nadać planetoidzie oficjalne oznaczenie musi ona zastać zaobserwowana w późniejszym czasie przez inne obserwatorium lub innego obserwatora. Pozycja planetoid o oznaczeniach 2023 TJ74, 2023 TU200 odkrytych rok temu przez młodych miłośników nieba została w ostatnim czasie potwierdzona, dlatego też 10 stycznia w Planetarium Śląskim odbyło się uroczyste wręczenie certyfikatów potwierdzających to odkrycie. Jak podkreśla Planetarium Śląskie uczniowie podczas projektu pracowali samodzielnie, poza zajęciami szkolnymi, a nawet w czasie weekendów. Natalii gratulujemy wspaniałego odkrycia i życzymy kolejnych sukcesów podczas obserwacji nieba. WP Fot. z archiwum SP8 Styczeń 2025 7 GRAFICZNY ORNAMENT Śląskiego w Cieszynie, zrzeszeni w Artystyczno-Naukowym Kole Litografów „Kurant”. Swoimi doświadczeniami i pracą ze studentami dzielił się także dr hab. Adam Czech, prof. UŚ oraz przewodnicząca koła – Aneta Sadowska. Nie zabrakło dookreśleń przedstawianych grafik – dopowiadanych przez samych autorów, którzy tytułową ornamentykę widzą chociażby w cieszyńskim herbie, ale też w elementach stroju ludowego i nieco oryginalniej – w architektonicznej tkance miasta. Wśród autorów grafik, które można oglądać w galerii znaleźli się: Kinga Czakon, Adam Czech, Dominika Depa, Alicja Herczak, Marta Jahn, Jakub Jarząbek, Wiktoria Kaczmarek, Daria Kowalczyk, Edyta Kowalska, Magdalena Krafczyk, Hubert Kropidłowski, Hanna Mężyk, Benjamin Pająk, Sebastian Palarczyk, Krzysztof Pasztuła, Marina Podolska, Emilia Podżorska, Elżbieta Przybylska, Anna Rusinek, Aneta Sadowska, Dominika Siegert, Aleksandra Skura, Klaudia Szymańda, Julia Twardoń. Bardzo ciekawą i różnorodną wystawę można zwiedzać w godzinach pracy Urzędu Miejskiego w Skoczowie do 28 lutego. MCK „Integrator” Fot. z archiwum MCK „Śląsk Cieszyński Ornamentem” to tytuł styczniowo-lutowej wystawy prezentowanej w galerii ARTadres, czyli pod skoczowskim adresem Rynek 18. Podczas jej wernisażu, któ- ry miał miejsce 21 stycznia, nie zabrakło opowieści o kulisach powstawania niezwykle skomplikowanych warsztatowo prac graficznych, których autorami są studenci Uniwersytetu PŁOMIENNY STADION Tegoroczne „Światełko do nieba”, zwieńczające 33. Finał WOŚP pod Kaplicówką, po raz pierwszy odbyło się na Stadionie Miejskim „Beskid” im. R. Kukucza. Wzbudziło zainteresowanie tłumów publiczności, które do ostatniej chwili docierały na wspomniane miejsce, by zobaczyć realizację teatru żywego ognia – pokaz fireshow w wykonaniu grupy NAM – TARA Artists and Visual Performances. Nie brakowało w niej m.in. chmur iskier, zjawiskowych efektów ledowych wywołanych tańcem w specjalnym – świetlnym płaszczu, czy ekwilibrystycznych wymachów płonącą obręczą. W sposób absolutnie niezwykły zaprezentowani zostali także sponsorzy „Światełka do nieba”, którzy pokryli jego całkowity koszt. Bardzo dziękujemy wszystkim obecnym za tak liczne przybycie, jak również druhom OSP Skoczów za czuwanie nad bezpieczeństwem przedsięwzięcia. Kłaniamy się również nisko dyrektorowi SOSiRu – Zbigniewowi Gilowi za udostepnienie terenu oraz wszelką pomoc przy organizacji wydarzenia. MCK „Integrator” Fot. z archiwum MCK BAL... POD SKRZYDŁAMI PEGAZA Cóż to był za wieczór! Bezsprzecznie wszyscy obecni 18 stycznia wieczorową porą w sali widowiskowej „Pod Pegazem” mogli poczuć się jak na balu w operetce. A to za sprawą koncertu noworocznego, podczas którego mieli okazję posłuchać wyjątkowego repertuaru operowego i operetkowego, wykonywanego przez krakowskich śpiewaków oraz muzyków: Justynę Bujak, Michała Dziedzica, Łukasza Kostkę, Elżbietę Skrzymowską, Jana Kantego Mikosza. Wydarzenie poprowadził brawurowo Michał Kukliński. Bezdyskusyjną choreograficzną ozdobę wieczoru stanowiła para taneczna: Emilia Jarek i Krzysztof Pyras, od której nie dało się oderwać oczu. Ogromnie cieszymy się, że tak wiele osób spędziło w naszych progach ten wyjątkowy wieczór i… poczuło się wyjątkowo – jak nas z zapartym tchem informowali. Z pewnością nie było to ostatnie spotkanie z powyższymi artystami – to już teraz możemy obiecać wszystkim spragnionym ich kolejnej prezentacji pod Kaplicówką. Fot. z archiwum MCK MCK „Integrator” 8 Wieści Skoczowskie PIERŚCIECKIE KOLĘDOWANIE „Gdzie słyszysz śpiew, tam idź, tam dobre serca mają. Źli ludzie, uwierz mi, ci nigdy nie śpiewają” – takim cytatem z W. Goethego oraz życzeniami na Nowy Rok