nr 2 (236) 2023, Luty 2023, ISSN INFORMATOR SAMORZĄDOWY SAMORZĄD: NAWET DO 5000 ZŁ NA WYMIANĘ KOPCIUCHA STR. 2 OŚWIATA: SZKOŁA W PIERŚĆCU Z CERTYFIKATEM KULTURA: OSTATNI HEROLD SKOCZOWA STR. 6 STR. 12 W DUCHU POJEDNANIA I PRZYJAŹNI 104 lata temu, w dniach 28-30 stycznia 1919 roku, rozegrała się bitwa pod Skoczowem. Ważne wydarzenie w historii Skoczowa, ale też niezwykle istotne dla losów Śląska Cieszyńskiego. Jej bohaterowie dzielnie walczyli z wojskami czeskimi, które zarówno pod względem uzbrojenia, jak i liczebności przeważały trzykrotnie nad Polakami broniącymi linii Wisły. Upamiętnienie bitwy pod Skoczowem i jej bohaterów, w sobotę 28 stycznia 2023 r., rozpoczęto od złożenia kwiatów pod pomnikiem „Naszym Bohaterom” – wzniesionym ku pamięci obrońców polskości z 1919 roku, a także pod tablicami pamiątkowymi – przy Szkole Podstawowej im. G. Morcinka w Skoczowie i przy Parafii Ewangelicko-Augsburskiej św. Trójcy w Skoczowie. Duże wrażenie na uczestnikach obchodów wywarła wystawa, zorganizowana przez uczniów i wychowawców szkoły podstawowej nr 1 przy wejściu do budynku szkoły, w którym w tamtych dramatycznych dniach mieścił się szpital polowy oraz dowództwo frontu śląskiego. Dok. na str. 3 NAWET DO 5000 ZŁ OD GMINY NA WYMIANĘ KOPCIUCHA Właściciele budynków mieszkalnych znajdujących się na terenie gminy Skoczów po raz kolejny będą mogli ubiegać się o dofi nansowanie kosztów wymiany źródeł ciepła z budżetu gminy. Nabór wniosków rusza 13 marca i potrwa do 3 kwietnia 2023 r. Od 2016 r., z dofinansowaniem gminy Skoczów, wyeli inowano już m 492 stare kotły – tzw. kopciu hy. c Zgodnie z regulaminem, kwota dofinan owania będzie wynos sić 50% kosztów reali acji inwestycji, ale nie więcej niż 5000 zł. Nie z będzie miała znaczenia kolejność składania wniosków. W pierwszej kolejności dofinan owane zostaną inwestycje polegające na wymias nie starych źródeł ciepła na kotły ga owe, kotły olejowe, ogrzewanie z elektryczne i pompy ciepła, stanowiące tzw. grupę prio ytetową dor finansowania. W przypadku, gdy środki finansowe w budżecie gminy na 2023 rok będą niewystarczające na sfinan owanie wszystkich s złożonych i pozytywnie rozpatrzonych wniosków o dofinansowanie, o kolejności zawierania umów będzie decy owało losowanie. d Wnioski będzie można składać od 13 marca: • bezpośrednio w Urzędzie Miejskim w Sko zowie, Rynek 1, pok. 2; c • za pośrednictwem poczty na adres: Urząd Miejski w Skoczowie, Rynek 1, 43-430 Sko zów, gdzie terminem złożenia wniosku jest c data nadania w urzędzie pocztowym; • drogą elektroniczną za pośrednictwem platformy ePUAP opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowa ym n za pomocą ważnego kwalifikowane o certyfikatu lub podpisem g potwierdzo ym profilem zaufanym ePUAP. n Formularze wniosków oraz regulamin można już pobrać ze strony www.skoczow.pl (ogłoszenie znajduje się w Aktualnościach lub w zakładce Dla mieszkańców > Ochrona środowiska > Dofinansowania), a w formie papierowej można je otrzymać w Urzędzie Miejskim w Skoczowie, Rynek 1 – pok. 2 lub Rynek 3 – pok. 20. Więcej informacji uzyskać można bezpo rednio w Wydziale Goś spodarki Komunalnej i Środowiska Urzędu Miejskiego w Skoczo wie, Rynek 3 – pok. 20 oraz pod numerami tel. , . (WK/WP) 933 800 ZŁ NA REMONT UL. POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH Gmina Skoczów otrzymała 933 800 zł z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg na remont ul. Powstańców Śląskich w Skoczowie. To kolejne wsparcie finansowe z rządowej puli na inwestycje drogowe w naszej gminie. W piątek, 10 lutego w sali sesyjnej Urzędu Miejskiego w Skoczowie odbyła się uroczystość wręczenia promes gminom subregionu południowego województwa śląskiego z udziałem posłów na Sejm RP – Kazimierza Matusznego i Grzegorza Gaży, wicewojewody śląskiego Jana Chrząszcza oraz radnego Sejmiku Województwa Śląskiego Jana Kawuloka. Promesę dla gminy Skoczów odebrał burmistrz Skoczowa Mirosław Sitko. Na spotkaniu obecni byli również: starosta żywiecki Andrzej Kalata, wójt gminy Goleszów Sylwia Cieślar, zastępca burmistrza Strumienia Magdalena Suchanek-Kowalska i zastępca burmistrza Skoczowa Andrzej Bubnicki. – To kolejne pieniądze z rządowej puli na dofinansowanie inwestycji drogowych w naszej gminie – mówi burmistrz Skoczowa Mirosław Sitko. – W ostatnich latach skorzystaliśmy ze znacznej ilości środków Funduszu Dróg Samorządowych. Wyremontowaliśmy ulicę Zofii Kossak-Szatkowskiej za prawie 4 mln 700 tys. zł – przy dofinansowaniu z FDS w kwocie niemal 2 mln 300 tys. zł; ulice Polną, Szkolną i Menniczą za ponad 1 mln 888 tys. zł – przy dofinansowaniu prawie 943 tys. zł oraz ulicę Żebroka, na której remont, wyceniony na prawie półtora mln zł, otrzymaliśmy ponad 790 tys. zł dofinansowania. Aktualnie trwa remont ul. Podkępie i czę ci ul. Łęgowej w Skoczoś wie. Zakres prac obejmuje nie tylko gruntowną przebudowę jezdni, ale także chodnika, miejsc postoowych i zjazdów. Wyremontowana j zostanie sieć kanalizacji deszczowej i istniejąca sieć gazowa. Gmina Skoczów na to zadanie również pozyskała środki Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg w kwocie ponad 1,2 mln zł. W sumie koszt prac budowlanych wyniesie niemal 2,9 mln zł. Remont ul. Podkępie i części ul. Łęgowej to pierwszy etap przebudowy ulic w cen rum Skoczot wa. Etap drugi obejmie remont ul. Powstańców Śląskich. Natomiast w ramach trzeciego i czwartego etapu wyremontowane zosta ą – n ul. Parkowa, a następnie ul. Harcerska i część ul. Łęgowej, jednak oba te etapy są jeszcze w fazie projektowania. (WP) ZASŁUŻONY/A DLA MIASTA/SOŁECTWA 2023 Od 2015 roku w gminie Sko zów przyznac wane są tytuły Za łużonych dla miasta i sołectw s gminy. Otrzymują je osoby, które bezinteresownie angażuą się w działania dla swojej lo j kalnej społeczności. To symboiczne podziękol wanie za wkład w dbanie o dobro miejscowości i jej mieszkańców oraz wkład w jej rozwój. Do 31 marca (piątek) w Urzędzie Miejskim w Sko zowie można składać wnioski „Zasłuc żony/a dla miasta/sołec wa 2023”. Tytuły t przysługują mieszkańcom lub osobom (również małżeństwom) po hodzącym z gminy c Skoczów, a także działającym na rzecz miasta i sołectw. Do składania wniosków uprawnieni są m.in.: organy gminy (Burmistrz Mia ta Skoczowa, Rada Miejska Skoczowa), s jednostki organiza yjne i pomocnicze gminy c (np. sołectwo i osiedle), organiza je społeczc ne i stowarzyszenia działające na terenie gminy oraz mieszkańcy gminy (co najmniej 25 pełnoletnich osób może zgłosić jednego kandyda a). t Wniosek o nadanie tytułu oraz regulamin dostępne są na stronie www.skoczow.pl (Dla mieszkańców – Zasłużeni dla gminy) oraz w Wydziale Promo ji Urzędu Miejskiego w Skoczo ie, c w Rynek 18. (WP) 2 Wieści Skoczowskie W DUCHU POJEDNANIA I PRZYJAŹNI Dok. ze str. 1 Następnie udali się na cmentarze ewangelicki i katolicki przy ul. Cieszyńskiej, gdzie w zbiorowych mogiłach pochowano poległych w bitwie polskich żołnierzy: burmistrz Skoczowa Mirosław Sitko, wiceprzewodnicząca Rady Miejskiej Skoczowa Monika Szyndler, zastępca burmistrza Andrzej Bubnicki, radny Zdzisław Baranowski, proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej św. Trójcy w Skoczowie ks. Alfred Borski oraz delegacje 133 Batalionu Lekkiej Piechoty z Cieszyna, Miejskiego Centrum Kultury „Integrator”, Muzeum Śląska Cieszyńskiego oraz mieszkańców i młodzieży