nr 2 (212) 2021, Luty 2021, ISSN INFORMATOR SAMORZĄDOWY SAMORZĄD: TROCHĘ SERCA W TRUDNYCH CZASACH OŚWIATA: BALE, BALE W KARNAWALE KULTURA: ŚLADAMI GUSTAWA MORCINKA – CZ. 1 STR. 2 STR. 10 STR. 13 NOWE OBLICZE KAMIENICY RYNEK 3 Zakończyła się procedura odbioru prac budowlanych w kamienicy Rynek 3. Ich zakres zakrojony był na bardzo szeroką skalę. Budynek przeszedł generalny remont od piwnic aż po dach. Wzmocnione zostały fundamenty, wymieniono zniszczone czasem stropy budynku, wyposażono go w windę i nowe instalacje. Można uogólnić, że poza ścianami zewnętrznymi z nową elewacją, cały budynek jest praktycznie nowy. Na chwilę obecną wnętrza przygotowane są do montażu mebli i wyposażenia. W budynku powstaje Centrum Edukacji Ekologicznej. Przygotowywane są również biura obsługi interesanta m.in. Wydziału Go- spodarki Komunalnej i Środowiska, do których dostęp będzie teraz znaczenie ułatwiony. Znajdą tam też swoje miejsce m.in. Biuro Rady Miejskiej Skoczowa oraz sala sesyjna, która może równie pełnić rolę sali konferencyjnej. W kolejnych wydaniach będziemy pisać więcej o ideii Centrum Edukacji Ekologicznej, które stanie się niebawem skoczowską perełką turystyczną. Poniżej prezentujemy kilka wstępnych zdjęć nowej inwestycji. Tekst i zdjęcia: BPI Elewacja kamienicy od strony Rynku Winda w kamienicy Rynek 3 i ogród wertykalny Nowa sala sesyjna Klatka schodowa z widoczną kolumną na drugim piętrze TROCHĘ SERCA W TRUDNYCH CZASACH Od kilku lat w okresie Świąt Bożego Narodzenia Skoczów przystrajany jest przeróżnymi iluminacjami świetlnymi. Ozdoby na choince stawianej w centrum miasta nie powtarzają się – dodatkowo na płycie Rynku pojawiają się świecące bombki i karty świąteczne. Chyba nie ma w Skoczowie rodziców, którzy nie zrobili zdjęcia swoim dzieciom na świątecznym Rynku – jesteśmy pewni, że te fotografie „powędrowały w świat” do znajomych, przyjaciół i rodziny. Na kładce przy ul. Sportowej w lutym pojawiają się wielkie serca. Od momentu jak tylko serca rozbłyskują różowym światłem, przyciągają spacerujących… i choć „nikt Walentynek nie obchodzi”, to zdjęć z sercem w tle z roku na rok jest coraz więcej, a my bardzo się z tego cieszymy. Te wszystkie wspaniałe ozdoby pojawiają się w Skoczowie dzięki współpracy z firmą ODEON s.c., która dba również o konserwacje i naprawy oświetlenia w gminie. Serca zaprojektowano i wykonano specjalnie z myślą o kładce. Na Rynku pojawia się walentynkowa altanka, która również ma swoich stałych bywalców. Na nasze pytanie, czy na moście w tym roku zostaną zamontowane serca, jeden z właścicieli firmy odpowiedział, że „trochę serca w trudnych czasach przyda się każdemu” i choć iluminacje są już postrzegane jako coś, co pojawi się na pewno, na łamach „Wieści Skoczowskich” – w imieniu wszystkich, którzy kiedykolwiek zrobili choć jedną fotografię ze świecącymi ozdobami w tle oraz w imieniu tych wszystkich, którzy taką fotografię dopiero zrobią – dziękujemy właścicielom firmy za oświetlanie długich wieczorów ciepłymi barwami. Dziękujemy oczywiście serdecznie. Życzymy dużo zdrowia zarówno szefom firmy jak i pracownikom. Tekst i zdjęcia: BPI MINĘŁY 102 LATA OD BITWY POD SKOCZOWEM Końcem stycznia, jak co roku, upamiętniono