przywitała wszystkich przybyłych sołtys Pierśćca Monika Szyndler. Pierwsze wspólne kolędowanie na świeżym powietrzu, które odbyło się 18 stycznia, przy budynku tamtejszej jednostki OSP, zorganizowało KGW Pierściec wraz z Radą Sołecką. Do śpiewu zachęcała kapela „Beskid Banda”, która oprócz tradycyjnych pięknych kolęd zagrała też kilka utworów na góralską nutę. Uczestnicy spotkania mogli się posilić domowymi wypiekami oraz rozgrzać zimową herbatką i gorącą czekoladą. W ten wieczór pod wiatą w Pierśćcu pachniało pomarańczą, cynamonem, a blask rozpalonego ogniska wprowadzał dodatkowy przyjemny nastrój. Wszyscy przybyli zgodnie stwierdzili, że wspólne śpiewanie kolęd warto będzie powtarzać co roku. Serdecznie dziękujemy wszystkim sponsorom napojów i słodyczy, a także strażakom za użyczenie terenu. Fot. z archiwum sołectwa Pierściec Sołectwo Pierściec ZA KOLĘDĘ DZIĘKUJEMY! Jedną z tradycji najczęściej kojarzonych z okresem świąt Bożego Narodzenia jest śpiewanie kolęd i pastorałek. O niej nie zapomniano w Kiczycach! Pierwsza odsłona kolędowania odbyła się 29 grudnia ubiegłego roku, pod tamtejszą wiatą, przy budynku OSP. Podczas wspólnego śpiewu, na akordeonie zagrał Aleksander Kałuża, a Rada Sołecka serwowała zebranym gorącą herbatę. Spotkanie było okazją do zacieśnienia więzi sąsiedzkich oraz złożenia sobie życzeń. Świąteczne śpiewanie na tym wydarzeniu jednak się nie zakończyło. Początkiem stycznia sołtys Kiczyc Ewelina Kuboszek wraz Radą Sołecką, z kolędą i życzeniami noworocznymi, a także w odpowiednich strojach, odwiedzili zasłużonych mieszkańców Kiczyc. Nic dziwnego, że kiczyccy kolędnicy zostali ciepło przyjęci i wywołali zachwyty wśród mieszkańców. Sołectwo Kiczyce/WP Fot. Sołectwo Kiczyce KONKURS Z SERCEM Każdego roku przy okazji Walentynek na Rynku w Skoczowie i na kładce w okolicach ulicy Sportowej pojawiają się iluminacje w kształcie serc. Tak będzie i tym razem! Jest to związane z konkursem prowadzonym na profilu facebookowym gminy Skoczów. Chodzi o to, by wykonać (jak najbardziej kreatywne) zdjęcie, na którym widać świecące serce, a później opublikować go w komentarzu pod specjalnym postem konkursowym. Zachęcamy do zajrzenia na profil Gmina Skoczów - Skocz do Skoczowa i stronę www.skoczow.pl. WP Styczeń 2025 9 SPOTKANIE SENIORÓW NA GÓRNYM BORZE W radosnej atmosferze upłynęło noworoczne spotkanie zorganizowane, przez tamtejszą radę osiedla, specjalnie dla seniorów mieszkających na skoczowskim osiedlu Górny Bór. Odbyło się ono w czwartkowe popołudnie 16 stycznia. Dla gości przygotowany został poczęstunek, upominki, a wśród atrakcji znalazły się też śpiew i tańce. Gwarnym rozmowom nie było końca. Nie mogło zabraknąć również noworocznych życzeń, które zebranym złożył m.in. burmistrz Skoczowa Rajmund Dedio. Organizatorzy i uczestnicy zgodnie twierdzą, że było to dobrze spędzony czas i udane spotkanie które będzie trzeba powtórzyć. WP JASEŁKA Z MISJĄ To już coroczna tradycja – 11 i 12 stycznia Koło Misyjne „Misyjna Jutrzenka” przedstawiło wyjątkowe Jasełka Bożonarodzeniowe. Wydarzenie odbyło się w progi sali widowiskowej „Pod Pegazem” MCK w Skoczowie. Spektakle na nowo przybliżyły publiczności historię Bożego Narodzenia, wywołały wiele emocji i wzruszeń. Wspaniała gra aktorska, pełne pasji śpiewy, ciekawa scenografia i piękne kostiumy zrobiły na wszystkich ogromne wrażenie. Dzieci z Parafii pw. świętych Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie przez wiele tygodni ćwiczyły swoje role pod okiem opiekunów Joanny Walczyk i Pawła Moskały. W przygotowaniach pomagali rodzice. Organizowanym przez koło misyjne przedstawieniom przyświecał konkretny cel, aby poprzez zebrane środki pomóc mieszkańcom Republiki Demokratycznej Konga. paw Fot. Rada Osiedla Górny Bór Fot. z archiwum Misyjnej Jutrzenki 10 Wieści Skoczowskie MOTO SKOCZÓW ZNÓW WSPIERAŁ WOŚP W niedzielę 26 stycznia miał miejsce 33. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, a w Skoczowie już 13. edycja motoryzacyjnej imprezy Moto Skoczów. Impreza organizowana przez Ochotniczą Straż Pożarną w Skoczowie przy wsparciu Miejskiego Centrum Kultury „Integrator” po raz kolejny nie zawiodła i przyciągnęła wielu mieszkańców miasta i okolicy. Miejscem imprezy było targowisko miejskie przy pływalni Delfin, jednak zanim się tam wszyscy zgromadzili, wcześniej przez miasto przejechała długa parada wozów strażackich oraz samochodów rajdowych i luksusowych biorących udział w imprezie. Następnie rozpoczęła się główna część programy, a więc wyczekiwane przez wszystkich licytacje oraz przejazdy rajdówek przez „odcinek specjalny” zlokalizowany na targowisku rolno-zwierzęcym przy ulicy Rzecznej. Natomiast żądni wrażeń, wpłacając wolne datki na WOŚP do puszek, mogli przeżyć emocjonujące chwile podczas przejażdżek na prawym fotelu rajdówek. Nie zabrakło również bardziej „spokojnych” atrakcji, takich jak odwiedziny w strefie gastronomicznej czy możliwość obejrzenia z bliska pojazdów w strefie wystawowej. Szczególnie wśród dzieci dużą popularnością cieszyło się malowanie dostawczego „Żuka”, który szybko stał się małym dziełem sztuki. Imprezę poprzedził jeszcze koncert zespołu K.W.A.S. Oczywiście Moto Skoczów to nie tylko wielkie motoryzacyjne święto, ale przede wszystkim akcja wspierająca dzieło WOŚP, która w tym roku grała na rzecz onkologii i hematologii dziecięcej. Według informacji podanych przez organizatorów wydarzenia podczas imprezy na ten cel udało się zebrać ponad 55 tys. złotych. WP Fot. z archiwum WP Styczeń 2025 11 OGROMNE WSPARCIE DLA SZYMONA BRĄZ NA MISTRZOSTWACH ŚLĄSKA Każdy kto w sobotę 11 stycznia postanowił zdobyć szczyt Czantorii w Ustroniu mógł zobaczyć dość zaskakujący widok – kilka tysięcy ludzi wchodzących razem na górę w krótkich spodenkach. Nie było to jednak nic dziwnego, ponieważ w tym miejscu i o tym czasie wydarzenie pn. „Zimowe Wejście na Czantorię w krótkich gaciach” organizowane jest od sześciu lat. Była to okazja, żeby sprawdzić swoją kondycję i zimowe zahartowanie, ale również szansa, żeby zrobić coś dobrego. Organizatorom i uczestnikom co roku przyświeca bowiem szczytny cel. W tym roku podczas wydarzenia prowadzona była zbiórka na rehabilitację 8-letniego Szymka Stawiarskiego – mieszkańca gminy Skoczów. Szymon cierpi na zespół wad wrodzonych spowodowany mutacją w genie BCAP3, są to m.in. dystonia mięśniowa, głęboki obustronny niedosłuch, wada wzroku i problemy metaboliczne. Na świecie z tą wadą genetyczną żyje tylko kilkunastu chłopców. Wśród uczestników i wolontariuszy wydarzenia znaleźli się również mieszkańcy gminy Skoczów. VI Zimowe Wejście na Czantorię w krótkich gaciach honorowym patronatem objął również Burmistrz Miasta Skoczowa. Ostatecznie podczas wydarzenia udało się zebrać kwotę ponad 70 tysięcy złotych, a mamie chłopca został przekazany symboliczny czek. Organizatorom gratulujemy determinacji i kreatywności, a wszystkim uczestnikom imponującej sportowej postawy. WP Sekcja lekkoatletyczna LKS-u Pogórze rozpoczęła starty w 2025 roku od udziału w Halowych Mistrzostwach Śląska, które odbyły się 29 stycznia w Ostrawie. Zawody dedykowane były zawodnikom, startującym w kategoriach seniorów i juniorów. Pogórscy lekkoatleci z tej imprezy przywieźli jeden brązowy medal, który wywalczyła dla zespołu Amelia Macieiczek w biegu na 1000 m. Tuż za nią - na czwartym miejscu finiszowała Malwina Dzierbanowicz. Na tym samym miejscu, w biegu na 1500 m, na mecie zameldowała się Maria Filapek. Dobrze zaprezentowała się również, wracająca po kontuzji Antonina Rakus, która pobiegła na dystansie 2000 m (ósme miejsce). Natomiast piąty wynik w swoich biegach zanotowali: Mikołaj Pisz (1500 m) i Konrad Świder (3000 m. Zadanie dofinansowane jest ze środków budżetu gminy Skoczów w ramach konkursu dotacyjnego na rok 2025. LKS Pogórze/WP Fot. z archiwum LKS Pogórze Za niedługo rozpocznie się okres składania rocznych zeznań podatkowych. W 2025 roku podatnicy mają możliwość przekazania 1,5 % podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. Większość z nas płaci podatki, więc zachęcamy do tego, by rozejrzeć się wokół, zanim rozliczymy nasze zeznanie podatkowe. Może to właśnie nasz sąsiad potrzebuje tej formy wsparcia, a może któraś z organizacji z terenu gminy Skoczów? Warto pamiętać, że przekazując 1,5% z własnego PIT, nie tracimy ani złotówki, a jedynie decydujemy, do kogo trafią pieniądze z naszego podatku, które w przeciwnym razie trafiłyby po prostu do Skarbu Państwa. Z podatku dochodowego za 2024 r. rozliczamy się do 30 kwietnia 2025 r. WP 12 Wieści Skoczowskie FOTOGRAF SKOCZOWA – LEON PARA Postać Leona Pary wielu mieszkańców Skoczowa dobrze zna – jako fotografa, autora wielu zdjęć dokumentujących miasto i jego mieszkańców. Jego fotografie to obraz