szkolnej. Tam do składających kwiaty dołączyli: poseł na Sejm RP Przemysław Drabek oraz delegaci czeskich organizacji i grup rekonstrukcji historycznej, przybyli zza Olzy: Československá Obec Legionářská (Stowarzyszenie Weteranów Wojennych Armii Republiki Czeskiej), Česká Obec Sokolská (Stowarzyszenie Czeskiego SOKOŁA) z okolic Ostrawy – w imponujących, autentycznie odtworzonych mundurach żołnierzy czechosłowackich oraz rekonstruktor z okolic Rybnika w polskim uniformie legionowym. Żołnierze Wojska Polskiego, którzy stanęli na honorowej warcie przy Pomniku „Naszym Bohaterom”, wystawili również posterunki honorowe przy mogiłach wojskowych na obu cmentarzach. Obok żołnierzy stanęli harcerze – młodzież z Ukrainy, która współtworzy I Próbną Drużynę Wędrowniczą „Połoniny” w Skoczowie. – Nasze spotkanie na grobach obrońców Skoczowa ma dzisiaj szczególną wymowę – mówił burmistrz Mirosław Sitko. – Oto przy mogiłach polskich żołnierzy, katolików i ewangelików, spotykają się razem Polacy, Czesi oraz Ukraińcy, którzy w Skoczowie odnaleźli schronienie przed trwającą wojną. Spotykamy się w duchu przyjaźni i pojednania. Dramatyczna historia z 1919 roku przypomina nam, że potrzeba nam razem żyć w pokoju, że Słowianie nigdy nie powinni walczyć ze sobą. (WP) BITWA POD SKOCZOWEM – 1919 ROK Wojna czechosłowacko-polska o Śląsk Cieszyński, wraz z kulminacyjną bitwą pod Skoczowem, stanowi jeden z najważniejszych momentów i wydarzeń w historii nie tylko dla samego miasta ale i również dla całego regionu Śląska Cieszyńskiego. Konflikt stanowił pokłosie sytuacji, jaka zapanowała na Śląsku Cieszyńskim po upadku Austro-Węgier końcem października 1918 roku. Narody polski i czeski zjednoczone dotychczas pod władzą Habsburgów stanęły wówczas przed szansą na stworzenie swoich własnych, suwerennych państw i oba postanowiły tą okazję jak najlepiej wykorzystać. Kością niezgody okazał się ważny ze strategicznego, ekonomicznego i przemysłowego punktu widzenia Śląsk Cieszyński, do którego prawa rościły sobie obie strony. Polacy swoje roszczenia do tego terenu opierali na podstawie zdecydowanie przeważającego tam polskiego żywiołu narodowego. Wystarczy powiedzieć, że wśród czterech powiatów politycznych, na które składał się Śląsk Cieszyński: bielski, cieszyński, frysztacki i frydecki, jedynie w tym ostatnim większość stanowiła ludność czeska. Pozostałe powiaty zamieszkane były w większości przez Polaków. Czesi natomiast wysuwali swoje prawa historyczne do wspomnianego obszaru. Coraz bardziej napiętą sytuację postanowiono zażegnać dokonując tymczasowego podziału Śląska Cieszyńskiego, 5 listopada 1918 roku wyznaczając linię demarkacyjną dzielącą Śląsk Cieszyński pomiędzy Polskę a Czechosłowację. Wspomnianego podziału dokonano wówczas na ogół kierując się zasadami etnicznymi, a więc korzystnymi dla strony polskiej. Podział ten nie utrzymał się jednak długo. Czesi nie zgadzając się z takim stanem rzeczy zaczęli negować podpisaną wcześniej umowę oraz przystąpili do działań propagandowych oraz antypolskich, a ostatecznie 23 stycznia 1919 roku przekroczyli linię demarkacyjną i przystąpili do zbrojnej agresji. Data najazdu nie była przypadkowa, bowiem na trzy dni później (26.01) zaplanowane były polskie wybory parlamentarne, które niejako mogły ukonstytuować przynależność tej ziemi do Polski. Dokonując zbrojnego najazdu na Śląsk Cieszyński Czesi wykorzystali trudne położenie, w jakim znajdowała się wówczas Polska, zaangażowana w walki polsko-ukraińskie na kresach wschodnich oraz trwające w Wielkopolsce powstanie. Wojska czeskie pod dowództwem ppłk. Josefa Šnejdárka dysponowały zdecydowaną przewagą w ilości żołnierzy oraz wyposażenia i sprzętu, licząc ok. 14-16 tyś. żołnierzy wraz z artylerią, kawalerią oraz oddziałami technicznymi. Dowodzący polskimi oddziałami brygadier Franciszek Latinik w początkowej fazie wojny posiadał natomiast tylko ok. 3 tys. ludzi. Mimo iż w kolejnych dniach wojny Latinik otrzymywał posiłki, polskie oddziały były w tym konflikcie w przeważającej mniejszości. Począwszy od 23 stycznia pod czeskim natarciem polskie oddziały po zaciętych walkach utraciły m.in. Karwinę, Trzyniec czy Bogumin, a 26 stycznia wycofały się z Cieszyna, który czescy żołnierze zajęli dzień później. Wobec coraz trudniejszej sytuacji polskie dowództwo podjęło decyzję o przesunięciu linii obrony na linię rzeki Wisły poczynając od Zabrzega i Strumienia przez Skoczów, aż do Hermanic i Ustronia. To właśnie na tej linii od 28 do 30 stycznia rozegrała się kluczowa dla dalszych losów wojny bitwa pod Skoczowem. Jej kulminacyjny moment miał miejsce 30 stycznia, kiedy to oddziały czeskie wszystkimi siłami zaatakowały polskie pozycje na całej szerokości frontu. Całodzienne walki nie przyniosły jednak zmiany sytuacji – oddziałom bryg. Latinika udało się zatrzymać wrogie natarcie i utrzymać front. Jeszcze tego samego dnia – o godzinie 21.00 – w polskim dowództwie pojawili się czescy parlamentariusze z propozycją rozejmu, którą przyjęto, a następnie podpisano porozumienie. Z taktycznego punktu widzenia bitwa nie została rozstrzygnięta, jednak Polakom udało się zatrzymać liczniejszego i lepiej uzbrojonego nieprzyjaciela. W wyniku styczniowych walk po obu stronach zginęło ok. 200-400 osób, zaś w samej bitwie śmierć poniosło 21 polskich żołnierzy. Sprawa podziału Śląska Cieszyńskiego ostatecznie zakończyła się w 1920 roku, kiedy to 28 lipca decyzją Rady Ambasadorów wyznaczono nową granicę, którą miała stanowić rzeka Olza. Decyzja ta oznaczała przyznanie polskiej stronie mniejszej oraz słabiej uprzemysłowionej części Śląska Cieszyńskiego oraz zostawienie po czechosłowackiej stronie aż 140 tys. Polaków. (WP) Źródła: Szotek H., Skoczów. Szkice do monografii, Skoczów 2017. Szotek H., Skoczów. XI wieków na wojennym szlaku, Skoczów 2021. Luty 2023 3 GDY W KRANIE NIE MA WODY... Awarie samochodów, sprzętu AGD czy RTV nie dziwią nikogo, bo wszak każde urządzenie ma prawo się zepsuć. Podobnie rzecz się ma z wodociągową siecią, która również może ulec uszkodzeniu. Gdzie zgłaszać informacje o tym, że z kranu nie leci woda lub jej ciśnienie jest słabe? Gdzie szukać informacji o tym, kiedy awaria może zostać usunięta? Jak od kuchni wygląda praca osób, które na bieżąco monitorują wodociągową sieć w powiecie cieszyńskim i przyjmują zgłoszenia o awariach? Na początek ważna informacja – sieć wodociągowa Wodociągów Ziemi Cieszyńskiej liczy ponad 2000 km długości. Mówiąc obrazowo, to dystans jaki dzieli Ustroń z Londynem. Siłą rzeczy na tak długiej sieci awarie były, są i będą. Ważne, aby WZC otrzymywały szybką i dokładną informację o takim wypadku, a mieszkańcy wiedzieli, gdzie zgłaszać awarie oraz jak szukać informacji o tym, kiedy zakończą się utrudnienia w korzystaniu z wody. Sercem systemu czuwającego nad prawidłowym zaopatrywaniem w wodę odbiorców z powiatu cieszyńskiego jest Centralna Dyspozytornia WZC, która znajduje się w Ustroniu, w siedzibie Spółki. Skontaktujemy się z nią dzwoniąc na alarmowy numer 994. Pracownicy WZC do dyspozycji mają nowoczesny system monitoringu, który pozwala na bieżąco obserwować co dzieje się w sieci. – To znaczy obserwować, jak wygląda bieżące zużycie wody i reagować na pojawiające się potrzeby sterując urządzeniami wodociągowymi. Innymi słowy dbają o to, aby wody w kranach nie zabrakło, a jej ciśnienie