UM Skoczów - www.skoczow.pl

nr 3 (249) 2024, Marzec 2024, ISSN INFORMATOR SAMORZĄDOWY SAMORZĄD: NOWA ESTAKADA W SKOCZOWIE CORAZ BLIŻEJ STR. 3 OŚWIATA: ULŻYĆ UCZNIOM, CZYLI O ZMIANACH W OŚWIACIE STR. 7 KULTURA: HISTORIA OCALONA W SCHRONIE STR. 9 PAMIĘTAJĄC O WYDARZENIACH Z 1946 ROKU Cześć i chwała bohaterom; Żołnierzom Niezłomnym! – to hasło wiele razy wybrzmiało 1 marca przy Pomniku Żołnierzy Wyklętych w Kiczycach. Wszystko to w ramach uroczystych obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w gminie Skoczów. Kiczyce to szczególne miejsce pamięci, jeśli chodzi o historię Żołnierzy Wyklętych. W tym miejscu bowiem w lipcu 1946 roku doszło do tragicznych wydarzeń – w wyniku obławy funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa i Milicji doszło do likwidacji oddziału „Wędrowiec” złożonego z członków konspiracyjnego Wojska Polskiego. Podczas akcji śmierć poniosło sześciu żołnierzy „Wędrowca”, a gajowy Józef Majko, który udzielił schronienia polskim żołnierzom w swojej gajówce „Na Podlesiu” w Kiczycach, został wywieziony do więzienia UB w Cieszynie, gdzie po brutalnym śledztwie został zamordowany. Gajówka natomiast została splądrowana i spalona. W 2016 roku w tej okolicy stanął pomnik upamiętniający tamte wydarzenia. Dok. na str. 5 O JAKIEJ SZKOLE MARZĄ UCZNIOWIE? W środę 16 lutego w sali widowiskowej „Pod Pegazem” odbyło się kolejne VIII Forum Uczniów Gminy Skoczów, czyli wydarzenie które daje uczniom możliwość i przestrzeń do wypowiadania się w zakresie bieżących spraw dotyczących szkół i kierunków rozwoju oświaty. Na Forum zaproszono po czterech przedstawicieli z każdej z siedmiu szkół podstawowych z terenu gminy Skoczów. Hasłem wokół którego tym razem toczyła się dyskusja, była „Szkoła marzeń”. Uczniowie mogli przedstawić swoje spostrzeżenia i propozycje obejmujące siedem obszarów: przestrzeń szkoły, nauczyciele, dyrektor, relacje, bezpieczeństwo, nauka i zajęcia pozalekcyjne. Dok. na str. 8 UWAGA KIEROWCY! NOWA ORGANIZACJA RUCHU! Warto zachować szczególną ostrożność poruszając się w okolicy skrzyżowania DK-81 (ul. Katowickiej) z ul. Wiślańską w Skoczowie w rejonie stacji paliw CRAB. Na tzw. wiślance końcem lutego Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad wybudowała sygnalizację świetlną! Umożliwia ona skręt we wszystkich kierunkach, m.in. przywrócona została możliwość skrętu w lewo z ul. Wiślańskiej w kierunku Katowic. Aby zapewnić odpowiednią przepustowość na tym skrzyżowaniu, wprowadzona została też nowa organizacja ruchu polegająca na zmianie pierwszeństwa przejazdu. Ustalone zostało pierwszeństwo przejazdu dla ul. Wiślańskiej od strony stacji paliw CRAB po łączniku do drogi krajowej DK-81. Dla pojazdów jadących od strony centrum miasta zaprojektowano znak STOP. Bardzo prosimy kierowców i innych uczestników ruchu, aby w najbliższym czasie w obrębie tego skrzyżowania poruszać się ostrożnie i zwracać uwagę na znaki! (WP) TRWA REMONT UL. POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH Trwa gruntowna przebudowa ulicy Powstańców Śląskich w Skoczowie. Wymieniono już sieć gazową, aktualnie trwają prace związane z wymianą instalacji odprowadzającej wody opadowe. Po nich rozpocznie się wymiana wszystkich warstw konstrukcyjnych drogi oraz chodnika. Zgodnie z planem, odnowiona ul. Powstańców Śląskich ma zostać oddana do użytku w lipcu tego roku. Tymczasem kierowcy korzystają z objazdów, wyznaczonych ulicami: Podkępie i Łęgową – zgodnie ze wskazaniami zamieszczonymi na oznakowaniu drogowym i tablicach informacyjnych. Drogowcy przypominają, żeby za każdym razem zwracać uwagę na znaki, ponieważ organizacja ruchu jest na bieżąco zmieniana! Wykonawcy starają się tak prowadzić prace, by w miarę możliwości zachować ciągłość dojazdu do posesji i drożność ulicy. Remont ul. Powstańców Śląskich, oszacowany na 2 miliony zł, zostanie sfinansowany ze środków gminy przy dotacji zewnętrznej z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg w wysokości niemal 934 tys. zł. (WP) MAGISTRAT DOSTĘPNY DLA OSÓB NIEWIDOMYCH I SŁABO WIDZĄCYCH Dzięki opisanym w języku Braille’ a i umiejscowionym na wysokości ok. 120 cm od podłoża tzw. tyflomapom, tablicom informacyjnym oraz przydrzwiowym tablicom naściennym, znacząco poprawiono dostępność Urzędu, pozwalając niepełnosprawnym interesantom (ze szczególnym uwzględnieniem osób niewidomych i niedowidzących) na bezproblemowe odnalezienie biura, w którym chcą załatwić swoją sprawę. Tablice pomagają również trafić do toalet, specjalnie dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych, usytuowanych na parterze ratusza oraz budynku pod adresem Rynek 3. Przy wejściu głównym do skoczowskiego ratusza, umiejscowiona została tablica informacyjna typu lightbox (podświetlona kolumna z informacją tekstową), pomagająca osobom niedowidzącym w zlokalizowaniu biura, do którego chcą się udać. W korytarzu przy wejściu głównym do budynku Urzędu, na ścianie na wysokości ok. 120 cm od podłogi, zamontowano również tablicę do sortowania formularzy, która umożliwia szybkie odnalezienie i swobodny dostęp do jednego z sześciu najczęściej używanych formularzy druków urzędowych. Druk można uzupełnić na przygotowanym obok stoliku. Nie zapomniano również o rozwiązaniach informatycznych, w ramach których wdrożona została usługa elektroniczna „Dostępny Samorząd”. Pozwoli ona na znaczącą poprawę dostępności osobom niepełnosprawnym, które mogą sprawdzić informacje dotyczące zarówno ułatwień, jak i barier architektonicznych i komunikacyjnych w budynkach użyteczności publicznej na terenie całej Gminy. Informacje są naniesione na interaktywnej mapie Skoczowa. Aplikacja umożliwia ich filtrowanie oraz kategoryzację. Można z niej korzystać w wersji na przeglądarkę internetową (przez stronę: www.skoczow. dostepnejst.pl), jak również na urządzeniach mobilnych. Wystarczy ściągnąć na telefon aplikację mMieszkaniec i w niej uruchomić moduł: „Dostępny Samorząd”. Usługa „Dostępny Samorząd” będzie sukcesywnie uzupełniania o dodatkowe informacje, między innymi na temat przejść dla pieszych, przystanków autobusowych i parkingów na terenie Gminy Skoczów. Na portalu Gminy Skoczów udostępniony został również film, nagrany w Polskim Języku Migowym, zawierający informacje na temat działalności Urzędu Miejskiego w Skoczowie, który opublikowano z myślą o osobach zmagających się z dysfunkcją słuchu. Projekt modernizacji przestrzeni Urzędu Miejskiego w Skoczowie, zrealizowano w ramach programu PFRON pod nazwą „Dostępna przestrzeń publiczna”. Kosztował 60 765 zł, z tego 47 989 zł wyniosło dofinansowanie z PFRON, a pozostałe koszty pokryła gmina Skoczów. (WP) 2 Wieści Skoczowskie NOWA ESTAKADA W SKOCZOWIE CORAZ BLIŻEJ! Prace nad projektem przebudowy węzła drogowego na skrzyżowaniu ul. Katowickiej DK81 i ul. Bielskiej DW944 w Skoczowie nie zwalniają tempa. Ta wymagająca inwestycja to nie tylko projekt i budowa, ale masa uzgodnień i uzyskiwania pozwoleń. Co zatem zostało już wykonane, na jakim etapie jesteśmy i jakie zadania jeszcze przed nami? Poniżej prezentujemy również wizualizację estakady po przebudowie (jedną z trzech przygotowanych koncepcji – tę wybraną przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad). Za nami są już trzy etapy. Po pierwsze – ETAP KONCEPCJI, czyli: zawarcie porozumienia z GDDKiA i ZDW w sprawie przygotowania i