bohaterów bitwy pod Skoczowem, którzy dzielnie stawili opór i walczyli z najeźdźcą broniąc linii Wisły. Walki w rejonie Skoczowa toczyły się od 28 do 30 stycznia 1919 roku. Mimo przewagi liczebnej i próby okrążenia głównych sił polskich pod Skoczowem, bitwa nie została rozstrzygnięta, ale ofensywa czechosłowacka utknęa, co uniemożliwiło ł opanowanie całego Śląska Cie zyńskiego, s a skutkiem nacisków państw Ententy działania zbrojne wstrzymano do czasu podpisania wstępnego porozumienia pomiędzy walczącymi stronami. Upamiętnienie bitwy pod Skoczowem i jej bohaterów, w 102. rocznicę bitwy, rozpoczęto od złożenia kwiatów pod pomnikiem „Naszym Bohaterom” – wzniesionego ku pamięci wszystkich walczących. Burmistrz Skoczowa Mirosław Sitko, przewodniczący Rady Miejskiej Skoczowa Rajmund Dedio, zastępca burmistrza Andrzej Bubnicki, radny Zdzisław Baranowski, sekretarz gminy Aleksandra Małysz-Pilch oraz przedstawiciele jednostek miejskich udali się również na cmentarz ewangelicki i katolicki, gdzie w zbiorowych mogiłach pochowano poległych w bitwie żołnierzy. Do składających kwiaty dołączył także ksiądz proboszcz parafii pw. św. ap. Piotra i Pawła Witold Grzomba. BPI 2 Wieści Skoczowskie Fot. Rafał Raszka „NA ZDALNYM W SKOCZOWIE” – NIE TYLKO KSIĄŻKA Czas pandemii to czas zmiany okoliczności towarzyszących rozwojowi oświaty. Odpowiadamy za warunki rozwoju naszych uczniów niezależnie od okoliczności i musimy po prostu najzwyczajniej zaadaptować priorytety do nowych potrzeb uczniów oraz wykorzystać dla nowych potrzeb potencjał, który już mamy. Można powiedzieć, że w latach przed pandemią, nadzorując oświatę w Skoczowie, skupialiśmy się na tworzeniu jak najlepszych warunków rozwoju uczniów, poprawie stanu technicznego szkół oraz optymalizacji kosztów w taki sposób, aby kierunkować wydatki na dodatkowy rozwój zarówno dzieci i młodzieży, jak też infrastruktury – budynków i wyposażenia, z którego uczniowie korzystają. Na inwestycje oświatowe w latach wydaliśmy ponad 9,4 mln zł, a na remonty szkół i przedszkoli ponad 2,3 mln zł. To w sumie niespełna 12 mln zł na rozwój skoczowskich placówek oświatowych. Od 2017 r., po kompleksowej analizie szans, zagrożeń, a także mocnych i słabych stron skoczowskiej oświaty, konsekwentnie wdrażamy w Skoczowie różnorodne, planowane działania optymalizujące jej funkcjonowanie. Wprowadziliśmy np. gminny program stypendialny, z którego skorzystało dotychczas aż 154 stypendystów ze skoczowskich szkół, wyróżniliśmy i nagrodziliśmy 21 wybitnych „Skoczowskich Prymusów”, z dodatkowych zajęć, na które pozyskaliśmy środki zewnętrzne, skorzystało już łącznie aż 4000 uczniów, wdrożyliśmy też nagrody i wyróżnienia dla nauczycieli, których uczniowie uzyskują najlepsze wyniki w nauce. Finansujemy również: dodatkowe lektoraty w języku angielskim w ramach wdrażanych oddziałów dwujęzycznych, zajęcia z nauki gry w szachy, wyjazdy, jak i bilety wstępu na basen, realizujemy przesiewowe badania wad postawy dzieci przedszkolnych i finansujemy funkcjonowanie Gminnego Ośrodka Gimnastyki Korekcyjnej. Zmodyfikowaliśmy także system doskonalenia zawodowego nauczycieli, dążąc do rozwoju możliwości edukacyjnych w Skoczowie, zainicjowaliśmy