w sieci było odpowiednie. Wspomniany system pozwala również wychwytywać awarie, gdyż pokazuje miejsca, w których nagle i niespodziewanie wystąpiło gwałtowne zwiększenie zużycia wody – mówi pracujący w WZC Jarosław Wisełka. W Centralnej Dyspozytorni pracy jest zawsze w bród – także w nocy, gdy zużycie wody z oczywistych względów na kilka godzin spada. Wtedy to, dyżurujący pracownik WZC ma czas na analizowanie danych, które są zbierane dzięki wykorzystywanemu systemowi. Nabyte doświadczenie, a także specjalistyczny program, który pracownicy WZC wykorzystują w pracy przyczyniają się do bieżącej analizy pracy sieci wodociągowej pozwalającej na stosunkowo szybkie wykrycie nieprawidłowości jej działania. Prócz tego mogą także ustawić specjalne alarmy, które sygnalizują, jeśli coś jest nie tak. W efekcie, dzięki coraz nowocześniejszym technologiom mogą z większą precyzją monitorować sieć oraz coraz szybciej reagować na pojawiające się awarie. Ale monitorowanie pracy sieci i reagowanie na to, co się w niej dzieje, to tylko jedno z zadań dyspozytorów WZC. Istotnym jest również bieżąca obsługa klientów, którzy telefonują z wiadomością o awarii, braku wody lub jej zbyt niskim ciśnieniu oraz chcą się dowiedzieć, co jest przyczyną tych problemów i kiedy się one skończą. Niestety, część osób kontaktujących się z dyspozytorem zapomina, że po drugiej stronie też jest człowiek, który nie jest wrogo nastawiony, a wręcz przeciwnie – chce pomóc. – Przeważnie ludzie dzwonią zdenerwowani, więc staramy się ich uspokoić. I jeśli dzwoni ktoś, ze zgłoszeniem awarii w miejscu, gdzie wiemy, że przewidywana jest wymiana sieci to udzielając informacji na temat aktualnej awarii jednocześnie wyjaśniamy, że w przyszłości jest tam planowana modernizacja sieci i prosimy o wyrozumiałość. Taka wiadomość wielu klientów uspokaja. Rozumiemy emocje dzwoniących do nas osób, bo to oczywiste, że każdy chce mieć w kranie wodę, a kiedy jej nie ma, ciśnienie jest słabiutkie, to pojawiają się nerwy. Ale w przypadku awarii cownikami, którzy usuwają awarię. Zdarza się tak, że w trakcie usuwania jednej awarii, pojawia się inna, poważniejsza i wtedy trzeba zdecydować, która z nich wymaga szybszej interwencji. – Często przy kilku awariach w jednej miejscowości ludzie dzwonią do nas z pretensjami, że nie widzą, aby ktoś usuwał awarie przy jego ulicy, tymczasem nasi ludzie, w pocie czoła, usuwają inną, która jest na tyle poważna, że swoim zasięgiem obejmuje większą część danej miejscowości, a nie tylko jednej ulicy – mówią dyspozytorzy. Czasami na przeszkodzie usunięcia awarii stoją inne media, które kolidują z siecią wodociągową. Na przykład bywa i tak, że pracownicy WZC wykonując wykop w celu usunięcia awarii, natrafiają na inną, podziemną infrastrukturę techniczną, której na mapie nie było. Wtedy trzeba chwilowo przerwać prace, aby jej nie uszkodzić i tym samym narazić na niebezpieczeństwo pracowników usuwających awarię. Mówiąc o usuwaniu awarii trzeba też pamiętać o tym, że przy tego typu pracach, da się przewidzieć czas ich realizacji i zakończenia, ale życie lubi płatać figle i jeśli wydarzy się coś nieoczekiwanego to zakładany czas pracy ulega wydłużeniu. Nie wszyscy klienci przyjmują ten fakt do wiadomości i domagają się podania dokładnej godziny usunięcia awarii. Ważna informacja dla odbiorców wody z powiatu cieszyńskiego – pracownicy WZC umieszczają na stronie internetowej spółki (www.wzc.com.pl) informacje o każdym wyłączeniu wody i jest to szybkie oraz wygodne źródło uzyskania informacji o tym, dlaczego w kranie nie ma wody i jak przypuszczalnie długo taka sytuacja potrwa, lub gdzie jest podstawiona beczka z wodą, jeżeli sytuacja tego wymaga. Dodatkowo komunikaty takie nagrywane są na telefon, gdzie każdy może je odsłuchać. Tymczasem wiele osób nie korzysta z tych informacji, ale koniecznie chce rozmawiać z dyspozytorem. W efekcie dochodzi do blokowania alarmowej linii telefonicznej. – Klienci mają pretensje, że nie odbieramy telefonów, a my nie jesteśmy w stanie tego zrobić, bo w tym samym czasie dzwoni do nas kilkadziesiąt osób. Dlatego zachęcamy do wysłuchania informacji nagranych na telefonie. Niestety, część osób przypuszczalnie liczy na to, że w bezpośredniej rozmowie dowie się więcej niż w komunikacie i uparcie do nas wydzwania, chociaż od nas niczego nowego się nie dowiedzą, bo wszystko co wiemy, zawieramy w naszych komunikatach – mówi pracownik WZC Tomasz Roszak. Przed próbą dodzwonienia się do WZC warto więc sprawdzić aktualności na stronie internetowej Spółki lub odsłuchać nagrany komunikat. A jeśli dzwonimy w celu przekazania wiadomość o awarii pamiętajmy o precyzyjnym informowaniu, co i gdzie się dzieje, emocje oraz pretensje zostawiając z boku, bo one nie tylko wydłużą czas rozmowy, ale także mogą utrudnić przekazanie konkretnych wiadomości. (WZC) należy uzbroić się w cierpliwość, identycznie jak w przypadku uszkodzenia sieci energetycznej, co przecież również co jakiś czas się zdarza – mówi Wojciech Jasiok – pracownik WZC. Według dyspozytorów jest też inna grupa klientów, tak zwanych „weekendowych”. Oni sporadycznie przyjeżdżają do swoich „letnich” czy też „drugich” domów, odkręcają wodę i okazuje się, że jest ona brudna. Co wówczas robią? Z reguły najpierw dzwonią do WZC z pretensjami. A przecież wiadomo, że jeśli jest gdzieś rura stalowa, w której dłuższy czas woda stała w bezruchu, to może wytrącić się żelazo i zabarwić wodę. Wystarczy chwilowe odpuszczenie wody i wszystko powinno wrócić do normy. Oczywiście dyspozytorzy WZC w takich sytuacjach zachęcają, aby tę brudną wodę wykorzystać do innych celów, na przykład podlać nią rośliny. Bywa i tak, że pod numer 994 dzwonią osoby będące pod wpływem alkoholu, które kierują pod adresem dyspozytorów cały grad swoich życiowych pretensji. Bywają przy tym wulgarni. – Tak na dobrą sprawę nie powinniśmy tego słuchać i lepiej byłoby odłożyć słuchawkę, ale z reguły słuchamy tego słowotoku po to, aby spróbować się dowiedzieć, o co konkretnie chodzi w kwestii wody, gdzie zdarzył się problem i poinformować, jak długo potrwa naprawianie awarii. Czasami to pomaga, czasami jest pretekstem do kolejnych pretensji – żalą się dyspozytorzy. Wielu klientów myśli, że dyspozytor potrafi wszystko załatwić, że wszystko zależy od niego i że rozwiąże on każdy wodociągowy problem. Tymczasem tak nie jest. W wielu przypadkach są tylko pośrednikiem między klientem a pra- 4 Wieści Skoczowskie PUMPTRACK W SKOCZOWIE NABIERA KSZTAŁTÓW W październikowym numerze „Wieści Skoczowskich” pisaliśmy o tym, że udało nam się pozyskać 229 tys. zł z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata na rozbudowę terenu rekreacyjnego – obok skateparku i placu do street workout’u – przy ul. Ks. Mocko w Skoczowie. Tym razem szykuje nie lada gratka dla fanów jazdy na rowerze, hulajnodze a nawet rolkach czy deskorolce, bowiem powstaje tam pumptrack, czyli utwardzony tor z zakrętami i muldami – o długości 130 m, rozciągnięty na powierzchni ok. 520 m2! Przechodząc obok tego terenu można już zobaczyć efekty prowadzonych prac. Zakończono roboty ziemne, ukształtowano tor oraz podbudowę pod ścieżkę rowerową, która będzie przylegać do istniejącego chodnika. Wiosną pumptruck oraz ścieżka zostaną wyasfaltowane. Ma rozpocząć się też montaż oświetlenia, małej architektury parkowej i nasadzenia zieleni. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z założonym planem, już w wakacje będzie można korzystać z nowej – rowerowej – atrakcji. Koszt wykonania pumptrucku to około 530 tys. zł. Kolejnym etapem rozbudowy tego rekreacyjnego terenu – Rodzinnej Strefy Aktywności – będzie zagospodarowanie powierzchni ok. 520 m2 o tzw. sprawnościowy plac zabaw, zaprojektowany specjalnie z myślą o tych, którzy wyrośli już z zabaw w piaskownicy. Teren zostanie pokryty bezpieczną dla spacerowiczów nawierzchnią – gumowymi matami przerostowymi, które pozwalają zieleni swobodnie rosnąć. Wyposażenie zostało starannie dobrane, tak by młodzi ludzie mogli cieszyć się atrakcjami, których próżno szukać w okolicy, dlatego na placu zabaw pojawi się m.in. tyrolka – zjazd linowy o długości ponad 20 m, wysokie na 10 m linarium do bezpiecznego trenowania wspinaczki oraz „mini małpi gaj” na wysokości gruntu. Pobocze placu zostanie obsadzone zielenią. Termin realizacji tej części Rodzinnej Strefy Aktywności będzie uzależniony od przebiegu postepowania przetargowego. Miejskim inżynierom zależy, by prace udało się rozpocząć wiosną. Jeżeli nic nie stanie na przeszkodzie, projekt powinien zostać zrealizowany w sezonie letnim. Plac zabaw będzie kosztował około 350 tys. zł. Pamiętając o najmłodszych dzieciach i ich rodzicach, gmina zamierza w przyszłości powiększyć Rodzinną Strefę Aktywności o pozostałą część wolnego terenu przy ul. ks. Mocko. Ławeczki i zieleń będą otaczały tzw. fabrykę piasku (dużą piaskownicę z koparką), konstrukcję linową zwaną deskorolką na prowadnicy, karuzele sprawnościowe – m.in. tzw. wisząca kierownica. Znajdzie się również miejsce na trampolinę oraz – być może – strefę piknikową, żeby np. rozłożyć własny koc. (WP) JAK SIĘ UBIEGAĆ O DODATEK GAZOWY? Osoby, które ogrzewają mieszkanie lub dom gazem, będą mogły otrzymać zwrot podatku VAT od ceny gazu dostarczonego w bieżącym roku, czyli tzw. dodatek gazowy. Kto może ubiegać się o refundację i jak złożyć wniosek? Refundacja podatku VAT przysługuje gospodarstwu domowemu, które spełnia łącznie poniższe warunki: 1. Główne źródło ogrzewania gospodarstwa domowego urządzeniem grzewczym zasilanym paliwem gazowym zostało wpisane lub zgłoszone do CEEB (Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków) do dnia 21 grudnia 2022 roku tj. wejścia w życie ustawy, albo po tym dniu – w przypadku głównego źródła ogrzewania wpisanego lub zgłoszonego po raz pierwszy do CEEB; 2. Kryterium dochodowe, które nie może przekraczać: • dla gospodarstwa jednoosobowego – 2100 zł miesięcznie; • w gospodarstwie domowym wieloosobowym – 1500 zł na osobę miesięcznie. Wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu ustalana jest na podstawie dochodów osiągniętych w: • 2021 roku – w przypadku wniosku złożonego w okresie od dnia 1 stycznia 2023 roku do dnia 31 lipca 2023 roku; • 2022 roku – w przypadku wniosku złożonego w okresie od dnia 1 sierpnia 2023 roku do dnia 29 lutego 2024 roku. Dochody weryfikowane są podczas złożenia pierwszego wniosku o refundację. Wniosek o refundację podatku VAT należy złożyć nie później niż do 29 lutego 2024 roku lub w terminie 30 dni od dnia otrzymania faktury dokumentującej dostarczenie paliw gazowych. Wnioski o refundację podatku VAT można składać: • tradycyjnie (papierowo) w Ośrodku Pomocy Społecznej w Skoczowie, ul. Morcinka 18; • wrzucając wniosek do skrzynki podawczej w siedzibie Ośrodka; • elektronicznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Należy pamiętać o opatrzeniu takiego wniosku kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Do wniosku o refundację podatku VAT należy załączyć: • fakturę dokumentującą dostarczenie paliw gazowych do odbiorcy obejmującą okres dotyczący wniosku; • dowód uiszczenia zapłaty za tę fakturę. WP Luty 2023 5 DZIAŁANIA PRZYNIOSŁY EFEKT – SZKOŁA W PIERŚĆCU Z CERTYFIKATEM! 19 stycznia 2023 r. w Ministerstwie Edukacji i Nauki w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia Krajowych Certyfikatów Szkoła i Przedszkole Promujące Zdrowie. W gronie placówek, które na kolejne 5 lat otrzymały z rąk wiceminister Marzeny Machałek certyfikaty, znalazła się również Szkoła Podstawowa im. Zofii Kossak w Pieśćcu. Potwierdzenie przynależności do Krajowej Sieci Szkół Promujących Zdrowie pierściecka szkoła otrzymała już po raz trzeci (pierwszy w roku 2008, drugi w roku 2015)! Ta placówka jest również członkiem Europejskiego Programu Szkoły dla Zdrowia. Otrzymanie tego wyróżnienia jest potwierdzeniem wieloletniej pracy i współpracy nauczycieli, uczniów i rodziców w zakresie propagowania zdrowego stylu życia, kształtowania właściwych nawyków żywieniowych, zachęcania do regularnej aktywności fizycznej i dbałości o dobry klimat szkoły. Jest to certyfikat, o który mogą starać się szkoły i przedszkola posiadające, co najmniej przez 3 lata, wojewódzkie certyfikaty Szkoły Promującej Zdrowie i należą do sieci wojewódzkiej takich placówek. Warunkiem przyznania wyróżnienia jest regularne prowadzenie działań prozdrowotnych i cykliczność podejmowanych akcji nie tylko na rzecz uczniów i ich rodzin, ale i środowiska lokalnego. Historia promocji zdrowia w pierścieckiej szkole sięga lat 90-tych ubiegłego wieku. Wówczas zarażeni entuzjazmem dyrektor Stefanii Kewesz nauczyciele przystąpili do konkursu „Zdrowie i Szkoła”, którego organizatorem był Sejmik Samorządowy Województwa Bielskiego. W 1996 r. szkoła w Pierśćcu zdobyła w tym konkursie 3. miejsce, a w roku 1997 została zwycięzcą konkursu. Po zmianach administracyjnych szkoła nawiązała współpracę z Regionalnym Ośrodkiem Edukacyjno-Metodycznym „Metis” w Katowicach, który koordynował tworzenie Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie. Wiele działań rozpoczętych w tym czasie jest kontynuowanych do dzisiaj, jak choćby wspólne spożywanie drugiego śniadania przez uczniów klas I-III ze swoimi nauczycielkami, uczenie dzieci i przypominanie rodzicom jak powinien wyglądać pełnowartościowy posiłek. – Zachęcamy uczniów do picia wody – na korytarzach znajdują się dystrybutory z wodą źródlaną dostępną dla każdego dziecka. Koszt dzierżawy dystrybutorów i zakup wody pokrywa ze swoich środków Rada Rodziców. Tradycją szkoły stały się rajdy górskie – najpierw organizowane dla chętnych w dni wolne od nauki, a od kilku lat to rajdy, na które chodzą wszyscy uczniowie klas IV-VIII wraz ze swoimi nauczycielami. Organizujemy również marsze nordic walking po najbliższej okolicy. Szczególną wagę przykładamy do budowania klimatu szkoły i dbałości o dobrostan psychiczny naszych uczniów. Uczymy ich tolerancji, zrozumienia, umiejętności dzielenia się z innymi poprzez organizowanie akcji zbiórek karmy dla zwierząt w schronisku, nakrętek w celu zbierania środków dla osób niepełnosprawnych, co roku przygotowujemy dziesiątki paczek świątecznych dla osób starszych pod hasłem „Serce dla Seniora”, a także paczki świąteczne dla dzieci na Ukrainie – mówi dyrektor szkoły w Pierśćcu Irena Krypczyk. Co więcej, uczniowie wraz z nauczycielami co roku jesienią porządkują groby na starym cmentarzu. W kalendarz szkolny wpisały się też takie imprezy jak: Biesiada Regionalna – impreza organizowana w soboty, a skierowana do rodziców uczniów i mieszkańców Pierśćca; Tydzień Kultury z konkursem „Mam talent” dla uczniów; Tydzień Nauki czy Tydzień Zdrowia. W