realizacji budowy estakady w Skoczowie; opracowanie mapy do celów projektowych; pomiar i analiza ruchu; analizy techniczne i geologiczne do etapu koncepcji; opracowanie trzech koncepcji wariantowych; audyt BRD dla każdej koncepcji; ustalenie geotechnicznych warunków posadowienia; opinia geotechniczna; opracowanie projektu robót geologicznych dla dokumentacji geologiczno -inżynierskiej i hydrogeologicznej; badania podłoża (47 odwiertów próbkowych – wymóg w GDDKiA); opracowanie dokumentacji badań podłoża gruntowego; opiniowanie i wybór koncepcji przez GDDKiA; opracowanie dokumentacji geologiczno-inżynierskiej; opracowanie wniosku do Decyzji o Uwarunkowaniach Środowiskowych przedsięwzięcia; opracowanie materiałów do audytu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego dla wybranej koncepcji. Wykonane zostały już też prace na ETAPIE UZGODNIEŃ, czyli: opracowanie dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej związanej z regulacją gruntów; opracowanie, opiniowanie i zatwierdzenie dokumentacji do Decyzji o Środowiskowych Uwarunkowaniach Przedsięwzięcia; opracowanie projektu Docelowej Organizacji Ruchu; uzgodnienia z GDDKiA; uzgodnienia założeń projektu z gestorami sieci (ok. 15 uzgodnień); opracowanie operatu wodnoprawnego; uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego; opracowanie i uzgodnienie projektu geotechnicznego; opracowanie i uzgodnienie projektu budowlanego. Kolejne kroki wykonane zostały również na ETAPIE ZATWIERDZEŃ, czyli: przeprowadzenie audytu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, opracowanie projektu wykonawczego, uzgodnienia w GDDKiA, opracowanie i uzgodnienie dokumentacji Zezwolenia na Realizację Inwestycji Drogowej i złożenie wniosku o wydanie ZRID. Obecnie jesteśmy na ETAPIE PRZYGOTOWAŃ DO PRZETARGU, czyli: uzgadniania specyfiki warunków technicznych w projekcie, uzyskania decyzji ZRID, opracowania kosztorysu inwestorskiego do przetargu, uzgadniania kosztorysu, a następnie opracowania i zatwierdzenia dokumentacji przetargowej. Poniżej prezentujemy wizualizację estakady (więcej ujęć wraz z opisami można zobaczyć na profilu Gmina Skoczów – Skocz do Skoczowa na Facebooku). (WP) Marzec 2024 3 WYPRAWKI DLA NOWO NARODZONYCH MIESZKAŃCÓW! Od początku lutego gmina Skoczów wita nowo narodzonych mieszkańców wyprawką w ramach programu „Witaj Maluszku – gmina Skoczów dla nowych mieszkańców”. Pierwsze paczki trafiły już do maluszków i ich rodziców. Przypomnijmy, że program skierowany jest do osób spełniających następujące warunki: • rodzic lub opiekun prawny zamieszkuje wraz z dzieckiem na terenie gminy Skoczów; • dziecko urodziło się począwszy od 1 stycznia 2024 r.; • w dniu złożenia wniosku nie minęły 3 miesiące od daty narodzin dziecka. Wyprawka powitalna przyznawana jest na podstawie wniosku. Wzór formularza można pobrać ze strony www.skoczow.pl (Aktualności) i złożyć w Biurze Podawczym Urzędu Miejskiego w Skoczowie (Rynek 1, pok. nr 2) lub (w terminie do 3 miesięcy od narodzin dziecka) lub za pomocą poczty elektronicznej na adres: . Paczkę można odebrać w Urzędzie Miejskim w Skoczowie, Rynek 18, 43-430 Skoczów (Wydział Promocji – Art Adres) lub może ona zostać dostarczona pod wskazany adres zamieszkania. W tym miejscu zwracamy szczególną uwagę rodziców tych dzieci, które urodziły się w styczniu 2024 – termin na złożenie wniosku o wyprawkę kończy się w ich przypadku już w kwietniu. Zachęcamy do składania wniosków i korzystania z programu! (WP) ZASŁUŻENI 2024 – MOŻNA SKŁADAĆ WNIOSKI Od 2015 roku w gminie Sko zów przyznawane są tytuły Za łużonych c s dla miasta i sołectw gminy. Otrzymują je osoby, które bezinteresownie angażuą się w działania dla swojej lo alnej społeczności. To symboiczne j k l podziękowanie za wkład w dbanie o dobro miejscowości i jej mieszkańców oraz wkład w jej rozwój. Uchwała w sprawie przyznania tytułów podejmowana jest na kwietniowej sesji Rady Miejskiej Skoczowa, a statuetki wręczane są podczas uroczystej Gali Zasłużonych (w tym roku zaplanowanej na początek czerwca). Do 28 marca (czwartek) w Biurze Podawczym Urzędu Miejskiego w Sko zowie można składać wnioski „Zasłużony/a dla miasta/sołec wa”. c t Tytuły przysługują mieszkańcom lub osobom (również małżeństwom) po hodzącym z gminy Skoczów, a także działającym na rzecz miasta c i sołectw. Do składania wniosków uprawnieni są m.in.: organy gminy (Burmistrz Mia ta Skoczowa, Rada Miejska Skoczowa), jednostki organiza s cyjne i pomocnicze gminy (np. sołectwo i osiedle), organiza je społeczne c i stowarzyszenia działające na terenie gminy oraz mieszkańcy gminy (co najmniej 25 pełnoletnich osób może zgłosić jednego kandydaa). t Wniosek o nadanie tytułu oraz regulamin dostępne są na stronie www.skoczow.pl (Dla mieszkańców – Zasłużeni dla gminy) oraz w Wydziale Promo ji Urzędu Miejskiego w Skoczo ie, Rynek 18. (WP) c w JAKIE ZADANIA W GMINIE SKOCZÓW ZREALIZUJĄ ORGANIZACJE POZARZĄDOWE W 2024 ROKU? Każdego roku gmina Skoczów przeznacza środki finansowe na wsparcie organizacji pozarządowych oraz innych podmiotów działających na jej terenie, które realizują zadania z zakresu m.in. sprzyjania rozwojowi sportu, szeroko pojętego pożytku publicznego czy pomocy społecznej. Podobnie jest i w tym roku, a kwota przeznaczona na ten cel to ponad milion złotych. Do kogo trafią te pieniądze i jakie działania pozwolą zrealizować? Gmina Skoczów udziela wsparcia wspomnianym wyżej organizacjom na podstawie uchwał Rady Miejskiej Skoczowa w sprawie programu współpracy gminy Skoczów z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3. ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie oraz na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. W ramach programu współpracy poszczególne organizacje pozarządowe lub inne podmioty – których propozycje wybrane zostały w otwartych konkursach ofert – realizują szereg zadań z zakresu różnych dziedzin, na przykład: nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania, kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego, turystyki i krajoznawstwa oraz wspierania i upowszechniania kultury fizycznej. Nie brak również zadań związanych z opieką społeczną, a są to; działalność na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, osób niepełnosprawnych czy osób w wieku emerytalnym, upowszechnianie i ochrona praw dziecka, ochrona i promocja zdrowia, ratownictwo i ochrona ludności, a także udzielanie wsparcia i pomocy osobom bezrobotnym, bezdomnym oraz żyjącym w ubóstwie oraz przeciwdziałanie uzależnieniom i patologiom społecznym. Wśród zadań pojawia się również kwestia zorganizowania zimowego wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Tak szeroki wachlarz zadań realizowany będzie w tym roku przez; Towarzystwo Miłośników Skoczowa, Stowarzyszenie na Rzecz Stowarzyszenie Kulturalny Szlak, Stowarzyszenie Twoje Korzenie w Polsce, Parafię Rzymskokatolicką św. Ap. Piotra i Pawła w Skoczowie, Klub Motorowy „Jarząbek”, Chrześcijańską Służbę Charytatywną, Stowarzyszenie Skoczowski Uniwersytet III Wieku, Ochotniczą Straż Pożarną w Bładnicach Dolnych, Ochotniczą Straż Pożarną w Pogórzu, Stowarzyszenie „Nasz Pierściec”, Stowarzyszenie Skoczowskie Stowarzyszenie Abstynentów „Jonasz”, Towarzystwo Opieki nad Niepełnosprawnymi, Stowarzyszenie Sprawni Inaczej „Tęcza”, Klub Nordic Walking „Włóczykije”, Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej „Być Razem” oraz kluby sportowe: KS „Akademia Judo Sparta”, KS „Siatkarz Beskid” Skoczów, LKS „Pogórze”, KP „Beskid” Skoczów, KKS „Wisła” Skoczów, LKS „Błękitni” Pierściec oraz LKS „Ochaby 96” i Klub Sportowy „Humansport”. Daje to razem aż 28 organizacji. To jednak nie koniec inwestowania w sport i kulturę fizyczną. Na podstawie ustawy o sporcie z 25 czerwca 2010 roku oraz uchwały Rady Miejskiej nr XVIII/222/2012 z dnia 19 kwietnia 2012 roku w sprawie określenia warunków i trybu finansowania zadania własnego gminy Skoczów w zakresie sprzyjania rozwojowi sportu – udzielane jest dodatkowe wsparcie stowarzyszeniom będącym klubami sportowymi. W tym roku lokalne klubu z terenu gminy Skoczów zrealizują 10 takich zadań. Rozwoju Kulturalno-Oświatowego oraz Sportowego Dzieci i Młodzieży „WRZOS”, Rzymskokatolicką Parafię N.M.P Królowej Polski w Pogórzu, Stowarzyszenie Teatr Ludyczny, Stowarzyszenie Przyjaciół Pogórza, Parafię Ewangelicko-Augsburską w Skoczowie, 4 Wieści Skoczowskie Z jakich więc programów, wydarzeń czy imprez będą mogli skorzystać mieszkańcy? Z zakresu kultury, sztuki itp. będzie można posłuchać muzyki podczas „Wieczorów Muzyki organowej i kameralnej” w parafii w Pogórzu, zwiedzić Skoczów na „Letnich spacerach z Towarzystwem Miłośników Skoczowa” czy wziąć udział w Festiwalu Fotografii Analogowej „Skofot” organizowanym przez Stowarzyszanie „Wrzos”. Wspierać i upowszechniać kulturę fizyczną będzie KKS „Wisła” podczas Międzynarodowego Turnieju w Piłce Nożnej Dziewcząt, LKS „Błękitni” Pierściec podczas obchodów 75-lecia swojego powstania oraz KS „Siatkarz Beskid” Skoczów na organizowanym, przez siebie Międzyszkolnym Turnieju w Siatkówce Plażowej dla szkół ponadgimnazjalnych. Nie zapomniano także o najstarszych mieszkańcach gminy czy osobach niepeł- nosprawnych. Zadania „Senior w Akcji” Skoczowskiego Uniwersytetu III Wieku, „Senior” Stowarzyszenia „Nasz Pierściec” czy „Wspieranie udziału w aktywizacji społecznej dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną” Stowarzyszenia Towarzystwo Opieki nad Niepełnosprawnymi uzupełnią listę realizowanych przedsięwzięć z zakresu działalności na rzecz osób niepełnosprawnych czy wsparcia osób w wieku emerytalnym. Działalności na rzecz rodziny, nauki, oświaty i wychowania będą natomiast wspierać inicjatywy takie jak: Przegląd piosenki anglojęzycznej dla przedszkoli „I can sing”, „Jak dawnij z Mikołojym chodzono” i Gwarowy Konkurs Recytatorski „Tu sóm moi korzynie” Stowarzyszenia „Nasz Pierściec”. W ramach ochrony i promocji zdrowia oraz ratownictwa i ochrony ludności OSP w Bładnicach Dolnych i Pogórzu przygotu- ją szkolenia z zakresu pierwszej pomocy, a Chrześcijańska Służba Charytatywna przeprowadzi badania profilaktyczne i tematyczne pogadanki podczas Dni Skoczowa. Natomiast zadaniem z zakresu pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz osobom bezdomnym czy bezrobotnym pt. „Udzielenie wsparcia i pomocy osobom z terenu Gminy Skoczów” zajmie się Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej „Być razem”. Oczywiście, są to tylko przykładowe zadania, jakie w tym roku zrealizują organizacje pozarządowe. Nie sposób wymienić tu wszystkich inicjatyw, których łącznie jest aż 56 (wraz z zadaniami z zakresu sprzyjania rozwojowi sportu). Po więcej informacji odsyłamy na stronę internetową gminy Skoczów pod adresem: www.skoczow.pl (zakładka: samorząd – organizacje pozarządowe – dotacje – rok 2024). (WP) PAMIĘTAJĄC O WYDARZENIACH Z 1946 ROKU Tegoroczne uroczystości przybrały bardzo uroczysty charakter, a ich centralnym punktem było odśpiewanie „Mazurka Dąbrowskiego” oraz złożenie pod pomnikiem biało-czerwonych wieńców i zapalenie zniczy. Posterunek honorowy przy obelisku wystawili żołnierze 133 Batalionu Lekkiej Piechoty z Cieszyna oraz skoczowscy harcerze z 1 Drużyny Wędrowniczej „Połoniny”. Uczniowie Szkoły Podstawowej w Kiczycach zaprezentowali program artystyczny: Łucja Kaleta wyrecytowała wiersz, a zaśpiewali: Sylwia Gawlik, Aleksandra Barwacz, Maria Kłobuch i Leon Kisiała. Na skrzypcach zagrała Jagoda Płaza. Kilka słów do zebranych skierowali burmistrz Skoczowa Mirosław Sitko i emerytowana dyrektor kiczyckiej szkoły, a jednocześnie historyk Barbara Paszkiewicz. W uroczystości wzięli udział również poseł na Sejm RP Stanisław Szwed, wiceprzewodniczące Rady Miejskiej Skoczowa Monika Szyndler i Joanna Duda-Michalak, zastępca burmistrza Skoczowa Andrzej Bubnicki, sekretarz gminy Magdalena Fober, radni Rady Miejskiej, sołtys Kiczyc Franciszek Pomper i przedstawiciele Rady Sołeckiej Kiczyc. Obecni byli również przedstawiciele 18 Bielskiego Batalionu Powietrznodesantowego, 13 Śląskiej Brygady Obrony Terytorialnej, Stowarzyszenia „Pamięć Jastrzębska”, Nadleśnictwa Ustroń, Komisariatu Policji w Skoczowie, Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej ze Skoczowa (Komendy Powiatowej PSP w Cieszynie) i Straży Miejskiej w Skoczowie. O oprawę muzyczną wydarzenia zadbali dobosz – Sławomir Warsiński oraz trębacz Tomasz Greń. Obecne były delegacje szkół wraz z pocztami sztandarowymi. Pojawiła się też osoba blisko związana z wydarzeniami z lipca 1946 roku – Pani Helena Kuś, córka gajowego Józefa Majko oraz Józef Borkała – syn dowódcy oddziału partyzanckiego Narodowej Organizacji Wojsko- wej (Józefa Borkały ps. Kret). Nie zabrakło również przedstawicieli skoczowskich instytucji i jednostek gminnych oraz środowisk historycznych wśród których znalazła się m.in. historyk Halina Szotek. Tegoroczne uroczystości Narodowego Święta Żołnierzy Wyklętych przechodzą już do historii jednak pamięć o tragicznych wydarzeniach w Kiczycach oraz o jej ofiarach trwać będzie dalej. Dziękujemy wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do organizacji tego wydarzenia, a zwłaszcza sołtysowi Kiczyc Franciszkowi Pomprowi i Radzie Sołeckiej Kiczyc, dyrektor Szkoły Podstawowej im. Orła Białego w Kiczycach Aleksandrze Trąbale i historykowi Mirosławowi Lapczykowi z kiczyckiej szkoły. (WP) ZAKTUALIZUJ ADRES PRZED WYBORAMI SAMORZĄDOWYMI! Aby zagłosować w zbliżających się wyborach samorządowych w gminie Skoczów, musisz być osobą stale zamieszkującą na terenie gminy. W celu wzięcia udziału w głosowaniu zadbaj o to, żeby być ujętym w stałym rejestrze wyborców! Po wpisaniu do stałego rejestru wyborców będziesz ujęty w spisach sporządzanych w związku z kolejnymi wyborami i referendami na obszarze gminy, w której stale zamieszkujesz. Zameldowanie na pobyt stały powoduje ujęcie w rejestrze wyborców. Wyborcy: • stale zamieszkali na obszarze gminy bez zameldowania na pobyt stały w tej gminie • nigdzie niezamieszkali przebywający stale na obszarze gminy – wpisani zostaną do rejestru wyborców tylko wtedy, gdy złożą pisemny wniosek w tej sprawie w urzędzie gminy, w której stale zamieszkują. Obywatele Unii Europejskiej niebędący obywatelami polskimi w celu wpisania do rejestru wyborców muszą złożyć wniosek w tej sprawie, nawet jeżeli są zameldowani na pobyt stały na obszarze Polski. Jeżeli: • wymeldowałeś się z miejsca pobytu stałego • zgłosiłeś, że na stałe wyjeżdżasz poza granice Polski – zostaniesz skreślony z rejestru wyborców i nie będziesz z urzędu ujęty w spisach w wyborach i referendach, nawet jeżeli będziesz zameldowany na pobyt czasowy. WYBORCO! Zapytaj pracownika urzędu gminy o szczegóły