miejsc, ludzi, wydarzeń i zmian, które rozgrywały się w gminie Skoczów od lat 50. do lat 70. XX wieku. W lutym tego roku mija 50 lat od jego śmierci. Zapoznajmy się więc z historią „fotografa Skoczowa”. Poniżej zamieszczamy fragment artykułu Towarzystwa Miłośników Skoczowa. Leon Para urodził się 28 czerwca 1913 r. w Ślemieniu k. Żywca w rodzinie Andrzeja i Jadwigi z d. Wiewiórka, miał trzech braci: Jana, Leopolda i Władysława. Ze względów finansowych musiał przerwać edukację, a następnie podejmował się różnych dorywczych prac. W 1932 roku rodzina przeniosła się do Dębowca, a następnie do Skoczowa, gdzie Leon wraz z ojcem i braćmi pracował przy regulacji Wisły. W tym czasie wziął udział w strajkach robotników sezonowych i został aresztowany za działalność w KPP oraz kolportaż gazetki organizacji „Siła”. Po wybuchu II wojny wraz z innymi uchodźcami opuścił Skoczów i udał się na wschód, gdzie znalazł pracę u gospodarza na Wołyniu. Aresztowany przez NKWD w czerwcu 1940 roku trafił do syberyjskiego łagru, skąd został zwolniony po ustaleniach paktu Sikorski-Majski. We wrześniu 1943 roku został żołnierzem tworzącej się I Armii Wojska Polskiego, z którą przeszedł cały szlak bojowy aż do Berlina, najpierw jako żołnierz piechoty, następnie Dywizjonu Artylerii Samochodowej, a później starszy pisarz sztabu. Po powrocie do Skoczowa w 1946 roku założył rodzinę – z żoną Weroniką z d. Rajczyk doczekał się trójki dzieci: Czesławy, Mirosławy i Leszka. Od 1946 do 1970 roku pracował na różnych stanowiskach w skoczowskim magistracie. Po reorganizacji administracji był kierownikiem działu zaopatrzenia MPGK. W 1972 roku z powodu złego stanu zdrowia po przebytych zawałach przeszedł na rentę. Zmarł 2 lutego 1975 roku. Poza pracą zawodową był czynnym społecznikiem, przede wszystkim zaangażowanym w działalność Ochotniczej Straży Pożarnej, gdzie pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Rewizyjnej ) oraz sekretarza ). W dowód uznania został odznaczony Brązowym i Srebrnym „Medalem za zasługi dla Pożarnictwa”. Wybrany w grudniu 1965 roku sekretarzem nowopowstałego Towarzystwa Miłośników Skoczowa (które wówczas jednak nie rozpoczęło faktycznej działalności), wszedł później w skład Komitetu Obchodów 700-lecia miasta. Pasja fotograficzna pozostała Leonowi Parze od czasów służby w wojsku, jednak dopiero w latach powojennych rozwinęła się na dobre, stając się dominantą życia całej jego rodziny. Prezentowane zdjęcia nie są tylko i wyłącznie zapisem dokumentalnym, ale często przemyślanym i dopracowanym produktem wizji artystycznej. Ich tematyka jest bardzo różnorodna, są to zarówno reportaże z uroczystości państwowych (np. pochody pierwszomajowe), miejskich (imprezy strażackie, Dni Skoczowa, Dożynki, jubileusze), widoki ulic, poszczególnych budynków, pejzaże Skoczowa i najbliższych okolic. Dużą grupę stanowią portrety rodziny Fot. z archiwum Towarzystwa Miłośników Skoczowa Leona Pary, a także skoczowian, ujętych na tle miejskiego krajobrazu. Wysoka wrażliwość artystyczna cechuje zdjęcia przyrody, które poprzez umiejętne kadrowanie i operowanie niemal malarskim światłocieniem upodabniają je do obrazów. Należy podkreślić, że Leon Para nie był – jak zwykle się mówi – fotografem amatorem, lecz raczej artystą fotografikiem. Patrząc na otaczający świat przez obiektyw aparatu nie tylko rejestrował rzeczywistość, ale także ją kreował. Swojej fotograficznej pasji oddawał się w każdej wolnej chwili, czego efektem jest imponująca ilość zdjęć. Liczący blisko sześć tysięcy fotografii i negatywów dorobek Leona Pary obejmuje lata . W całości został zakupiony w styczniu 1981 roku przez Zarząd Towarzystwa Miłośników Skoczowa, które chciało w ten sposób uchronić od rozproszenia wspaniały zbiór, stanowiący ważny materiał ikonograficzny dla miasta i najbliższych okolic. W okresie od grudnia 1985 roku do marca 1987 roku członkowie TMS poświęcali kilka godzin tygodniowo na inwentaryzację zdjęć: układanie, wklejanie i opisywanie niewielkiej wielkości odbitek, tzw. „wglądówek”, które posegregowano według daty wykonania na 9 albumów. Fotografie wykonane przez Leona Parę ilustrują większość publikacji i opracowań, które dotyczą zarówno historii, jak i współczesnego Skoczowa. Były i są nadal wykorzystywane jako zagadki obrazkowe w różnych konkursach, organizowanych przez Towarzystwo Miłośników Skoczowa. Wybrane zdjęcia