ubiegłym roku szkoła dołączyła do Edukacyjnej Sieci Antysmogowej – to program informacyjny na rzecz czystego powietrza realizowanego przez Państwowy Instytut Badawczy NASK we współpracy z Polskim Alarmem Smogowym. W ramach projektu do szkoły trafiło urządzenie pomiarowe jakości powietrza i tablica LED do wyświetlania wyników, która zamontowana została na budynku placówki i informuje nie tylko uczniów, ale i mieszkańców Pierśćca o stanie powietrza w ich miejscowości. Szkoła otrzymała również materiały edukacyjne na temat zanieczyszczenia powietrza i zmian klimatu, dostęp do platformy e-learningowej z kursami i e-lekcjami oraz szkolenia i webinaria dla nauczycieli – koordynatorów projektu. Działania prozdrowotne podejmowane w pierścieckiej szkole mają szeroki wymiar, a motorem napędowym wszelkich inicjatyw są koordynatorki realizacji Programu Szkoły Promującej Zdrowie – Marzena Polok-Latusek i Jolanta Chmiel. Gratulujemy koordynatorkom, ale również wszystkim tym którzy przyczynili się do przyznania po raz trzeci szkole w Pierśćcu Krajowego Certyfikatu Szkoła Promująca Zdrowie. Życzymy wielu sił do realizowania kolejnych działań, sprzyjających rozwojowi tej placówki! (SP Pierściec/WP) 6 Wieści Skoczowskie MIŁY AKCENT PODCZAS NARADY DYREKTORÓW 11 stycznia w sali sesyjnej Urzędu Miejskiego w Skoczowie odbyła się noworoczna narada dyrektorów przedszkoli i szkół gminy Skoczów. Była to okazja m.in. do podziękowania Barbarze Paszkiewicz, która czasowo zastąpiła obecną dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Kiczycach Aleksandrę Trąbałę. Barbara Paszkiewicz całą swoją zawodową karierę związała ze szkołą w Kiczycach, gdzie przez wiele lat pełniła funkcję dyrektora szkoły. Kiedy w 2021 roku pojawiła się potrzeba czasowego objęcia funkcji dyrektora, mimo iż od trzynastu lat była już na emeryturze, zgodziła się bez wahania i ponownie objęła opieką kiczycką szkołę i przedszkole. W imieniu wszystkich zebranych gratulacje i podziękowania za jej wieloletnie zaangażowanie i pracę na rzecz oświaty w naszej gminie wraz z kwiatami przekazał burmistrz Skoczowa Mirosław Sitko. Pani Dyrektor, jeszcze raz dziękujemy za wszystko! (WP) JAŚ, STAŚ I ZUZIA... Witamy na świecie nowonarodzone dzieci! W gminie Skoczów w 2022 roku zameldowano ich 186 – 94 dziewczynek i 92 chłopców. To o 13 zameldowanych dzieci mniej w porównaniu z rokiem 2021. Przyjrzyjmy się jednak temu, jakie imiona rodzice wybierali najczęściej. Zdecydowanie w 2022 królowały dwa imiona – Jan i Stanisław. Rodzice wybierali je aż sześciokrotnie. Wśród chłopców pięć razy nadano imiona – Filip, Igor i Nikodem; trzykrotnie – Antoni, Ignacy, Leon, Tomasz, Tymoteusz i Wojciech; a dwukrotnie – Bartosz, Franciszek, Grzegorz, Jakub, Kacper, Michał, Oskar i Wiktor. Natomiast pięciokrotnie rodzice wybrali dla swoich córek imię Zuzanna; czterokrotnie – Oliwia, Wiktoria i Zofia; trzykrotnie – Antonina, Hanna, Iga, Jagoda, Laura, Maja i Martyna; a dwukrotnie – Alicja, Blanka, Emilia, Julia, Lena, Magdalena, Matylda i Milena. Jest też spora porcja imion, które wybierano w 2022 roku tylko raz. Wszystkim dzieciom urodzonym w 2022 roku – niezależnie od wybranego imienia – życzymy dużo zdrowia, życia wypełnionego miłością i radością, a ich rodzicom mnóstwa sił, moty acji i uśmiechu na co w dzień. WP Luty 2023 7 DWA TYGODNIE PEŁNE ATRAKCJI Województwo śląskie jako jedne z pierwszych rozpoczęło w tym roku ferie zimowe. To długo wyczekiwany przez uczniów czas, kiedy mogą się zregenerować i nabrać sił na kolejny semestr. Na terenie gminy Skoczów, jak co roku w tym właśnie okresie, Ośrodek Pomocy Społecznej w Skoczowie zorganizował półkolonie adresowane dla dzieci od siedmiu do szesnastu lat. W pierwszym tygodniu, od 16 do 20 stycznia zajęcia odbywały się w Szkole Podstawowej nr 8 w Skoczowie, Szkole Podstawowej w Ochabach Małych oraz w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Kiczycach. Natomiast w drugim tygodniu, czyli od 23 do 27 stycznia w Szkole Podstawowej nr 1 w Skoczowie. W każdej placówce dla dzieci zorganizowano m.in. zajęcia sportowe, plastyczne, profilaktyczne, konkursy, a także gry i zabawy zespołowe. W ramach półkolonii uczestnicy skorzystali z Krytej Pływalni „Delfin” w Skoczowie i udali się do Teatru Elektrycznego na projekcje filmów: „Niesamowity Kot Maurycy”, „Kierunek Księżyc” oraz „Wielki Zielony Krokodyl”. Zorganizowano wycieczki m.in. do Parku Wodnego Aquarion w Żorach, Sali Zabaw „Zabawowo” w Bielsku-Białej, Bajki Pana Kleksa w Katowicach oraz na lodowisko w Cieszynie. Uczestnicy mieli również możliwość zwiedzić Muzeum im. Gustawa Morcinka oraz Centrum Edukacji Ekologicznej w Skoczowie. Łącznie z zajęć skorzystało 84 dzieci. Dla każdego uczestnika zapewniono wodę oraz ciepły posiłek. Udział w zajęciach był nieodpłatny dla uczestników, ponieważ półkolonie finansowane były z budżetu gminy Skoczów, a dokładnie z Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2023. Dwutygodniowe ferie, jak każdy czas pełen atrakcji i spędzony w miłej atmosferze, minął bardzo szybko. Mamy nadzieję, że dzieci będą je dobrze wspominać. OPS/WP Ośrodek Pomocy Społecznej w Skoczowie od 2019 roku – w ramach rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” – oferuje pomoc w postaci posiłków lub środków na produkty żywnościowe osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. Ile osób w gminie Skoczów do tej pory zostało objętych tą pomocą? Co zmienia się w programie? Program „Posiłek w szkole i w domu” na lata zapewnia pomoc zarówno osobom starszym, niepełnosprawnym, o niskich dochodach, jak i dzieciom, które wychowują się w rodzinach znajdujących się w trudnej sytuacji. Ważnym elementem programu jest zapewnienie dzieciom i młodzieży w wieku szkolnym zjedzenia gorącego posiłku przygotowanego w stołówce szkolnej. To jak bardzo ten program jest potrzebny, pokazują dane zanotowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Skoczowie. W 2022 roku z programu skorzy- „POSIŁEK W DOMU I W SZKOLE” W LICZBACH stało 310 osób – w tym z posiłku 95 dzieci, 43 dorosłych, a z zasiłku na zakup żywności – 294 osoby. Dotacja rządowa wyniosła 87 tys. zł, a gmina Skoczów na pomoc w zakresie dożywiania przeznaczyła ponad 64 tys. zł. Natomiast sumując liczby zanotowane w latach , osoby objęte programem to 1 257, w tym 307 dzieci i 151 dorosłych korzystających z posiłku oraz 1 159 osób korzystających z zasiłku na zakup żywności. Kwota dotacji rządowej w tych latach wyniosła łącznie 247 500 zł, a wkład własny gminy Skoczów – 183 387 zł. To nie koniec. W 2021 r. Szkole Podstawowej nr 8 w Skoczowie z programu „Posiłek w szkole i w domu” udało się pozyskać dodatkowe środki w kwocie 44 578,24 zł na doposażenie w profesjonalny sprzęt ogromnej kuchni, którą szkoła dzieli z przedszkolem nr 4. Dzięki dofinansowaniu na doposażenie zaplecza kuchennego obie placówki mogą teraz sprostać, zarówno wymogom higieniczno-sanitarnym w stołówce, jak i panującym standardom żywienia dzieci. Ważną informacją dla osób chcących skorzystać z tej formy pomocy, jest zmiana kryteriów dochodowych przyjętych przez Radę Ministrów 28 grudnia 2022 r. Nowelizacja w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata zakłada podwyższenie kryterium dochodowego uprawniającego do skorzystania ze wsparcia – z 150% do 200%. Szczegółowe informacje można