porozumienia o współpracy ze skoczowskimi szkołami branżowymi i średnimi, aktywnie wspieraliśmy starania o reaktywowanie naboru do liceum ogólnokształcącego w Skoczowie – które funkcjonuje już drugi rok. Od trzech lat Skoczów jest też miastem akademickim. Warto o tym mówić, ponieważ w mało której gminie o tej ilości mieszkańców funkcjonuje uczelnia wyższa. To wiele przykładów działalności, którą realizujemy w zakresie szerszym niż wymagają tego od nas przepisy – działalności ukierunkowanej na stworzenie jak najlepszych szans dla młodych skoczowian. Jednym z elementów, które postanowiłem wdrożyć w skoczowskich szkołach już w 2017 roku, była platforma do e-learningu. To był bardzo odważny krok. Jak to – rozwiązywać zadania domowe na komputerze? Pamiętam, że część nauczycieli była zachwycona tym rozwiązaniem, a część patrzyła na mnie pobłażliwie, akceptując tę konieczność, ale traktując ją jako mój szalony pomysł… A ja po prostu widziałem w tym kolejne nowoczesne narzędzie dydaktyczne, jakim była wdrażana przez nas w Skoczowie – jako pierwsza gmina w powiecie cieszyńskim – platforma do nauki zdalnej. Chwilę potem, kiedy już funkcjonowała ona w skoczowskich szkołach, okazało się, że trzeba uczyć się zdalnie. Wiedzieliśmy jednak, że zdecydowana część naszej młodzieży ma już pojęcie o nauce zdalnej, że przyjdzie im to z pewnością łatwiej niż tym, którzy nie mieli z nią do tej pory do czynienia. Myślę, że to przygotowanie było także pomocne dla nauczycieli. Z pewnością wtedy nie przeszkadzało, a dziś okazuje się, że wszyscy coraz sprawniej i (co najważniejsze) chętniej korzystamy z narzędzi zdalnych w szkole lub pracy. Myślę, że to nieuchronne. Nic nie zastąpi relacji ludzkich, ale uważam, że zarówno przygotowanie do e-learningu, jak i wdrożenie dziennika elektronicznego w przedszkolach, było bardzo trafnym działaniem, które przydało się w najmniej oczekiwany sposób w najmniej oczekiwanym momencie. Dziś cała skoczowska oświata sprawnie funkcjonuje zdalnie. Od marca 2020 r. realizujemy jednak nowy kierunek strategii działań dedykowanych dla skoczowskiej oświaty: • zakupiliśmy w sumie 120 komputerów przenośnych, które udostępniliśmy uczniom na czas nauki zdalnej – później komputery będą im służyć w skoczowskich szkołach, • cyklicznie spotykamy się z dyrektorami zdalnie omawiając każdą zmianę przepisów i wypracowując ustandaryzowane, jednolite rozwiązania we wszystkich szkołach i przedszkolach, • konsekwentnie realizujemy strategię działań utrzymujących opiekę stacjonarną (dostępność świetlic ponad wymogi przepisowe – czyli nie tylko dla dzieci rodziców przeciwdziałających covid, przenoszenie pracowników obsługi między placówkami, kiedy nie można zapewnić zastępstwa w inny sposób), • w każdej szkole uruchomiliśmy konsultacje dla najstarszych uczniów oraz opłacane ze środków gminnych dodatkowe godziny na przygotowanie do egzaminów ósmoklasisty (j. polski, j. obcy, matematyka), • wykorzystaliśmy czas nauki zdalnej na przeprowadzenie wielu inwestycji i remontów w placówkach szkolnych, • przeprowadziliśmy badanie ankietowe dotyczące nauki zdalnej – zebraliśmy i opracowaliśmy ponad 1000 ankiet, • zrealizowaliśmy zdalne forum psychologów