dotyczące złożenia wniosku o wpisanie do rejestru wyborców lub wejdź na stronę internetową Państwowej Komisji Wyborczej www.pkw.gov.pl! Pamiętaj, że w każdej chwili możesz sprawdzić, czy jesteś ujęty w stałym rejestrze wyborców! Rejestr wyborców jest udostępniany na pisemny wniosek, do wglądu w urzędzie gminy. WYBORCO! Jeżeli nie jesteś wpisany do rejestru wyborców, nie zostaniesz ujęty w spisie oraz nie będziesz mógł się do niego dopisać w związku z wyborami samorządowymi, a także referendami lokalnymi i nie będziesz mógł wziąć udziału w głosowaniu. (WP) źródło: Państwowa Komisja Wyborcza Marzec 2024 5 TWOJA KREW – MOJE ŻYCIE! W 2024 roku przypada 65-lecie Honorowego Krwiodawstwa Polskiego Czerwonego Krzyża w Polsce. Swoją działalność dawcy krwi prowadzą również w Skoczowie w ramach Klubu Honorowych Dawców Krwi przy Urzędzie Miasta w Skoczowie. Właśnie z tej okazji, 10 lutego, w sali skoczowskiej OSP na uroczystym spotkaniu pojawili się członkowie i przyjaciele klubu. Na wydarzeniu obecni byli członkowie klubu wraz z jego prezesem Ireneuszem Kolonem, a także Dyrektor Śląskiego Oddziału Okręgowego PCK Bogdan Ogrocki, prezes OSP w Skoczowie Roman Kohut oraz zaproszeni goście; burmistrz Skoczowa Mirosław Sitko, przewodniczący Rady Miejskiej Skoczowa Rajmund Dedio oraz proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Skoczowie Alfred Borski. Uroczystość ta była okazją, aby wyrazić wdzięczność i podziękować wszystkim zaangażowanym w pracę klubu oraz by podsumować jego dotychczasową – 12-letnią działalność. – Od 2012 roku zorganizowaliśmy 69 akcji krwiodawstwa na Rynku w Skoczowie, dzięki czemu pozyskano ponad 1060 litrów bezcennego leku, jakim jest krew – mówił prezes Ireneusz Kolon. Nie jest to jednak jedyna forma aktywności klubu. W ciągu 12 lat jego członkowie przeprowadzili 34 zbiórki żywności oraz pieniędzy, dzięki którym udało się przygotować 170 paczek, przekazanych osobom potrzebującym w okresie Świąt Bożego Narodzenia i Świąt Wielkanocnych. Członkowie skoczowskiego klubu od 2018 roku biorą również udział w zabezpieczeniu trasy wyścigu Tour de Pologne. Podczas spotkania nie zabrakło również podziękowań skierowanych do wszystkich zaangażowanych w skoczowskie krwiodawstwa. Specjalne odznaczenie – Odznakę Honorową Polskiego Czerwonego Krzyża 4. Stopnia – otrzymał Rafał Karetta, a Krystianowi Szydłowskiemu przyznano Odznakę Zasłużonego Honorowego Dawcy 1. stopnia. Dodatkowo wręczono także jubileuszowe medale 65-lecia Honorowego Krwiodawstwa Polskiego Czerwonego Krzyża przyznane w dowód uznania bezinteresownego wspierania działań w ramach honorowego krwiodawstwa Polskiego Czerwonego Krzyża, które otrzymali: Dagmara Kolon-Borda, Dorota Gruszczyk, Agnieszka Karetta, Angelika Ogrocka, Sonia Ogrocka-Król, Małgorzata Stebel, Katarzyna Zabrocka, Janusz Stebel, Krystian Szydłowski, Eugeniusz Hyski, Rafał Karetta, Rafał Pszczółka, Rafał Król, Michał Szczypka, Mateusz Borda, Dariusz Waliczek, Damian Wawrzyczek, Piotr Włodarczyk, Roman Kohut, Mirosław Sitko, Rajmund Dedio, ks. Alfred Borski oraz przedstawiciele Wydziału Promocji UM Skoczów. Warto zaznaczyć, że skoczowski klub HDK nie zwalnia tempa i w 2024 roku zaplanował kolejnych 6 czwartków, podczas których na Rynku w Skoczowie przeprowadzona będzie akcja krwiodawstwa. Zapraszamy: 28 marca, 23 maja, 25 lipca, 26 września i 28 listopada. Z pewnością nie zabraknie również akcji zbiórek żywności czy środków finansowych. Wszystkim członkom Klub HDK PCK przy Urzędzie Miasta w Skoczowie gratulujemy dotychczasowej, bezinteresownej i tak potrzebnej działalności oraz życzymy wielu kolejnych udanych akcji krwiodawstwa i lat działalności. Już teraz zachęcamy do udziału w najbliższej akcji „Oddaj Krew”, która będzie mieć miejsce 28 marca. Zapraszamy! WP NOWA SYRENA NA WIŚLICKIEJ STRAŻNICY Gdy zajdzie potrzeba, nad Wiślicą zabrzmi donośnym głosem zupełnie nowa syrena, którą miejscowi strażacy-ochotnicy już zamontowali na dachu wiślickiej remizy. Stara syrena służyła wiślickim strażakom przez 38 lat. Niestety, uległa zniszczeniu wskutek awarii instalacji elektrycznej budynku. Z pomocą przyszła gmina, uruchamiając środki z rezerwy kryzysowej. Za kwotę niemal 11,5 tysiąca zł, Wydział Spraw Obywatelskich i Obronnych zakupił nowe urządzenie, dużo większe i mocniejsze od poprzedniego. Ma moc 5,5 kW i waży 104 kg. Ma to zapewnić odpowiednią słyszalność syreny na terenie całej Wiślicy, ponieważ sygnał służy nie tylko strażakom, ale i do powiadamiania ludności na wypadek zagrożeń w ramach obrony cywilnej. Strażacy we własnym zakresie wykonali prace związane z wymianą syreny na dachu remizy. (WP) 6 Wieści Skoczowskie ULŻYĆ UCZNIOM, CZYLI SŁÓW KILKA O ZMIANACH W OŚWIACIE… Rok 2024 przyniósł oświacie sporo nowości na poziomie zarówno centralnym, jak i lokalnym. O zmianach i planach na najbliższe miesiące rozmawiamy z Joanną Radwan-Kmiecik dyrektor Miejskiego Zarządu Oświaty w Skoczowie. – Pani Dyrektor, czym żyje teraz oświata? Jakie zmiany przyniósł nowy rok i nowe kierownictwo Ministerstwa Edukacji Narodowej? – Na wstępie warto zaznaczyć, że informacje przekazywane mediom i szybko obiegające opinię publiczną to jedno, a przygotowanie i publikacja odpowiednich rozwiązań prawnych to drugie. Niejednokrotnie bywa tak, że ostateczny akt prawny nieco odbiega od zapowiadanych zmian i w dodatku trzeba na niego trochę poczekać, dlatego działania dyrektorów i organu prowadzącego często bywają zachowawcze – nie możemy podejmować decyzji i wprowadzać „nowości” bez jednoznacznej podstawy prawnej. Zrealizowano już zapowiadane podwyżki dla nauczycieli – pedagodzy w naszej gminie otrzymali wynagrodzenie według nowych stawek oraz wyrównanie od stycznia 2024 r. Jeśli chodzi o głośno dyskutowane kwestie rezygnacji z zadań domowych, odchudzania podstaw programowych, zmian w ocenianiu z niektórych przedmiotów np. WF, muzyka, plastyka, czy chociażby ograniczania liczby lekcji religii do 1 godziny w tygodniu, to na chwilę obecną brak jednoznacznych i zatwierdzonych rozwiązań – dla mnie więc jest to jeszcze sprawa otwarta i kierunek nagłaśnianych zmian może wyglądać jeszcze różnie i może nie doczekać się wprowadzenia od września 2024 r. Bez wątpienia charakter tych zmian wymaga szerszych uzgodnień i rozmów ze środowiskiem oświatowym, które mam nadzieję będą miały miejsce. Na chwilę obecną, z dniem 1 września 2024 r. wchodzą w życie zapowiadane zmiany dotyczące liczby godzin dodatkowej nauki języka niemieckiego. – A na gruncie lokalnym? Jakie zmiany przywitały Nowy Rok? – U nas dokonały się zmiany związane z optymalizacją procesów decyzyjnych i obiegu spraw. Miejski Zarząd Oświaty przejął znaczną część z tych kompetencji. – Czy to znaczy, że macie więcej pracy? – Pracy jest zawsze sporo i ciągle więcej (śmiech). Dużo się dzieje w oświacie i zakres zadań MZO jest ogromny, a pracy mamy więcej w związku z ciągłymi zmianami, jakie funduje nam rzeczywistość, w której funkcjonujemy. Bez względu jednak na wszystko, nie chcemy rezygnować z wprowadzania pozytywnych nowości – każda wymaga analizy, przygotowania i opracowania dokumentacji, no i rzecz jasna nie rezygnujemy z maksymalnego wykorzystania możliwości, jakie dają fundusze zewnętrzne, czy to rządowe czy unijne, które zawsze staramy się pozyskiwać dla rozwoju naszych szkół i przedszkoli. Dzięki nim doposażamy