uzyskać w Ośrodku Pomocy Społecznej w Skoczowie. (WP) 8 Wieści Skoczowskie PRZEDSZKOLAKI WYSTĄPIŁY DLA SWOICH DZIADKÓW 18 stycznia w sali widowiskowej Miejskiego Centrum Kultury „Pod Pegazem” miały miejsce tradycyjne jasełka, które zaprezentowały przedszkolaki z Przedszkola Publicznego nr 2 w Skoczowie. Na widowni tego dnia pojawili się przede wszystkim dziadkowie i babcie przedszkolaków, bowiem to właśnie dla nich – z okazji ich święta – przygotowano ten spektakl. Wśród zaproszonych gości pojawili się również burmistrz Skoczowa Mirosław Sitko, dyrektor Miejskiego Zarządu Oświaty Joanna Radwan-Kmiecik i dyrektor Miejskiego Centrum Kultury „Integrator” Julia Raszka. Na początku spotkania wszystkich zebranych powitała dyrektor PP2 w Skoczowie Karina Wantulok, a następnie na scenę wkroczyli mali artyści. Przedszkolaki jak zawsze zaprezentowały się wyśmienicie, śpiewając kolędy i piosenki oraz recytując wierszyki i świetnie wypowiadając swoje kwestie. Zebrani zobaczyli na scenie m.in. Józefa i Maryję wraz z dzieciątkiem, pasterzy, baranki, gwiazdki i trzech króli. Największe wrażenie zrobiły jednak aniołki, które swoimi świecącymi skrzydłami oświetliły całą scenę wprowadzając iście magiczną atmosferę. Na szczególne uznanie zasługują również dzieci odgrywające rolę przybyszów z różnych stron gminy Skoczów i jej okolic, którzy pokłonili się dzieciątku i złożyli mu dary. Przedszkolaki przebrane w regionalne stroje bez najmniejszego problemu wypowiedziały swoje kwestie w lokalnej gwarze, czym wywołały kolejną już w trakcie spektaklu burzę braw. Na sam koniec dzieci wykonały piosenkę dedykowaną ich babciom i dziadkom. Co warte podkreślenia, dzień wcześniej, 17 stycznia, aktorzy zaprezentowali przedstawienie swoim młodszym kolegom oraz koleżankom z przedszkola, a także swoim rodzicom. Tradycja wystawiania jasełek w przedszkolu nr 2 sięga już 25 lat. Początkowo odbywały się one w przedszkolnym holu, a już od wielu lat na deskach sali widowiskowej MCK „Integrator”. Nawet dwuletnia pandemia nie przeszkodziła w kontynuowaniu tej wieloletniej tradycji, wtedy to przedstawienia jasełkowe można było obejrzeć online lub na nośnikach DVD. W tym roku w wielkim stylu grupy pięciolatków i sześciolatków powróciły na scenę by znów opowiedzieć historię narodzin Jezusa. Wszystkim przedszkolakom oraz paniom nauczycielkom, które przygotowały to świetne przedstawienie gratulujemy! (WP) JASEŁKA W SZCZYTNYM CELU W sobotę i niedzielę – 21 i 22 stycznia w skoczowskim Teatrze Elektrycznym można było podziwiać bożonarodzeniowe jasełka przygotowane przez Koło Misyjne „Misyjna Jutrzenka” działające przy Parafii Rzymskokatolickiej pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie. Spektakle cieszyły się dużym zainteresowaniem i przyciągnęły wielu widzów. Na wypełnionej niemal po brzegi sali pojawiły się całe rodziny wraz z dziećmi, a nawet dziadkowie i babcie, którzy obchodzili w tych dniach swoje święto. Na widowni nie zabrało również burmistrza Skoczowa Mirosława Sitko. Młodzi artyści wraz z opiekunami przygotowali dla zebranych wspaniałe widowisko, prezentując zarówno swoje zdolności aktorskie, jak i muzyczne. Spektakl wyreżyserowała Joanna Walczyk, a o oprawę i przygotowanie muzyczne zadbał Paweł Moskała. Podczas trzech spektakli przed publicznością zaprezentowało się trzydziestu młodych aktorów, a za kulisami równie ważną pracę wykonali ich rodzice, którzy zajęli się przygotowaniem kostiumów i scenografii. Na scenie można było zobaczyć postaci Józefa i Maryi wraz z dzieciątkiem, pasterzy, króla Heroda, trzech króli czy rdzennych mieszkańców Oceanii, a dopełnieniem całego przedstawienia były wykonywane na żywo piosenki. Należy podkreślić, że wszystko to zorganizowano w szczytnym celu, bowiem środki zebrane z biletów – w ramach akcji „Kolędnicy Misyjni 2022/2023” – przekazane zostaną na pomoc dzieciom z Papui-Nowej Gwinei. Jasełka Misyjnej Jutrzenki po raz kolejny okazały się nie tylko wspaniałym spektaklem ale również ważnym i potrzebnym dziełem pomocy. Aktorom i wszystkim zaangażowanym w przygotowania jasełek serdecznie gratulujemy udanego występu i godnej uznania inicjatywy. (WP) Luty 2023 9 ZA NAMI FERIE W BIBLIOTECE Tegoroczne ferie zimowe już za nami, a w czasie ich trwania Biblioteka Publiczna w Skoczowie tradycyjnie przygotowała ciekawe zajęcia dla najmłodszych czytelników, które odbywały się w Centrali placówki. Uczestnicy mieli okazję rozwijać zdolności plastyczne i manualne, a także pobudzić swoją wyobraźnię. W pierwszym tygodniu na najmłodszych czekały m.in. spotkania z origami (nauką składania i ozdabiania papieru) oraz techniką decoupage. Dzieci nauczyły się również, jak nadawać przedmiotom „drugie życie” – z przysłowiowych „śmieci” każdy uczestnik stworzył własny łapacz snów. Z kolei drugi tydzień ferii rozpoczął się od specjalnych zajęć, podczas których uczestnicy zostali zaproszeni do... pirackiego świata pełnego tajemnic i zagadek! Specjalnie przygotowana gra wymagała sporo wysiłku, a za prawidłowo udzielone odpowiedzi dzieci otrzymywały słodkie niespodzianki. Natomiast podczas ostatniego spotkania skoczowską bibliotekę odwiedziły... morskie stwory! Ponownie wyobraźnia uczestników okazała się nieograniczona, a dzięki niej, przy użyciu kredek i flamastrów, powstawały bardzo oryginalne potwory! (Biblioteka) WRÓCIŁ CYKL „BYLI WŚRÓD NAS” 31 stycznia w Centrali Biblioteki Publicznej w Skoczowie odbyło się pierwsze tegoroczne spotkanie w ramach cyklu „Byli wśród nas”. Spotkania każdorazowo prowadzi pomysłodawczyni cyklu, skoczowska historyk Halina Szotek, a tym razem bohaterem prelekcji był ks. prałat Emanuel Grim – w latach proboszcz w Skoczowie, laureat Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury, członek Śląskiej Rady Wojewódzkiej, Polskiego Zw. Zachodniego, Związku Powstańców Śląskich, Związku Górników Śląskich i Macierzy Szkolnej, a także prezes Związku Polskich Katolików. Kolejne spotkanie w ramach cyklu odbędzie się 24 lutego, tradycyjnie o godz. 17.00, a Halina Szotek przybliży postać Wojciecha Korfantego – jednego z Ojców Niepodległości, m.in. przywódcy narodowego na Górnym Śląsku, pierwszego polskiego posła z Górnego Śląska, który wstąpił do Koła Polskiego w Reichstagu, a także posła na Sejm RP i wyceministra rządu RP w 1923 r. (Biblioteka) NIE TAKA MAŁA KSIĄŻKA Biblioteka Publiczna w Skoczowie przypomina, że nadal trwa kampania „Mała książka – wielki człowiek”, organizowana przez Instytut Książki i skierowana do przedszkolaków. Skoczowska biblioteka uczestniczy w programie od jego pierwszej edycji, która miała miejsce w roku 2017. – Celem akcji, w którą oczywiście chętnie się włączyliśmy, jest zachęcenie rodziców do odwiedzania biblioteki wraz z dzieckiem i codzienne czytanie z nim. Każdy przedszkolak, który zostanie zapisany do biblioteki, otrzyma specjalną Wyprawkę Czytelniczą oraz Kartę Małego Czytelnika, na której będzie zbierać naklejki podczas kolejnych wizyt w bibliotece. Po zebraniu kompletu naklejek mały czytelnik otrzyma specjalny dyplom potwierdzający jego czytelnicze zainteresowania – informuje Marcin Wieczorek, dyrektor Biblioteki Publicznej w Skoczowie. W Wyprawce znajduje się książka z cyklu „Pierwsze czytanki dla...”, dostosowana pod względem formy i treści do potrzeb przedszkolaka, a także specjalna broszura dla rodziców, przypominająca