szkół gminy Skoczów oraz VII Forum Uczniów Gminy Skoczów dotyczące nauki zdalnej – aby uzyskać informacje dotyczące problemów nauki zdalnej widzianej oczami ucznia (tematyka Forum była opracowana ze specjalistami w oparciu o wyniki ankiet dotyczących nauki zdalnej). Analizy, ankiety, konsultacje z psychologami, uczniami, rodzicami pozwoliły na wprowadzenie w życie kolejnych działań: • we wszystkich skoczowskich szkołach zoptymalizowaliśmy długość przerw – dostosowując je do realiów nauki zdalnej, likwidując podwójną przerwę obiadową – właściwą w czasie nauki stacjonarnej. • zapewniliśmy pomoc informatyczną w domach kilkudziesięciu uczniów nie posiadających dostępu do Internetu, zwiększyliśmy stabilność i wydajność sieci internetowych w szkołach (zakup dodat owych urządzeń, zmiana k umów z do tawcami Internetu, inne rozwiązania informatyczne), s • wdrożyliśmy dodatkowy pakiet szkoleń z zakresu technik nauki zdalnej dla prowadzących zajęcia, przyjęliśmy też rozwiązania uświadamiające uczniów – mające na celu eliminowanie przypad ów niepożądanych zachowań k uczniów w czasie nauki zdalnej, które mogłyby być krzywdzące dla niektórych z nich, • wspólnie z najlepszymi specjalistami wydaliśmy publikację „Na zdalnym w Skoczowie”. Zrealizowana pod redakcją dyrektor Miejskiego Zarządu Oświaty mgr Joanny Radwan -Kmiecik publikacja jest zbiorem udzielanych przez specjalistów porad w zakresie nauki zdalnej. W książce rodzice mogą znaleźć: • porady psychologa – dotyczące zagrożeń cyfrowej nauki zdalnej, • fizjoterapeuty – dotyczące wad postawy, prawidłowej pozycji przed komputerem, prostych i ciekawych ćwiczeń, którymi można wspierać profilaktykę wad postawy przy nauce przed komputerem, • pedagoga – dotyczące mnemotechnik, nauki kojarzenia wspierającej szybkie przyswajanie wiedzy, • dietetyka – dotyczące profilaktyki żywieniowej przeciwdziałającej nadwadze u dzieci wraz z przykładami planów żywieniowych, • pedagogów – dotyczące pomysłów na ciekawe popołudnie rodzica z dzieckiem – niezależnie od pogody. Poradnik jest dostępny dla rodziców nieodpłatnie w każdej skoczowskiej szkole, urzędzie miejskim, Galerii ARTadres, Ośrodku Pomocy Społecznej, Bibliotece Publicznej w Skoczowie oraz Miejskim Centrum Kultury „Integrator”. Zapraszam do lektury – a my działamy dalej, aby pomimo pandemii zapewniać dzieciom jak najlepsze warunki do nauki. Andrzej Bubnicki Zastępca burmistrza Skoczowa Luty 2021 3 REJESTRACJA NA SZCZEPIENIE PRZECIW COVID-19 PRZEZ SMS Od 22 stycznia osoby mające co najmniej 70 lat mogą zarejestrować się na szczepienie przeciw COVID-19 również przez SMS pod numerem . Jak zarejestrować się poprzez SMS? Z jednego numeru telefonu można zarejestrować tylko trzy osoby. • Wyślij SMS-a o treści SzczepimySie na numer . • Powinieneś otrzymać SMS-a zwrotnego, w którym zostaniesz poproszony o numer PESEL. • Wpisz swój numer PESEL i odeślij SMS-a. • Zostaniesz poproszony o Twój kod pocztowy. Dzięki temu zaproponowany zostanie najbliższy termin szczepienia w miejscu, w którym mieszkasz. • Wpisz kod pocztowy w formacie: 00222 lub 00-222. • Otrzymasz informację o: – najbliższym możliwym terminie szczepienia, – adresie placówki, w której to szczepienie