i modernizujemy je, zapewniamy dodatkowe zajęcia i poszerzamy ofertę edukacyjną. Tylko w okresie ostatnich lat były to projekty i programy o wartości blisko 6 mln zł, nie wspomnę tu o inwestycjach w bazę dydaktyczną w postaci budowy nowych obiektów, o których wielokrotnie już pojawiała się informacja na łamach „Wieści…”. Uważam, że pod względem wykorzystania okazji do zasilenia budżetu oświaty środkami zewnętrznymi jako organ prowadzący nie mamy sobie nic do zarzucenia, a zdarza się, że kontaktują się z nami inne gminy pytając: Jak to napisaliście? Jak to zrobiliście? To budujące… – To teraz poprosimy kilka słów o nowościach… – Oczywiście, zacznijmy może od przedszkoli. W porozumieniu z Dyrektorami przedszkoli zmodyfikowaliśmy system wakacyjnych dyżurów – 9 naszych przedszkoli zostało „połączonych” w sieci obejmujące 2 lub 3 placówki, tzn. że będą w sposób „partnerski” pełnić dyżur wakacyjny. Dzięki temu dostępność opieki dla dzieci będzie trwała całe dwa miesiące, bez przerwy. Przedszkola z sieci, np. PP2 i PP1, będą na zmianę pełnić dyżur – w lipcu jedno z przedszkoli, a w sierpniu drugie. Przedszkola połączone zostały według wielkości, lokalizacji i możliwości kadrowych (nie zapominajmy, że kadra pedagogiczna i obsługa przedszkoli także musi zrealizować urlop – stąd poszukiwanie optymalnego dla wszystkich rozwiązania). Rodzice otrzymali już stosowne informacje na ten temat – mogą więc z dużym wyprzedzeniem zaplanować swoje wakacje i urlop. Kolejna kwestia, która jest bezwzględną nowością, to wprowadzenie systematycznych zajęć z gimnastyki korekcyjnej dla najstarszych dzieci w przedszkolach od marca 2024 r. Na razie uruchomiliśmy 17 pilotażowych grup, których zajęcia potrwają do czerwca – zobaczymy, jak będzie wyglądała frekwencja dzieci i dalsze możliwości organizacyjne. Skąd taka potrzeba? Wyniki badań przesiewowych przeprowadzonych przez Koordynatora ds. Gimnastyki Korekcyjnej w gminie Skoczów p. Piotra Piotrowskiego w przedszkolach pod kątem wad postawy w 2023 r. były zatrważające. Aktualnie uruchomione zajęcia są w całości finansowane przez gminę, odbywają się w wymiarze 1 zajęć tygodniowo dla dziecka w małych grupach i w pierwszej kolejności zostały skierowane do dzieci z największymi problemami. Dodam, że w szkołach prowadzona jest gimnastyka korekcyjna dla 34 grup, oprócz tego na pełnych obrotach działa Międzyszkolny Ośrodek Gimnastyki Korekcyjnej na Górnym Borze. – A co nowego w szkołach? – Szkoły od listopada 2023 r. przygotowują się do rozpoczęcia nowych projektów w ramach programu Erasmus+. Pierwsze formalności ma za sobą Szkoła Podstawowa z Kiczyc, pozostałe planują wnioskowanie na jesienny, nieco dłuższy czasowo nabór. Mam nadzieję, że się uda. Ciekawy wyjazd czeka natomiast grupę uczniów ze skoczowskiej „ósemki”, którzy już wiosną wyjadą wraz z nauczycielką języka włoskiego do pięknej Italii. Pracowicie przebiegły ferie zimowe pod kątem analizy prac świetlic w szkołach, zgodnie ze zgłoszonym zapotrzebowaniem zwiększyliśmy liczbę godzin dla świetlic tak, aby maksymalizować ich dostępność rano i rozładować kumulację liczby dzieci w godzinach wczesnopopołudniowych. Po feriach ruszyły także dodatkowe zajęcia dla uczniów klas VIII, których w maju czeka pierwszy w życiu egzamin. Dla każdego oddziału zaplanowano 3 dodatkowe godziny finansowane przez gminę z przeznaczeniem na intensywny trening i powtórki z języka polskiego, angielskiego i matematyki. Z pewnością zapewnią one komfort przygotowań do egzaminu zarówno ósmoklasistom, jak i nauczycielom. – Nad czym aktualnie pracujecie? – Powoli zmierzamy do realizacji wniosku psychologów i pedagogów szkolnych zgłoszonego podczas Forum, jakie odbywało się podczas pandemii i w okresie popandemicznym – zrealizowane zostaną dla nich superwizje pracy psychoterapeuty z panią Julitą Błońską-Charchut znaną m.in. z audycji w Radiu Katowice. Wierzę, że takie wsparcie pozwoli naszym szkolnym specjalistom rozwinąć warsztat swojej pracy. Przygotowywane jest także spotkanie metodyczne dla nauczycieli przedszkoli dotyczące dwujęzyczności dzieci. Są także inne inicjatywy, ale za wcześnie jeszcze, żeby o nich mówić. Przygotowujemy kolejne projekty: drugi etap konkursu na pozyskanie środków na Zieloną Pracownię dla Szkoły w Pogórzu, wnioski do programu „Posiłek w szkole i w domu” Moduł 3 – dofinansowanie remontu stołówek szkolnych, a wkrótce rozpocznie się też nabór w ramach „Aktywnej Tablicy”. Przygotowywane są prace remontowe i modernizacyjne na okres wakacyjny. Niebawem czeka nas znaczące wydarzenie, jakim będzie otwarcie nowej hali sportowej przy Szkole Podstawowej nr 8 w Skoczowie, a nieco później sali w Kiczycach. Dzieje się… – Dziękujemy za rozmowę. (WP) KOLEJNE ŚRODKI NA ROZWÓJ CZYTELNICTWA W poprzednim numerze „Wieści Skoczowskich” pisaliśmy o tym, w jakie zbiory książek wzbogaciła się Szkoła Podstawowa im. Orła Białego w Kiczycach, dzięki dofinansowaniu w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0. W między czasie dotarła do nas świetna wiadomość… kolejne placówki z gminy Skoczów mogą się cieszyć z dofinansowania w ramach tego programu! Środki z rządowego programu, na zakup nowości wydawniczych, trafią do: Przedszkola Publicznego nr 1 w Skoczowie, Przedszkola Publicznego w Ochabach z oddziałami zamiejscowymi w Wiślicy, Szkoły Podstawowej im. Karola Miarki w Ochabach Małych, Szkoły Podstawowej im. Zofii Kossak w Pierśćcu, Szkoły Podstawowej nr 1 w Skoczowie, Szkoły Podstawowej nr 8 im. Krystyny Bochenek w Skoczowie i Szkoły Podstawowej w Pogórzu. Łączne dofinasowanie działań wyniesie 58 000 zł, a wartość całości przedsięwzięcia to 72 500 zł (wkład własny to 14 500 zł). Otrzymane środki finansowe zostaną przeznaczone na: zakup nowości wydawniczych do placówek wychowania przedszkolnego, bibliotek szkolnych i bibliotek pedagogicznych, zakup wyposażenia do bibliotek szkolnych i pedagogicznych, sprzętu komputerowego i oprogramowania, realizację działań promujących czytelnictwo (w tym zakup nagród dla uczniów biorących udział w akcjach promujących czytelnictwo). (WP) Marzec 2024 7 O JAKIEJ SZKOLE MARZĄ UCZNIOWIE? Dyskusja rozpoczęła się od… ułożenia puzzli ze zdjęciami przedstawiającymi właśnie te obszary, a później podzielenia się przez uczniów swoimi skojarzeniami. Następnie każda grupa uczniów zaprezentowała swoje przemyślenia i pomysły w graficzny sposób (na dużych planszach), i omówiła efekty „burzy mózgów” uczestnikom spotkania. Forum poprowadziła dyrektor Miejskiego Zarządu Oświaty w Skoczowie Joanna Radwan-Kmiecik. Oprócz uczniów i ich opiekunów, uczestnikami forum byli: burmistrz Skoczowa Mirosław Sitko, zastępca burmistrza Andrzej Bubnicki (inicjator Forum Uczniów) oraz przewodnicząca Komisji Oświaty, radna Maria Sobik. Na tym jednak temat pomysłów uczniów, co do rozwoju skoczowskich placówek oświatowych się nie kończy. Propozycje zostały omówione z radnymi podczas posiedzenia Komisji Oświaty i z dyrektorami podczas narady. Na wniosek Komisji Oświaty Forum Uczniów będzie przeprowadzone w każdej szkole tak, aby mogło wypowiedzieć się więcej dzieci. Pojawiły się sugestie dotyczące partnerskich relacji nauczycieli z uczniami, zwiększenia zajęć praktycznych (głównie z takich przedmiotów jak fizyka i chemia) i odchudzenia podstawy programowej, wpływu uczniów na menu w szkolnych stołówkach. Uczniowie