o nieocenionej roli czytania w rozwoju dziecka oraz o korzyściach wynikających z odwiedzania biblioteki. – Program, od samego jego początku, okazał się strzałem w dziesiątkę i my sami obserwujemy tutaj bardzo duże zainteresowanie. Dzieci mogą dzięki temu załapać „czytelniczego bakcyla”, a my zyskujemy nowych, wiernych czytelników – zarówno tych małych, jak i tych dużych. Warto wspomnieć, że w kampanii uczestniczy kilka tysięcy bibliotek z całego kraju, więc oczywiście nas nie mogło zabraknąć w ich gronie – dodaje Marcin Wieczorek. Aby skorzystać z programu, wystarczy odwiedzić Centralę biblioteki przy ul. Mickiewicza 9 w Skoczowie i zapytać o Wyprawkę bibliotekarki z Oddziału dla dzieci i młodzieży. (Biblioteka) 10 Wieści Skoczowskie KOLĘDOWO I PO CIESZYŃSKU Kolędy, pastorałki i niepowtarzalny urok cieszyńskiego regionalnego śpiewu wybrzmiały w sali widowiskowej „Pod Pegazem” 14 stycznia podczas koncertu o świąteczno-noworocznym charakterze, w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej im. Janiny Marcinkowej. Licznie zgromadzona publiczność długo oklaskiwała występujących: chór jubileuszowy, grupę taneczną w przepięknych strojach oraz kapelę ludową, dzięki którym tego wieczoru odżyło wiele sentymentalnych wspomnień i wzruszeń. Nie zabrakło też podziękowań, kwiatów oraz osobistych gratulacji widzów, którzy jeszcze po koncercie nagradzali nimi artystów. (MCK „Integrator”) ZA NAMI KOLEJNE SKOCZOWSKIE „ŚWIATEŁKO DO NIEBA” SMOK MĄDROŚCIĄ POKONANY Dzieciakom bardzo przypadła do gustu opowieść o Kapryśce, Mądrali, Dobromile, błaźnie oraz smoku, którą zobaczyły w Teatrze Elektrycznym 15 stycznia, w ramach lubianego cyklu pn. „Teatralne popołudnie dla dzieci i rodziców”. Po historii przedstawionej przez „Bajkę”, czyli Scenę Lalek Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie - Těšínské Divadlo - młodzi widzowie mieli okazję pozować do zdjęć z lalkami animowanymi przez aktorów podczas spektaklu zatytułowanego „O 3 królewnach i 3głowym smoku”, co dostarczyło im wiele wrażeń. Kolejne widowiska teatralne dla dzieci zaplanowane są w skoczowskim kinie na co drugi miesiąc przez cały rok. Gorąco polecamy śledzenie materiałów promocyjnych MCK „Integrator”. Tekst i zdjęcie: MCK „Integrator” Luty 2023 11 OSTATNI HEROLD SKOCZOWA Kto z mieszkańców gminy Skoczów nie kojarzy postaci z sumiastymi wąsami, z szablą przy boku i z werblem, która już od lat uczestniczy w ceremonii otwarcia święta miasta, czyli Dni Skoczowa. Ale czy wszyscy wiedzą kim jest ta postać i dlaczego w ogóle pełni taką zaszczytną rolę? Jego obecność podczas jednego z najważniejszych wydarzeń w corocznym kalendarzu imprez Skoczowa nie jest przypadkowa. Postać, o której mowa, nawiązuje do Jana Warcęgi. Warto wspomnieć tę wyjątkową dla Skoczowa osobę, bowiem 9 lutego przypadała kolejna – już osiemdziesiąta trzecia – rocznica śmierci tego wręcz legendarnego, ostatniego herolda Skoczowa. Jan Warcęga urodził się w 1857 roku. Pochodził ze starej skoczowskiej rodziny kapeluszników – tego zawodu też się wyuczył, a potem go wykonywał. Jednak pod koniec XIX wieku Warcęga przeszedł na służbę miasta: pełnił rolę policjanta oraz sługi miejskiego. Dlaczego więc możemy spotkać się z określeniem Jana Warcęgi jako „ostatniego herolda Skoczowa”? Jednym z jego zadań było bowiem publiczne oznajmianie rozporządzeń, ogłoszeń i wszelkich innych informacji, które powinny być znane mieszkańcom Skoczowa. Całość wiązała się z pewnego rodzaju „rytuałem”. Skoczowski herold najpierw ustawiał się w jednym z narożników rynku i wygrywał określony sygnał na werblu, następnie wyciągał urzędowe pismo i zaczynając od słów: „Podaje się do wiadomości…” obwieszczał zbierającym się wokół niego mieszkańcom treść rozporządzeń. Całość kończyła się powtórnym krótkim graniem na werblu, a podobny schemat Warcęga powtarzał w każdym z trzech pozostałych rogów rynku oraz w innych ruchliwych miejscach Skoczowa. Jan Warcęga nieodłącznie związany był również ze skoczowskim zamkiem. Z racji pełnionego urzędu zajmował w nim służbowe mieszkanie aż do 1938 roku – kiedy to budynek został rozebrany – co czyni go jego ostatnim mieszkańcem. Od czasów obchodów 700-lecia miasta, a potem corocznych Dni Skoczowa, przypomina się wąsatą postać tego starego sługi miejskiego, a dziś już trudno sobie wyobrazić skoczowskie święto bez tej charakterystycznej postaci. WP Źródło: Szotek H., Zasłużyli na naszą pamięć, Skoczów 2019. CZARNO-BIAŁY ŚWIAT Matryce, dłuta, farba drukarska, świadomość lustrzanego odbicia i... dużo, dużo cierpliwości - to wszystko, w bardzo wielkim skrócie, składa się na wykonanie tradycyjnego linorytu. Dzieła tej techniki graficznej można oglądać w Galerii ARTadres od 18 stycznia, kiedy to otwarto tam pierwszą tegoroczną wystawę. Autorami eksponowanych grafik są studenci i absolwenci Instytutu Sztuk Plastycznych w Cieszynie, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. O ich twórczości opowiedziała dr hab. Natalia Pawlus - opiekun Studenckiego Koła Artystyczno-Naukowego Drzeworytników i Linorytników „DEHA”, a zarazem prowadząca pracownię grafiki na Wydziale Artystycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Warto odwiedzić skoczowską galerię, by przekonać się w bezpośrednim kontakcie, jak przedstawiają się finalne efekty ciężkiej pracy z linoleum, ostrymi narzędziami, a niejednokrotnie i z prasą. To na ogół „brudne zajęcie”, wymagające często wiele fizycznej siły, ale i twórczej delikatności oraz wyobraźni, doskonale uczy pokory, wytrwałości i samozaparcia. Jednakże dla uzyskanych efektów warto się go podejmować, czego dowodzi choćby niegasnące zainteresowanie przyszłych studentów tą dziedziną sztuki. Wystawę zatytułowaną „Czarno-białe rozmowy” można oglądać do końca lutego 2023 r. („MCK „Integrator”) 12 Wieści Skoczowskie Luty 2023 13 Tradycyjnie w okresie Świąt Bożego Naro zenia rynek w Skoczowie przyd strajany jest przeróżnymi iluminacjami świetlnymi, a koejną tradycją – tym l razem w okolicy Walentynek – jest ozdabianie skoczowskiego rynku i kładki przy ul. Sportowej świecącymi sercami. Pojawienie się tych iluminacji pod Kaplicówką oznacza ogłoszenie kolejnej edycji walentynkowego konkursu fotograficznego. Konkurs odbywa się za pośrednictwem profilu Gmina Skoczów – Skocz do Skoczowa na Facebooku. Co trzeba zrobić, żeby wziąć w nim udział? Najpierw zrobić zdjęcie, na którym widać świecące serce, a później opu likować go b w komentarzu pod specjalnym postem konkursowym (przypiętym u góry strony) na wspomnianym wcześniej profilu. Mogą to być zdjęcia rodzinne, z drugą połów ą, a nawet z pupilem. Liczy się kreatywność, pomysłowość, ale k jury weźmie również pod uwagę dokładność i jakość wykonanej foto rafii. g Przyznane zostaną wyróżnienia oraz dwa równorzędne pierwsze miejsca – jedno za największą liczbę reakcji pod zdjęciem, a drugi zwycięzca zostanie wybrany przez jury. Laureaci otrzymają nagrody – będzie to m.in. wywołane zdjęcie konkursowe w dużym for acie. Zabawa trwa do 21 lutego, do godz. m 8:30! Regulamin konkursu jest dostępny na stronie www.skoczow.pl (w zakładce – Aktu lności) lub w Wydziale Promocji UM w Sko zowie (Rynek 18). a c Jeszcze raz zapraszamy do wzięcia udziau w naszym konkursie, który odł bywa się na profilu „Gmina Skoczów – Skocz do Sko zowa” na Facebooku! c Dziękujemy również firmie ODEON