TMS prezentowało w 1982 oraz 1985 roku w cyklu „Okno na Skoczów” – na wystawach sklepowych w rynku. Natomiast jedyną dużą wystawę monograficzną jego fotografii pt. „Skoczów, który przeminął”, można było zobaczyć od 21 do 25 maja 1986 roku w świetlicy Spółdzielni Mieszkaniowej „Wspólnota” przy ul. Targowej. Dzięki pasji Leona Pary Skoczów może się poszczycić unikalnym zbiorem zdjęć, obrazujących, jak wyglądało miasteczko, które najstarsze pokolenie skoczowian pamięta jeszcze z dzieciństwa, a ich potomkowie mogą chociaż w ten sposób poznać. Tekst: Towarzystwo Miłośników Skoczowa Skoczowskie Stowarzyszenie Abstynentów KLUB JONASZ zaprasza osoby szukające pomocy: • codziennie w godz. 17:00-19:00 (Rynek 19); • na mitingi AA w czwartki w godz. 17:00-19:00 oraz piątki w godz. 18:00-19:00 (Rynek 18); • na mitingi dla osób współuzależnionych w środy w godz. 17:00-19:00 (Rynek 18); • na spotkania z terapeutą od uzależnień we wtorki o godz. 17:00 (Rynek 18); • na spotkania z konsultantem ds. rozwiązywania problemów narkotykowych – dla osób nieletnich – w trzeci czwartek miesiąca w godz. 15:00-17:00; w trzeci piątek miesiąca w godz. 14:30-16:30; w czwarty czwartek miesiąca w godz. 9:00-11:00 (Rynek 19); • na spotkania grup AA w salkach przy Parafii Św. Ap. Piotra i Pawła w Skoczowie, przy ul. Stalmacha 4, w poniedziałki w godz. 17:00-19:00. Styczeń 2025 13 MÓWIĄ HERBY: CYKL O HERBACH GMINY SKOCZÓW – PIERŚCIEC Do tej pory w naszym cyklu herbów sołectw gminy Skoczów przedstawiliśmy już sześć miejscowości, a dziś nadszedł czas na następny w kolejności alfabetycznej Pierściec. Nazwa tej miejscowości pochodzi od staropolskiego słowa „pierść”, oznaczającego grudę urodzajnej ziemi. Nawiązanie do tego słowa zauważyć można już w pierwszej znanej nam pieczęci Pierśćca, bowiem znajduje się w niej brona – czyli narzędzie do spulchniania i rozdrabniania roli. Pieczęć ta po raz pierwszy występuje na dokumencie z 1791 roku, ale znamy ją również z dokumentów z 1820, 1835 i 1894 roku (1.). W polu pieczęci umieszczono lipę, wspomnianą wcześniej bronę oraz łopatę, natomiast w otoku napis: PERSTETZ · VND · ZABORZV – pieczęć była bowiem wspólna dla dwóch ówczesnych gmin: Pierśćca i Zaborza. Z przełomu XIX i XX wieku znamy jeszcze dwie inne pieczęci Pierśćca. Pierwsza z nich, owalna, zawierała przedstawienie wieśniaka orzącego pole pługiem zaprzężonym w dwa konie. Wokół godła biegł napis: GEMEINDEAMT * PERSTETZ* (2.). Pieczęć możemy znaleźć na dokumentach z 1897, 1899,1900 i 1914 roku. Druga z pieczęci występuje już po pierwszej wojnie światowej, w 1919, 1921 i 1923 roku. Przedstawiała postać św. Jerzego na koniu, walczącego ze smokiem. W jej otoku biegł napis w języku polskim i niemieckim: * Urząd gminy Pierśćiec * Gemeindeamt Perstetz (3.). Projektując swoją propozycję herbu Pierśćca w 1967 roku Edward Biszorski postanowił nawiązać do pierwszej pieczęci miejscowości. Tak więc jego projekt przedstawiał się następująco: w polu błękitnym, na środku, znajdowała się złota brona o srebrnych zębach, po bokach zaś złota gałązka lipy i łopata o srebrnej 1. 2. 3. 4. 5. blasze i złotym drzewcu (4.). Obecnie dokładnie ten wzór, zaczerpnięty z najstarszej znanej pieczęci, używany jest przez Pierściec, jako oficjalny herb miejscowości (5.). WP Źródło informacji i ilustracji: A. Znamierowski. „Pieczęcie i herby Śląska Cieszyńskiego”. Górki Wielkie – Cieszyn 2011. POWIASTKI CIOTKI ZUZKI ŁO NASZEJ DZIEDZINIE Do naszej chałpy czynsto przichodziła tako jedna ciotka Zuzka. Strasznie pięknie łopowiadała jako hań downij bywało. Była już doś staro, wiync zaros jak prziszła siadała na sztokerli koło pieca, a mamulka warziła ji herbate z zielin, coby sie pryntko zagrzoła. Jo miała wtyn czas z dziesiyńć roków. Siadałach wedle ciotki z rozdziawionóm gymbóm i posłóchałach jak ciotka pyrczała. A prawiła tak: ze szejset roków tymu, a może ji wiyncyj Łochaby były aż po Skoczów. Tu kaj teroz je Wiślica były jyny poszónki. Pasły sie tu pański krowy, barany, kozy, aji babucie. Miyndzy tymi poszónkami szła cesta z Łochop do Skoczowa. Inkszej nie było. Starzi prawili, że je to szlak kupiecki z Łopola i Wrocławia, aż do Krakowa. Łod wschodu była szkarpa, a na szkarpie był las. Rzyka Wisła w niekierych miejscach płynyła aż pod tóm szkarpom. Bliżyj Łochop rosły wielki buki, nó to łochcili to Bukowo Kympa. Bliżyj miasta rosły piękne, białe