marzą ponadto o strefach wyciszenia w każdej szkole, ale także o zorganizowanych w sposób aktywny przerwach (muzyka, taniec, gry i zabawy) i dodatkowych kółkach zainteresowań (językowych, dziennikarskich, teatralnych, wokalnych i innych). Uczniowie wyrazili również chęć uczestniczenia w pracach i obradach Młodzieżowej Rady Gminy – ten pomysł spotkał się ze sporym entuzjazmem – szczególnie uczniów klas najstarszych. Na koniec chcielibyśmy podziękować Piekarni – Cukierni Bethlehem za przygotowanie słodkiego poczęstunku dla uczniów, biorących udział w Forum. (MZO/WP) TO BYŁY PRAWDZIWIE STRAŻACKIE FERIE! Komisja ds. Młodzieży Miejsko-Gminnego Związku OSP w Skoczowie zorganizowała kolejne już Zimowisko Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych Gminy Skoczów, które odbyło się przez weekend 26-28 stycznia. Młodzi strażacy wyjechali do Istebnej. W wyjeździe uczestniczyło 25 osób z następujących jednostek MDP: OSP Skoczów (11 osób), OSP Ochaby (7 osób), OSP Pogórze (6 osób) i jedna osoba z OSP Wiślica. W ramach trzydniowych zajęć, młodzi strażacy poszerzali swoją wiedzę. Wzięli udział w ćwiczeniach z pierwszej pomocy przedmedycznej (w ramach przygotowania do Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej), prelekcji zorganizowanej przez OSP Istebna Zaolzie w tamtejszej strażnicy oraz zajęciach, zorganizowanych przez Forum Instruktorów „Ratownictwo i Edukacja Drużyn Pożarniczych”. Uczyli się również musztry, aby godnie reprezentować MDP w trakcie uroczystości państwowych. Oprócz tego, był czas na wypoczynek: zajęcia integracyjne, gry i zabawy na śniegu, a w ramach zajęć kulinarnych, młodzi strażacy zajadali się własnoręcznie zrobioną pizzą. (WP) O GASZENIU I RATOWANIU WIEDZĄ NAPRAWDĘ WIELE W sobotę 2 marca, w remizie OSP w Pierśćcu rozegrano etap gminny Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej dla młodzieży. Turniej zorganizował Zarząd Miejsko-Gminnego Związku OSP w Skoczowie. Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze reprezentowane były przez 34 uczestników ze Skoczowa, Pierśćca, Pogórza, Ochab, Kowali a także ZSTiO w Skoczowie i ZSP-T w Międzyświeciu. Podzieleni na grupy wiekowe (grupa I – 6 osób, grupa II – 13 osób, grupa III – 15 osób) młodzi adepci wiedzy pożarniczej musieli zmierzyć się z testem wiedzy teoretycznej (pożarniczej i ratowniczej), a finaliści testu przeszli również egzamin ustny oraz zadania praktyczne, w ramach którego trzeba było m.in. wskazać elementy wyposażenia wozu bojowego, elementy linii gaśniczej, wykonać masaż serca na fantomie lub zameldować się przez radiotelefon. Konkurencje przeprowadziła komisja w składzie: komendant Miejsko-Gminnego Związku OSP Roman Kohut, opiekunka MDP w Ochabach Lucyna Bocek i sekretarz Związku Jacek Krużołek. W poszczególnych grupach wiekowych, najlepszymi okazali się: Grupa I: • miejsce 1. – Tymon Siudut • miejsce 2. – Wiktoria Buzek • miejsce 3. – Anna Nogawczyk Grupa II: • miejsce 1. – Antoni Klimus • miejsce 2. – Dawid Grzegorz • miejsce 3. – Amelia Rucka Grupa III: • miejsce 1. – Maja Cholewa • miejsce 2. – Jakub Garbacz • miejsce 3. – Agnieszka Kohut Laureatom gratulował burmistrz Skoczowa Mirosław Sitko oraz prezes zarządu Miejsko-Gminnego Związku OSP w Skoczowie Jan Gawłowski. Otrzymali oni pamiątkowe dyplomy oraz upominki od firmy Strażpol i Gminy Skoczów. Jesteśmy dumni z wszystkich uczestników, ponieważ uczą się ratować ludzi, a za laureatów pierwszych miejsc trzymamy kciuki, bo będą reprezentować OSP Gminy Skoczów na kolejnym etapie Turnieju, który zostanie rozegrany w Mnichu. (WP) 8 Wieści Skoczowskie ROZMOWA Z KUSTOSZEM „SKOCZOWSKIEJ KAPSUŁY CZASU” wykonali nowe instalacje elektryczne i podarowali niektóre materiały budowlane. Ale nie korzystamy z żadnych zewnętrznych dotacji. Większość prac wykonaliśmy sami i nadal wykonujemy, bo schron ciągle nie jest gotowy, na wykończenie czeka trzecie pomieszczenie. – Jak wygląda obecnie układ pomieszczeń i ekspozycji tematycznych w Waszym „Schronie 45”? – Schron składa się z trzech niewielkich pomieszczeń z wnękami, tworzących razem wąski korytarz w układzie odwróconej litery „C”. Wnęki tworzą formę dioram, komponujących się w wystawy tematyczne, wypełnione egzemplarzami kopii uzbrojenia, wyposażenia, mundurów i dokumentów. Udało nam się ubrać manekiny w te mundury. Komponując każdą ekspozycję, staraliśmy się wiernie odtworzyć scenerie zawarte na starych fotografiach. W ten sposób, przy śluzie wejściowej do schronu, odtworzyliśmy wycinek okopu z I wojny światowej oraz część ściany dawnej fabryki likierów w Skoczowie. Zrekonstruowaliśmy również fragment wrześniowego bunkra WP z pobliskiego Pogórza, wraz ze stanowiskiem ckm browning wz. 1930. Udało nam się także odtworzyć fragment panoramy Berlina z 1945 r. W ramach ekspozycji pod nazwą „Miasto 44”, zrekonstruowaliśmy fragment walczącej Warszawy, z sylwetką powstańca w mundurze, wychodzącego z podziemnych kanałów. Ściany zajmują dokumenty i autentyczne fotografie. Przedostatnie pomieszczenie to wystawa eksponatów związanych z Polskimi Siłami Zbrojnymi na Zachodzie. Trzecia część schronu będzie poświęcona wojskowej służbie medycznej i mundurom żołnierzy polskich oraz innych armii z okresu powojennego. Ta część jest jeszcze w budowie. Na Noc Muzeów powinna być gotowa. – Jakim cudem na tak małej powierzchni udało Wam się zmieścić tyle eksponatów z tak rozległej przestrzeni czasowej? – Rozpoczynając naszą przygodę ze schronem, razem z Januszem Boroniem martwiliśmy się, czy wystarczy nam eksponatów, żeby te ściany wypełnić! A teraz…? (śmiech) Brakuje nam miejsca, żeby wszystko pomieścić, bo w kolejce czekają całe skrzynie innych, rewelacyjnych artefaktów… – Co nowego zobaczymy w przyszłości? – Fantazja podpowiada nam coraz śmielsze pomysły na to, jak tę „kapsułę czasu” – ożywić. I to dosłownie! Chcemy wprowadzić światło i dźwięk, które dodadzą wnętrzom schronu „przybliżonego realizmu”. Odwiedzający usłyszą np. w słuchawce starego telefonu słowa prezydenta Starzyńskiego z września 1939 r. Będą efekty świetlno-dźwiękowe, kojarzone z bombardowaniem Berlina. Na środku głównej sali chcemy ulokować dwa podświetlane słupy-gabloty… – …i to wszystko będzie gotowe już na majową Skoczowską Noc Muzeów? – Po cichu marzymy o sprowadzeniu przed schron wozu opancerzonego BRDM z wyrzutnią rakiet i działkiem na wieży… Nie obiecuję, ponieważ zależy to od wielu różnych czynników, nie tylko od naszych sił i możliwości. – A te są imponujące! Kiedy widzi się, jak różnorodną i bogatą w eksponaty „kapsułę czasu” udało się stworzyć Panu i Panu Januszowi, to zastanawiam się, skąd bierzecie do tego siły i pomysły?! – Nie jestem typem emeryta, który spędza czas przed telewizorem, nie umiem usiedzieć na miejscu (śmiech). Ta pasja pochłania mnóstwo czasu, sił i środków. Również finansowych. Na szczęście moja najbliższa rodzina jest wyrozumiała i mocno mnie wspiera. Napędza mnie wciąż ciekawość i emocje towarzyszące ciągłemu odkrywaniu, że te eksponaty mają „duszę”, że za nimi kryją się fascynujące i często zdumiewające historie ludzi, naszych dziadków i pradziadków. Historie często pogmatwane, nie czarno-białe, ale prawdziwe. Przeszłość zamknięta w przedmiotach jest fascynująca! – I z tym stwierdzeniem pewnie się zgodzą miłośnicy Schronu 45, którzy już nie mogą się doczekać okazji, by odwiedzić „kapsułę czasu” w trakcie kolejnej Skoczowskiej Nocy Muzeów. Dziękujemy za rozmowę i życzymy powodzenia w konstruowaniu nowej odsłony ekspozycji GRH „Barwa i Broń – Schron 45” przy ul. Fabrycznej w Skoczowie! (WP) HISTORIA OCALONA W SCHRONIE Przed zbliżającą się kolejną Skoczowską Nocą Muzeów, zaglądamy do „Schronu 45” na terenie Galerii Pledan, który stał się prawdziwym hitem ostatnich edycji tego wydarzenia. W jeden wieczór odwiedziło go 850 odwiedzających! A wszystko za sprawą dwóch pasjonatów historii i kolekcjonerów militarnych artefaktów z Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Barwa i Broń – Schron 45”. Rozmawiamy z jednym z nich, Mirosławem Gaurą. – Kiedy rozpoczyna się historia „waszego” schronu? – Podziemny schron pod budynkiem przy ul. Fabrycznej 9 ma już kilkadziesiąt lat. Ja sam przypuszczam, na podstawie znalezionych fotografii, że istniał już w czasie II wojny światowej. Według oficjalnej wersji, jego powstanie datuje się na lata 50-60 XX wieku. Zapewne wybudowano go do ochrony przeciwlotniczej lub przeciwatomowej w czasach „zimnej wojny” i od tego czasu, przeważnie pełnił funkcję magazynu na różne rupiecie, gdy Pledan był zakładem produkcyjnym. Być może dlatego przetrwał czasy, gdy likwidowano podobne budowle. Na przełomie roku, dzięki uprzejmości właściciela Galerii Pledan, rozpoczęliśmy adaptację schronu, żeby zamienić go w przestrzeń ekspozycyjną. Miałem taką wizję, żeby urządzić tu nie tyle kolejne muzeum, co swoistą kapsułę czasu, gdzie zwiedzający będą mogli poczuć i dotknąć prawdziwej historii. – Eksponaty są prawdziwe? – Niektóre tak, a niektóre to wierne repliki. To ma być jak najbardziej autentyczny kontakt z przeszłością. Wszystkie eksponaty pochodzą z mojej własnej kolekcji oraz zbiorów kolegów. Sami ich szukaliśmy, odkupowaliśmy za własne pieniądze, również – odkopywaliśmy, gdyż poszukiwania prowadzimy na różne sposoby. Mamy na przykład tablicę rejestracyjną z samochodu Wehrmachtu, którą wojskowy wóz zgubił w nurtach Olzy. Udało nam się go odzyskać i odszukać w dokumentach historycznych informacje o załodze tego wozu! Bo każdy przedmiot zawiera ślad historii żywych ludzi, którą my staramy się odkrywać do końca. – My, czyli kto dokładnie? – Chociaż nasza grupa „Barwa i Broń – Schron 45” liczy 12 osób, samym schronem zajmujemy się głównie ja i Janusz Boroń. Przy organizowaniu różnych imprez rekonstrukcyjnych współpracujemy również z Grupą Operacyjną „Kęty” im. 3. Kompanii Obrony Narodowej „Kęty”. Gdy trzy lata temu Pan Dawid Ślęk, właściciel schronu i Galerii Pledan, przekazał nam klucze, zobaczyliśmy tylko gołe ściany, kiedyś (chyba w latach 60.) zalane przez wodę do półtora metra wysokości. Własnymi rękoma i na własny koszt, we dwóch, zaczęliśmy remontować wnętrze schronu i konstruować dekoracje. W remoncie częściowo pomogli nam sponsorzy, którzy ufundowali m.in. farby malarskie, deski, Marzec 2024 9 ŚWIAT NA KOLOROWO Malarstwo Ewy Czernal-Suligi (Lanrecz) można od 6 marca oglądać w Galerii ARTadres. Pełne rozmachu, lekkości, świeżych kolorów i optymizmu prace zachwyciły gości wernisażu, który pozwolił, oprócz bliższego poznania ciekawych obrazów zamienić kilka słów z ich autorką – niezwykle ciepłą, inspirująca artystką. Opowiedziała ona o swym udziale w łańcuckich plenerach, pogodzeniu się z faktem, iż tworzone dzieła niejednokrotnie rządzą się swym życiem, ale też przyznała, ze marzy o odwiedzeniu światowych galerii, gdzie mogłaby podziwiać malarstwo mistrzów, w tym niedoścignionego Renoira. Malarstwo Ewy Czernal–Suligi jest wyeksponowane pod adresem Rynek 18 do 19 kwietnia. Serdecznie polecamy wizytę w skoczowskiej galerii, która niezwykle intensywnie doładowuje emocjonalne akumulatory dobrą energią. (WP) ZNANE SKOCZOWIANKI I KAPELUSZE 23 lutego Biblioteka Publiczna w Skoczowie po raz kolejny gościła skoczowską historyk Halinę Szotek. Ponieważ akurat zbliżał się Dzień Kobiet, prelekcja dotyczyła znanych skoczowianek, w tym m.in: Marii Kloszek, Romany Biegun, Anieli Bolek i Zofii Wandy Tarnowskiej. Spotkanie zostało zatytułowane „Znane skoczowianki – w kapeluszach czy bez”, a to z powodu faktu, że w tym roku skoczowska fabryka kapeluszy obchodzi swoje 100-lecie istnienia. (Biblioteka) 10 Wieści Skoczowskie ŚWIĘTO KOBIET PEŁNE CENNYCH WSKAZÓWEK Dzień Kobiet w Teatrze Elektrycznym nie mógł nie zachwycić. Główna bohaterka spotkania, pochodząca ze Skoczowa Kasia Wrona, opowiedziała o polskich sławach światowego, kosmetycznego formatu, przekazała instrukcje tak ważnej pielęgnacji cery, ale też zaprezentowała, jak profesjonalnie wykonać makijaż. Podczas spotkania była okazja nabyć jej autorską książkę, zatytułowaną „Makijażowy anti-anging”, stanowiącą doskonały poradnik dla każdej kobiety, której leży na sercu młody, piękny wygląd. Wszystkie uczestniczki kobiecego wieczoru kinowego otrzymały też wiele upominków, w tym: vouchery oraz kupony z rabatami na zabiegi kosmetyki w sklepie internetowym firmy ESTETIQ, produkty firmy EVERYBODY LONDON (np.: BALANCE Cream face mask Patchouli & Jasmin, AWAKEN NOURISHING face toner Rose & Orchid), produkty firmy GOLDEN ROSE (m.in.: mini tusze do rzęs, mini pomadki, bazy pod makijaż, próbki podkładu i kremu do rąk). Kosmetyki roznosiły stylowo ubrane panie (reprezentantki Stowarzyszenia Rowery Zabytkowe Zabrze), nawiązujące swym strojem z lat 30-tych do pierwszej, prelekcyjnej części wydarzenia. Dziesięciu paniom znającym odpowiedzi na zadawane pytania przekazano również autorską książkę prowadzącej, o której już pisaliśmy powyżej. Podczas przerwy kawowej można było otrzymać autograf Kasi Wrony. Jednym słowem tegoroczny 8 marca, spędzany w skoczowskim kinie, z pewnością zapadnie w pamięci korzystających z „kobiecego zaproszenia” MCK jako czas pełen użytecznej wiedzy makijażowej, dodatkowo obfitujący niemałą ilością atrakcyjnych prezentów. Jest nam bardzo miło, że tak wiele pań zdecydowało się w dniu swego święta odpowiedzieć na zaproszenie MCK „Integrator”. (MCK „Integrator”) Tegoroczny koncert karnawałowy, zorganizowany przez MCK „Integrator” w sali widowiskowej „Pod Pegazem” 3 lutego, z pewnością przejdzie do historii wspomnianej instytucji jako wydarzenie absolutnie niezwykłe, najwyższej muzycznej i wokalnej klasy, budzące te najpiękniejsze emocje. A to wszystko za sprawą czterech lwowskich tenorów: Nazara Tatsyshyna, Ihora Radvanskyiego, Andriya Stetskyiego, Rostyslava Kushyna i wirtuozerskiej grupy muzyków Art Music Trio, którą tworzą: Janusz Korczyk, Arkadiusz Wiech, Jarosław Mitoraj. Tych siedmiu mężczyzn absolutnie oczarowało publiczność, która wypełniła salę po brzegi i nie kryła swego zauroczenia mistrzowskimi wykonaniami Grande Amore, Volare, Besame Mucho, Brunetek - Blondynek, Funiculi Funicula, Libertango, Tico - Tico i innych znanych kompozycji. Koncert w pełni profesjonalnie poprowadził wieloletni dziennikarz Radia Bielsko – Marek Kamiński, właściciel ujmującego głosu, jak i autor zgrabnych sytuacyjnych dowcipów. Wszystkim uczestnikom przepięknego spotkania dziękujemy za obecność i już teraz zapraszamy na nie mniej emocjonujące wydarzenia planowane na przyszłoroczny karnawał. (MCK „Integrator”) TENORZY NA KARNAWAŁ WALENTYNKI PEŁNE SMAKU I DOWCIPU Chef Michał Fabiszewski (m.in. GlobalChef, podróżnik, ambasador „Chef for Change”, MasterChef, doradca kulinarny), w towarzystwie