s.c., dzięki której wspaniałe walentynkowe ozdoby co roku pojawiają się w Skoczowie. (WP) KONKURS Z SERCEM W TLE REKORDOWA POMOC KRWIODAWCÓW Za nami dopiero pierwsza akcja krwiodawstwa w 2023 roku w Skoczowie, a już wyśrubowano nowy rekord! Ambulans RCKiK z Katowic stanął na skoczowskim rynku w ostatni czwartek stycznia. Można by było pomyśleć, że nieprzyjemna aura pogodowa nie przyciągnie tak wielu chętnych – a jednak ta akcja „Oddaj krew” w Skoczowie cieszyła się naprawdę wysoką frekwencją. Krew oddała rekordowa ilość osób! Do ambulansu 26 stycznia zgłosiły się 62 osoby, po wypełnieniu ankiety i przeprowadzonym badaniu lekarskim, krew oddało 57 dawców (poprzedni rekord z września 2022 r. to 54 dawców), 2 z nich podzieliło się cenną cząstką siebie po raz pierwszy. W sumie pozyskano 25 650 ml bezcennego leku (poprzedni rekord z września 2022 r. wynosił 24,3 ml). Jak zwykle organizacją przedsięwzięcia zajął się Klub HDK PCK przy Urzędzie Miejskim w Skoczowie. W imieniu klubu dziękujemy wszystkim darczyńcom i zapraszamy na kolejne akcje krwiodawstwa w 2023 roku na skoczowskim rynku: 30 marca, 25 maja, 27 lipca, 28 września i 30 listopada. Bieżące informacje pojawiają się na Facebooku, na profilach: Gmina Skoczów – Skocz do Skoczowa i HDK PCK przy Urzędzie Miasta w Skoczowie oraz na stronie urzędu – www.skoczow.pl. (WP) KOLĘDOWANIE Z POMAGANIEM W KICZYCACH Co roku w okresie okołoświątecznym mieszkańcy Kiczyc – na zaproszenie sołtysa Franciszka Pompra i członków rady sołeckiej – spotykają się pod wiatą za tamtejszą strażnicą OSP by wspólnie kolędować. Jeszcze pod koniec ubiegłego roku, w czwartkowe popołudnie 29 grudnia, tradycji stało się zadość. Mieszkańcy i goście licznie odpowiedzieli na zaproszenie, a czas kolędowania minął w miłej i wesołej atmosferze. O świąteczne dekoracje i muzyczną oprawę zadbał Władysław Kaj tura. Przy okazji wys darzenia pomyślano również o pomocy dla jednego z młodych mieszkańców Kiczyc. Chętni mogli dorzucić się do zbiórki na rehabilitację. WP WSZYSCY RADNI UFUNDOWALI POCZĘSTUNEK Radni miejscy ze Skoczowa niejednokrotnie udowadniali, że potrafią ponad podziałami czynić dobro, ofiarowując swój własny czas i fundusze. Nie inaczej było na VI Skoczowskim Biegu Niepodległości, którego uczestnicy mieli okazję posilić się pyszną grochówką, na której przyrządzenie wspólnie złożyli się wszyscy skoczowscy radni. Wyśmienitą, plenerową grochówkę, ufundowaną przez radnych Rady Miejskiej Skoczowa, rozdawali w trakcie imprezy na stadionie im. R. Kukucza 11 listopada 2022 r. radni: Ryszard Drózd, Maria Sobik, Maria Brodniewicz, Tomasz Michalak i Zdzisław Baranowski. Ponieważ w artykule: „Po raz szósty biegali dla niepodległej”, który opublikowaliśmy w grudniowym wydaniu „Wieści Skoczowskich”, w oparciu o uzyskane informacje wymieniliśmy jako fundatorów jedynie radnych obecnych w trakcie biegu, wszystkich Państwa, Panie i Panów Radnych oraz naszych Czytelników – gorąco przepraszamy i składamy naszym Radnym serdeczne podziękowania! (WP) 14 Wieści Skoczowskie CO PSZCZOŁY ROBIĄ ZIMĄ? Wbrew powszechnemu mniemaniu, pszczoły nie przesypiają zimy i nie jest ona dla nich czasem leniuchowania. Owszem, spowalniają procesy życiowe, ograniczają ilość spożywanego pokarmu, następuje też przerwa w rozmnażaniu, ale na sen pozwolić sobie nie mogą. To dla nich jeden z najtrudniejszych okresów w całym sezonie. Co w takim razie robią podczas zimowych miesięcy, skoro nawet nie wylatują z ula? Warto wiedzieć, że pojedyncza pszczoła nieruchomieje już w temperaturze +9°C. Przy dalszym spadku temperatury odczuwalnej, postępujące odrętwienie może szybko odebrać jej życie. Przed mrozem pszczelej rodziny nie uchroni ani ul, ani pszczelarz. Pszczoły muszą radzić sobie same. By przetrwać trudny i długi czas tzw. zimowli, już chłodną jesienią, gdy temperatura spada do kilku stopni powyżej zera, zbijają się w kłąb mający kształt kuli. Umiejscawiają go w dolnej części ula, na plastrach wolnych od pokarmu, mając nad sobą zapasy zimowe. W miarę ubywania pokarmu kłąb przesuwa się w górę. W jego centrum znajduje się pszczela matka, a zewnętrzną warstwę tworzą ciasno stłoczone robotnice. Dzięki temu łatwiej, oszczędzając energię, ogrzewają siebie nawzajem – a przede wszystkim matkę zwaną królową. Właśnie od królowej zależy, czy rodzina pszczela będzie mogła się rozwijać od wiosny – źle ogrzana nie zniesie jaj. Pszczoły w kłębie wymieniają się. Te znajdujące się na zewnątrz z czasem drętwieją z zimna. Aby mogły się ogrzać są wpychane do ciepłego środka kłębu przez swoje towarzyszki, które zajmują ich miejsce i przez jakiś czas tworzą zewnętrzną powłokę. W ten sposób wszystkie pszczoły (albo spora ich większość) mogą przeżyć zimę. Intensywna praca przy produkcji ciepła jest dla pszczół wielkim wydatkiem energetycznym, szczególnie w okresie mroźnej zimy. Zapotrzebowanie na energię jest zaspokajane z pożywienia, dlatego od wiosny do jesieni pszczoły ciężko pracują nad gromadzeniem zapasów. Zbierają nektar, który następnie przerabiają na miód. Ważnym pokarmem magazynowanym przez pszczoły jest również pierzga. Jest ona niezbędna zwłaszcza na przedwiośniu, kiedy rozpoczyna się karmienie czerwi, a pszczoły nie wylatują jeszcze z ula. Na Górnym Borze ul. G. Morcinka 10, tel.: pn.-pt.: 7.30-20.00; sb: 7.30-16.00; nd.: 9.00-15.00 Melisa ul. G. Morcinka 16b, tel.: , pn.-pt.: 8.00-17.30 Zimujące pszczoły należy pozostawić w spokoju, nie niepokoić ich niepotrzebnym hałasem domowych zwierząt, przejeżdżających pojazdów czy głośnych maszyn i urządzeń, gdyż wybite ze spokojnej zimowli zaczynają spożywać większe ilości pokarmu i rozluźniają kłąb. Problemem dla pszczół jest też pojawienie się kilku ciepłych dni pod koniec zimy. Skuszone ciepłem na zewnątrz rozwiązują swoje wojskowe szyki i wylatują z ula. Po powrocie nie mają już czasu na ponowne przytulenie się i w konsekwencji dają się zdziesiątkować szybko wracającemu mrozowi. Pod koniec lutego, choć to pora, kiedy bywają nieraz tęgie mrozy, okres długotrwałego bezruchu i słabej aktywności rodziny pszczelej dobiega końca. Pierwszym tego przejawem jest stopniowe podnoszenie się temperatury w zimowym kłębie. Następuje to poniekąd automatycznie, gdyż wzmożone wytwarzanie ciepła przez pszczoły związane jest z coraz silniejszym wypełnieniem ich jelita prostego. Jednym zdaniem – to taki rodzaj kalendarza powiadamiającego pszczoły, że wiosna bliska. Jednakże okres zimowania pszczół kończy się na dobre dopiero z ich pierwszym oblotem. Jego pora zależy od pogody; pszczoły skwapliwie wykorzystują pierwszy ciepły i bezwietrzny dzień przedwiośnia, aby wylecieć z ula i oddać w powietrzu odchody. Ale taki dzień może zdarzyć się zarówno końcem lutego, jak i w połowie marca. Gdy zaś wiosna jest bardzo spóźniona, oblot może odbyć się dopiero w kwietniu. Jak więc pomagać zimą pszczołom? Po prostu nie przeszkadzać. (CEE) Dbam o Zdrowie Rynek 11, tel.: 736 697 833 pn.-pt.:7.30-19.00; sb.: 7.30-14.30 Niskich Cen ul. Fabryczna 9, tel.: 607 903 999 pn.-pt.: 8.00-20.00; sb.: 8.00-18.00 Familia Centrum ul. Mickiewicza 7, tel.: pn.-pt.: 8.00-16.00 Twoja Apteka ul. Stalmacha 8, tel.: 33 472&
LUTY 2023
- Pobierz dokument
- Przejdź do - strona Poprzednia
- Przejdź do - strona Następna
- Pobierz artykuł w formie pliku Pdf
- Drukuj treść tego artykułu
- Powrót do poprzedniej strony