brzóski, łochrzcili to Brzóskami, łot połednia tak jak dzisio było miasto Skoczów i tak też sie wtedy nazywało. A łot zachodu był simoradzki las, a pod nim w dolinie były barziny co sie ich wszyscy boli. A co to było na tych barzinach, spytocie? W nocy nad barzinami widać było łogniki, bo miyszkały tam nocznice i łutopce. Jak też kiery tam w nocy szeł, a nie dej Boże był łożrały to go ty nocznice po tych barzinach smykały, a po tym łutopce zrobiły swoi i tak sie człowiek stracił, żodyn nie wiedzioł kaj. Też w ty stróny żodyn sie nie zapuszczoł. Łot północy były jako dzisio Łochaby. Na poszónkach pastyrzi było moc i ros jedyn z nich w lecie zrobił se na zolesiu szałas, potym go wyrychtowoł i miyszkoł w nim cały rok. Na tym miejscu je chałpa numer 1. Potym zaczyli budować tu insze chałpy. Jak już ich było wiyncyj, ludzi łuznali se, że to bydzie nowo dziedzina. Jakisi ważny godoł, że kie dziedzina wisi na szkarpie to niech sie nazywo Wiślica i tak zostało. Chałup było coroz wiyncyj, ludzi też a cesta była za ciasno. Wozy na rafijokach tak dudniły, że jak był jarmark abo tork kóński w Skoczowie to nie dało sie w nocy spać. Jak zaś prziszła Polska, po piyrszej wojnie, to już bogocze mieli ałta. Za Piłsuckigo zaczyli budować dróge pod wiślickóm szkarpóm, ale szkarpy musieli ubrać i łoporzóndzić rzyke Wisłe coby nie wylywała. Pore roków budowali te dróge. Kamiynie wozili wozami, tłókli jich kijónkami i rozwożali toczkami. Moc chłopów z Wiślice tam robiło. Pamiyntóm, że ta cesta łopsadzóno była trześniami, a najwiyncyj było mojówek. Jo jako dziecko teżech tam na ty trześnie chodziła. Był coroz wiynkszy postymp, jeździło coroz wiyncyj aut i za Gierka zrobili pod Wiślicóm nowóm dróge. Pamiyntóm, że wtedy Bukowo Kympa łujechała. Dzisio te dróge nazywajóm Wiślanka. Za jakisi czos ciotka zaś ku nóm prziszła i łopowiedziała takóm rzecz: Żynił sie ros syn gazdy z gazdowskóm ceróm. Młodzi i wiesielnicy poszli tańcować do gospody. Tańcowali se w kółko, a był łodbijany. Młoduche wziył do tańcowanio szumny panoczek, cały łobleczóny po czornu. Szumnie razym tańcowali, potym jóm wyściskoł. Żodyn nie wiedzioł gdo to je, co łón za jedyn. Pytali się go jak sie nazywo, łón powiedział, że je Kolera i poszeł precz. Na drugi dziyń młoducha już była nimocno, a za trzi dni łumrziła, młody pón też. Tak sie zaczyła we wsi cholera nazywali jom w tyn czas kolera. Wiyncyj jak połówke ludzi we wsi łumrziło. Gospocki strasznie to przeżywoł, że to łu niego sie zaczył tyn łokropny mór. Był gojnym, ros łokropnie rzykoł, a ros strasznie przeklinoł. Łon to ze wszystkich łumrził łostatni. Nó i zaś sie ludzie jakosi pozbiyrali, bo trza było żyć dali. Wiślica była coros wiynkszo. Przed drugóm wojnóm było już na dziedzinie 95 numerów, a teros już nie wiym wiela, bo porobili hólice i tzaby jiś do fojta coby sie dowiedzieć. Maria Kukuczka (z domu Krużołek) Mieszkanka Wiślicy Pisownia oryginalna 14 Wieści Skoczowskie CIEKAWOSTKI ZE ŚWIATA PRZYRODY ARBUZOWY ŚNIEG Czy wiesz, że śnieg może przybierać kolor czerwony? To zjawisko, zwane „krwawym śniegiem” lub „arbuzowym śniegiem”, jest efektem obecności mikroorganizmów – głównie alg z rodzaju Chlamydomonas nivalis. Algi te zawierają czerwony pigment, który chroni je przed szkodliwym promieniowaniem UV i pomaga absorbować ciepło w zimnym środowisku. Zjawisko to można zaobserwować głównie w wysokogórskich obszarach i regionach polarnych podczas letniego topnienia śniegu. Co ciekawe, czerwony śnieg ma lekko słodkawy zapach przypominający arbuza. CZY PRZEZ GŁOWĘ TRACIMY WIĘKSZOŚĆ CIEPŁA? Czy rzeczywiście tracimy ciepło głównie przez głowę? To popularny mit, który powstał na podstawie błędnych eksperymentów z lat pięćdziesiątych, sugerujących, że aż 70% ciepła ucieka właśnie przez tę część ciała. W rzeczywistości jednak tracimy ciepło proporcjonalnie do powierzchni odsłoniętej skóry – a głowa stanowi jedynie 7-10% powierzchni ciała, więc podobny procent ciepła może przez nią uchodzić. Jest jednak w tym micie ziarno prawdy. Głowa często pozostaje nieosłonięta, podczas gdy resztę ciała chronimy grubą warstwą ubrań, co czyni ją miejscem bardziej narażonym na wychłodzenie. Dodatkowo dobrze ukrwiona skóra głowy sprawia, że zimno odczuwamy szybciej, zwłaszcza gdy nie mamy czapki. Dlatego, choć głowa nie jest głównym „uciekinierem” ciepła, warto ją chronić, szczególnie w chłodne