Stanisława Talarka (Ofyr Team) oraz Dawida Grzybowskiego (Hells Kitchen), 10 lutego bawił i częstował wszystkich gości nietypowego spotkania, mającego miejsce w skoczowskim kinie podczas Walentynkowego Teatru Kulinarnego – wydarzenia zorganizowanego z okazji Święta Zakochanych. Licznie zgromadzona publiczność miała okazję wziąć udział w spektaklu o charakterze stand-upu, wypełnionym trafnymi ripostami, dowcipnymi cytatami i wartką akcją realizowaną na kuchennym stole, z którego aż trzy razy serwowano 104 porcje przygotowywanych dań! A były nimi potrawy vege: zupa cebulowa na białym winie, bezmięsne chili con carne z nachosami oraz na deser mini pączki z malinową frużeliną i kawiorem z liczi. Oryginalnie i baaaaaaaardzo smacznie! Pracę kulinarnych aktorów na scenie można było obserwować także dzięki zbliżeniom uzyskanym przy pomocy kamery śledzącej ich każdy krok na bieżąco, co następnie transmitowano na kinowy ekran. Znalazły się na nim także zdjęcia dokumentujące zjawiskowy dorobek kulinarny głównego bohatera wydarzenia - Michała Fabiszewskiego. (MCK „Integrator”) Marzec 2024 11 WALENTYNKOWY KONKURS FOTOGRAFICZNY ROZSTRZYGNIĘTY! Walentynki to w Skoczowie nie tylko czas święta miłości ale również i fotografii. Już od kilku lat co roku w okresie święta zakochanych Skoczów przyozdabiają iluminacje w kształcie serc, a mieszkańcy gminy Skoczów i nie tylko, mają okazję spróbować swoich sił w specjalnym konkursie fotograficznym #kochamSkoczów #mamcięwsercu. Tegoroczna edycja konkursu obfitowała w pomysłowe i ciekawe fotografie. Nie zawiodła również liczba uczestników zabawy – ostatecznie pod postem konkursowym znalazło się 30 fotografii. Tradycyjnie już pierwszą nagrodę przyznali internauci, którzy zostawiali reakcje (lajki, serduszka itp.) pod zdjęciami, które najbardziej przypadły im do gustu. Równorzędną pierwszą nagrodę oraz wyróżnienia przyznało także jury konkursu. Wyniki prezentują się następująco; w głosowaniu internautów zwyciężyła Beata Farana. Pierwsza nagroda jury przyznana została Magdalenie Cyganek, a wyróżnienia otrzymali: Angela Sturc, Tomasz ZumbaTom Matula oraz Yarek No Law. Laureatom konkursu gratulujemy i zapraszamy (już wkrótce) po odbiór nagród. Wszystkim uczestnikom natomiast dziękujemy za udział w naszej fotograficznej zabawie i zachęcamy do udziału w naszych innych konkursach. Podziękowania ślemy również firmie ODEON s.c., dzięki, której co roku możemy podziwiać walentynkowe ozdoby w Skoczowie. Dziękujemy! WP 12 Wieści Skoczowskie LKS POGÓRZE Z MEDALAMI MISTRZOSTW ŚLĄSKA Świetnie rozpoczęli sezon młodzicy LKS-u Pogórze, którzy 24 lutego wystartowali w Halowych Mistrzostwach Śląska U16 rozgrywanych na hali w Raciborzu. Antonina Rakus wywalczyła złoty medal w biegu na 2000 m, natomiast Amelia Macieiczek srebrny na 1000 m. Na poziomie nowych rekordów życiowych pobiegła jeszcze dwójka podopiecznych trenera Zdzisława Kołodziejczyka: Julita Szewczyk na 300 m i Piotr Matuszny na 1000 m. Już 2 marca ponownie w hali sportowej SMS w Raciborzu rywalizowano o tytuły najlepszych w województwie, tym razem byli to młodzi lekkoatleci z kategorii wiekowej U14. Pogórska sekcja wystawiła do tych  mistrzostw szóstkę reprezentantów. Najlepiej spisała się Aleksandra Wojtyła, która wywalczyła brązowy medal w biegu na 2000 m. Do ostatniej, 16 serii, biegów na 300 m ważył się medal dla Zofii Madej, która biegnąc w serii pierwszej zajęła drugie miejsce. Niestety wynik ten w ostatecznej klasyfikacji wystarczył na zajęcie czwartego miejsca. Pozostałe wyniki zawodników LKS Pogórze przed- stawiają się następująco: Hanna Burczyk na 300 m, Marta Pustówka – 300 m, Lena Szczypka – 300 m, Lena Stec – 600 m; H. Burczyk – skok w dal /3,72m/. Gratulujemy świetnych wyników i życzymy powodzenia w kolejnych startach! (WP) Zadanie dofinansowane jest ze środków budżetu Gminy Skoczów w ramach konkursu dotacyjnego na rok 2024. BOWLING ZA OLZĄ – TRADYCJA ZACHOWANA! To już doroczna tradycja, że miłośnicy gry w kręgle – przyjaciele z obu stron Olzy – spotykają się w sali bowlingowej w Jabłonkowie za Olzą, by wspólnie spędzić czas, dobrze się bawiąc i rozgrywając mini turniej w kręgle. Również i tym razem, w spotkaniu, które odbyło się w piątek 1 marca, wzięła udział reprezentacja gminy Skoczów, w składzie: sołtys Wilamowic Ryszard Drózd z synem Jakubem, Wincenty Ciupka oraz radny Tomasz Michalak. W sumie, w zawodach wzięło udział sześć zespołów, reprezentujących organizacje i instytucje z Czech i Polski. Zwyciężyła ekipa Polskiego Związku Kulturalno -Oświatowego z Gródka, a ekipie ze Skoczowa pozostał pamiątkowy dyplom, wrażenia z dobrej zabawy i duma z reprezentowania naszej gminy wśród sąsiadów zza Olzy. (WP) Marzec 2024 13 WODA TO ŻYCIE Wydawałoby się, że wody mamy pod dostatkiem. Wszak Ziemia nazywana jest „Błękitną Planetą”. Niech nie zwiedzie nas to określenie, bo choć Ziemię w niemal 71% pokrywa woda, to zdecydowaną przewagę mają na niej wody słone występujące w morzach, oceanach, słonych jeziorach i słonych wodach podziemnych. Stanowią one 97,5% wszystkich zasobów wodnych na kuli ziemskiej. Z kolei tak cenna woda słodka to zaledwie 2,5%. Jednak nawet z tej niewielkiej części, człowiek może korzystać tylko w ograniczonym stopniu. Głównym źródłem słodkiej wody są rozległe lądolody Grenlandii i Antarktydy oraz lodowce górskie. Na Antarktydzie znajduje się niemal 61% wszystkich wód słodkich. Pozostałe lodowce i śniegi gromadzą 9% wody słodkiej. Drugim największym zasobem wody słodkiej są głęboko uwięzione wody gruntowe, których nie jesteśmy w stanie eksploatować (stanowią 29,6% objętości wszystkich wód słodkich). Rzeki, słodkie jeziora, bagna i płytkie wody podziemne – co może dziwić – to jedynie 0,4% zasobów wody słodkiej. Szacuje się, że w ogólnym rozrachunku z całej dostępnej wody na Ziemi efektywnie wykorzystywać możemy zaledwie około 1%. Pozostałe zasoby są niedostępne lub koszty ich pozyskania (np. odsalania wód słonych czy transportu wody z lądolodów) są zbyt wysokie. Woda jest niezwykłą substancją. Jako jedyna występuje na Ziemi w trzech stanach skupienia. Bez niej życie byłoby niemożliwe. Znajduje się na pierwszym miejscu w hierarchii wszystkich potrzeb życiowych organizmów. Stanowi 83% naszej krwi, 75% mięśni i ponad 20% kości. W ciągu doby w wyniku samego oddychania tracimy ok. 0,5 litra wody. Utrata 10% z organizmu jest niebezpieczna dla zdrowia, a utrata 20% powoduje śmierć. Co istotne, woda jest nie tylko podstawą naszego życia, ale i podstawą funkcjonowania całej gospodarki, surowcem niezbędnym w przemyśle i produkcji żywności. Dane pokazują, że do produkcji 1 kg ziemniaków zużywamy 300 litrów wody, 1 kg wołowiny – aż 15 tysięcy litrów. Ogromnych na- kładów wody wymaga wyprodukowanie czekolady, która od czasu do czasu umila nam życie. W tabeli zużycia wody na podstawie danych IME, czekolada zajmuje pierwsze miejsce jako największy „konsument” wody! Wyprodukowanie 1 kg wymaga astronomicznych 17 196 litrów wody. Nie tylko żywność pochłania ogromne ilości wody. Praktycznie każda rzecz, którą się otaczamy wymaga znacznych zasobów wody, by w ogóle powstała. Przy produkcji jednego samochodu zużywa się 379 000 litrów wody, a wyprodukowanie 1 kg papieru wymaga ok. 250 litrów wody. Każdy t-shirt bawełniany, który kupujemy czasami bez zastanowienia to 2.500 litrów a dżinsy &