dni. LODOWA SZTUKA NATURY Szadź to jedno z najbardziej malowniczych zjawisk zimy – tworzy koronkowe wzory z lodu na drzewach, trawach i płotach, zamieniając krajobraz w prawdziwe dzieło sztuki natury. Powstaje, gdy przechłodzone kropelki wody osiadają na zimnych powierzchniach i natychmiast zamarzają. Choć wygląda bajkowo, szadź może być niebezpieczna dla roślin. Jej ciężka, lodowa warstwa bywa tak obciążająca, że łamie gałęzie lub uszkadza delikatne pędy, szczególnie u młodych drzewek i krzewów. To piękne, ale kapryśne zjawisko przypomina, jak delikatna jest równowaga w przyrodzie. ZIMOWE SPIŻARNIE WIEWIÓREK Wiewiórki nie zapadają w sen zimowy, więc przed nadejściem mrozów przygotowują się na zimę, skrzętnie gromadząc zapasy pożywienia. Ukrywają orzechy, nasiona i żołędzie w licznych schowkach, takich jak dziuple, podziemne kryjówki czy gęste krzewy. Taka strategia zmniejsza ryzyko utraty całego jedzenia, np. przez konkurencję lub trudne warunki pogodowe. Ciekawym faktem jest ich zdolność do odnajdywania większości spiżarni dzięki doskonałej pamięci przestrzennej. Zapomniane zapasy stają się jednak prezentem dla przyrody – wiewiórki przypadkowo wspierają rozsiewanie roślin, działając jak naturalni ogrodnicy. Pod koniec zimy, kiedy zapasy się kończą, wiewiórki wykazują niezwykłą elastyczność w diecie, zjadając korę, pędy, pąki, porosty i rosnące pod ziemią lub pod korą drzew grzyby. To właśnie ta zaradność i zdolność adaptacji czynią je mistrzami przetrwania. RUDLE I CHMARY Zimą życie w lesie nabiera innego rytmu, a mieszkańcy dostosowują swoje zwyczaje, by przetrwać trudne warunki. Sarny i jelenie zmieniają tryb życia, tworząc większe grupy – sarny zbierają się w rudle, a jelenie w chmary. Dzięki temu wspólnie skuteczniej wyszukują ograniczone zasoby pożywienia i są mniej narażone na ataki drapieżników, takich jak wilki. Gdy śnieg przykrywa rośliny, zwierzęta sięgają po bardziej dostępne źródła pokarmu, jak np. kora drzew. Spałowanie – czyli obgryzanie kory – staje się nieodłącznym elementem ich zimowej diety. Choć dla nich to kwestia przetrwania, dla młodych drzew jest sporym zagrożeniem. Ten przykład pokazuje, jak dynamicznie i sprytnie dzika przyroda radzi sobie z wyzwaniami mroźnej zimy. CIEPŁO I KAMUFLAŻ Ciekawą strategią zwierząt na przetrwanie w trudnych warunkach jest zmiana futra lub upierzenia. Wiele ssaków na zimę wymienia swoje cienkie, letnie futro na grubsze, cieplejsze i często jaśniejsze, co pomaga im nie tylko w ochronie przed chłodem, ale również w maskowaniu się przed drapieżnikami. Ptaki radzą sobie w nieco inny sposób. Zamiast zmieniać kolor piór, jak wiele ssaków, zwiększają ich termoizolacyjne właściwości. Zimą pojawia się dodatkowa warstwa puchowych piór, które wypełniają przestrzeń między głównymi piórami, tworząc naturalną izolację. Dodatkowo ptaki często stroszą swoje pióra, co zwiększa objętość tej warstwy i jeszcze skuteczniej zatrzymuje ciepło. Takie przystosowanie jest niezwykle istotne, gdyż pomaga utrzymać odpowiednią temperaturę ciała, chroniąc je przed wychłodzeniem i wilgocią, które są częstym zagrożeniem w zimowych warunkach. Dzięki tym naturalnym „zimowym ubraniom” zwierzęta mogą przetrwać nawet najbardziej surowe mrozy, a także zmieniające się warunki atmosferyczne. CEE NOWY KONKURS: PARA DO PARY Rozpoczynamy nowy cykl konkursu na łamach „Wieści Skoczowskich”, który będzie nam towarzyszyć do końca 2025 roku. Jego pomysłodawcą jest Towarzystwo Miłośników Skoczowa. Nosi on nazwę „Para do Pary” i ma na celu zwiększenie wśród mieszkańców wiedzy i świadomości dotyczącej twórczości skoczowskiego fotografa Leona Pary. Na czym polega konkurs? W okresie od lutego do grudnia 2025 roku, co miesiąc, w „Wieściach” będą pojawić się zdjęcia Skoczowa – oczywiście autorstwa Leona Pary. Zadanie polega na rozpoznaniu miejsc, ukazanych na fotografiach, a następnie wykonaniu własnego zdjęcia, jak najbardziej zbliżonego do tego wykonanego przez Parę (chodzi przede wszystkim o budynki, perspektywę i kadr). Zgłoszenie zdjęcia do konkursu odbywa się poprzez przesłanie go (w formacie jpg), wraz z podpisanym formularzem zgłoszeniowym, na adres e-mail: . Oprócz zdjęcia wiadomość powinna zawierać również dane autora: imię, nazwisko oraz adres e-mail lub numer telefonu. Regulamin oraz formularz można znaleźć na stronie www.skoczow.pl, a także w Wydziale Promocji Urzędu Miejskiego w Skoczowie (Rynek 18). Kontakt do organizatorów: 33 828 01 56. (WP) ZDJĘCIA NALEŻY PRZESYŁAĆ W TERMINIE DO 28 LUTEGO. Zwycięskie zdjęcia pojawią się w kolejnych numerach naszego informatora, a także na Facebooku „Gmina Skoczów – Skocz do Skoczowa”. Laureaci otrzymają od nas atrakcyjne gadżety gminy Skoczów! Fot. z archiwum Towarzystwa Miłośników Skoczowa Wieści Skoczowskie, Informator samorządowy, ISSN , nakład 3000 egz. Wydawca: Urząd Miejski w Skoczowie, Rynek 1, 43-430 Skoczów, tel. 33 853 38 54. Redaktor naczelny: Dominika Rychły. Redaguje zespół: Konrad Janik, Katarzyna Krupa, Danuta Muras. Redakcja: Urząd Miejski w Skoczowie, Wydział Promocji, Rynek 18, 43-430 Skoczów, tel. 33 853 38 54 wew. 137, 156, e-mail: . Skład i łamanie: Małgorzata Perz, druk: Drukarnia TIMES, Czechowice-Dziedzice. Layout: Marcin Wieczorek. Redakcja nie zwraca nadesłanych materiałów i zastrzega sobie prawo ich skracania i opracowania redakcyjnego. Styczeń 2025 15 14.02.2025, godz. 18.00 – „Piosenki o Miłości L’amour – Koncert Walentynkowy niezapomnianych kompozycji francuskich”. Miejsce: sala widowiskowa MCK „Pod Pegazem”, ul. Targowa 26. Organizator: MCK „Integrator”. 15.02.2025, godz. 9.00 – IV Otwarte Mistrzostwa Skoczowa w Szachach Szybkich. Miejsce: sala widowiskowa „Pod Pegazem”, ul. Targowa 26. Organizator: Akademia Szachowa MM Maciej Mroziak, partner: MCK „Integrator”. 23.02.2025, godz. 15:00 – Teatralne popołudnie dla dzieci i rodziców: „O Skarbniku z głębokiej kopalni”, spektakl teatralny i warsztaty w wykonaniu aktorów Teatru „Bajkowe Skarbki Śląska”. Miejsce: Teatr Elektryczny w Skoczowie, ul. Mickiewicza 3. Organizator: MCK „Integrator”. Bilety do nabycia w kasie kina godzinę przed każdym seansem/wydarzeniem – Skoczów, ul. Mickiewicza 3 oraz w MCK „Integrator” – Skoczów, ul. Mickiewicza 9, a także on-line. 27.02.2025, godz. 16:30 – „Galup! Apetyt na pejzaże – podróż po włoskim Piemoncie” – prelekcja Katarzyny Pasterny w ramach cyklu pn.: „Przez lądy i oceany wielu kultur”. Miejsce: Teatr Elektryczny w Skoczowie, ul. Mickiewicza 3. Organizator: MCK „Integrator”. Do 28.02.2025 – „Śląsk Cieszyński ornamentem” – wystawa grafik Studenckiego Koła Artystyczno-Naukowego Litografów KURANT. Miejsce: Galeryjka Miejska ARTadres, Rynek 18. Organizator: Instytut Sztuk Plastycznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach, MCK „Integrator”. 7.03.2025, godz. 18:00 - Wernisaż wystawy prac uczestników zajęć Warsztatu Terapii Zajęciowej prowadzonego przez DPS w Skoczowie. Miejsce: Galeryjka Miejska ARTadres, Rynek 18. Organizator: MCK „Integrator”. 1-2.02, 6.02, 8-9.02 godz. 15.00, 3-5.02, 7.02, 12.02, godz. 17.00, 13.02, godz. 14.00 – „Flow”, dubbing,  reż. Gints Zilbalodis, animacja, fantasy, przygodowy, Łotwa, Francja, Belgia, 2024, 84 min. 1-2.02, 8-9.02, godz. 17.00 – „Dalej jazda”, reż. Mariusz Kuczewski, komedia, Polska, 2024, 100 min. 1-2.02, godz. 19.30, 3-6.02, godz. 19.00 – „Kompletnie nieznany”, napisy,  reż. James Mangold, biograficzny, dramat, muzyczny, USA, 2024, 123 min. 6.02, godz. 17.00, 7.02, 12.02, godz. 19.00, 8-9.02, godz. 19.30 – „3000 metrów nad ziemią”, napisy,  reż. Mel Gibson, thriller, USA, 2025, 91 min. 12.02, godz. 11.00 – AUDIODESKRYPCJA: „Elvis”,  reż. Baz Luhrmann, biograficzny, dramat, muzyczny, Australia, USA, 2022, 159 min. 13.02, godz. 19.00 – KINO KOBIET: „Światłoczuła”,  reż. Tadeusz Śliwa, ro- mans, Polska, 2025, 99 min. 14-22.02, 24-26.02, 28.02, godz. 15.00, 27.02, godz. 13.00 – „Sonic. Szybki jak błyskawica”, dubbing,  reż. Jeff Fowler, komedia, przygodowy, Japonia, USA, 2024, 109 min. 14-26, 28.02, godz. 17.30, 27.02, godz. 19.00, 14-26.02, 28.02 godz. 20.00, 27.02, godz. 19.00 –  „Bridget Jones: Szalejąc za facetem”, napisy, reż. Michael Morris, komedia romantyczna, Wielka Brytania, USA, 2025, 130 min. 18 lutego 1327 r. w akcie lennym księcia cie zyńskiego Kazimierza s królowi czeskiemu Jano i Luksemburskiemu, po raz pierwszy w swych w dziejach, Skoczów zostaje nazwany miastem – „oppidium Sckotschow”. 21 lutego 1858 r. proboszczem skoczowskim został ks. Józef Michałek, zacny kapłan i dobry gospodarz. Dobudował wieżę do kościoła pa rafialnego (1862) i założył cmentarz przy ul. Cieszyń kiej. s 5 lutego 1888 r. zakończono budowę mostu kolejowego na Wiśle w Skoczowie. 16 lutego 1911 r. urodził się w Skoczowie