ma być wykonane, – godzinie szczepienia. • Jeśli akceptujesz termin i miejsce, odpowiedz na tę wiadomość TAK. • Jeżeli odpowiedziałeś TAK, otrzymasz wiadomość, że wizyta została umówiona. Dostaniesz SMS z przypomnieniem na dobę przed szczepieniem. W celu zmiany terminu szczepienia zadzwoń pod numer 989. • Jeśli termin i lokalizacja Ci nie odpowiada, odpowiedz NIE. PAMIĘTAJ! Brak odpowiedzi w czasie 5 minut przerwie proces rejestracji! • Jeżeli odpowiedziałeś NIE, otrzymasz SMS-a z propozycją nowego terminu, godziny oraz lokalizacji. UWAGA! Jeżeli się pomylisz i wpiszesz błędny numer PESEL lub kod pocztowy, dostaniesz SMS -a z prośbą o poprawne wprowadzenie danych. Rejestracja SMS jest przeznaczona dla osób z grupy 70+. Osoby, które do niej nie należą, mogą zgłosić chęć zaszczepienia na stronie szczepimysie.pacjent.gov.pl. Tylko numer jest przeznaczony do rejestracji na szczepienia poprzez SMS. Nie należy odpowiadać na SMS-a z innego numeru! Może to być próba wyłudzenia pieniędzy. Numer telefonu można zweryfikować na stronie gov.pl/szczepimysie. BPI WSPARCIE DLA SENIORÓW Ośrodek Pomocy Społecznej w Skoczowie przypomina o trwającym programie pomocy dla seniorów. Seniorze, ukończyłeś 70 lat i potrzebujesz wsparcia? Zadzwoń pod nr: czynny codziennie od 7.30 do 17.30 lub na infolinię: i zgłoś decyzję o pozostaniu w domu – dla własnego bezpieczeństwa. Jak to działa? 1. Po otrzymaniu zgłoszenia konsultant infolinii przekazuje dane seniora do Ośrodka Pomocy Społecznej. 2. Pracownik Ośrodka skontaktuje się z seniorem telefonicznie w celu zweryfikowania zgłoszenia i ustali zakres pomocy. 3. Pracownik ustali dzień oraz godzinę wizyty wolontariusza bądź pracownika OPS. 4. Przed wizytą umówiony wolontariusz lub pracownik skontaktuje się z seniorem, aby potwierdzić swoje przybycie. 5. Seniorzy proszeni są o przygotowanie listy zakupów oraz pieniedzy. Osoba dokonująca zakupów dostarczy je wraz z paragonem oraz resztą gotówki. SENIORZE – nie otwieraj drzwi osobom, które nie zostały umówione telefonicznie przez pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej. W programie, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, mogą wziąć udział młodsze osoby, szczególnie samotne i schorowane. Seniorzy, zostańcie w domu, dbajcie o siebie! OPS CZEKAMY NA ZASŁUŻONYCH! Od 2015 roku w gminie Skoczów przyznawane są tytuły Zasłużonych dla miasta i sołectw gminy. Otrzymują je osoby, które bezinteresownie angażują się w działania dla swojej lokalnej społeczności. To symboliczne podziękowanie za wkład w dbanie o dobro miejscowości i jej mieszkańców oraz wkład w jej rozwój. Do 31 marca w Urzędzie Miejskim w Skoczowie można składać wnioski „Zasłużony/a dla miasta/sołectwa 2021”. Tytuły przysługują mieszkańcom działającym na rzecz miasta i sołectw. Do składania wniosków uprawnione są m.in.: organy gminy (burmistrz Skoczowa, Rada Miejska Skoczowa), jednostki organizacyjne, jednostki pomocnicze gminy (np. sołectwo i osiedle), organizacje społeczne i stowarzyszenia działające na terenie gminy oraz mieszkańcy gminy (co najmniej 25 pełnoletnich osób może zgłosić jednego kandydata). Wniosek o nadanie tytułu oraz regulamin dostępne są na stronie www.skoczow.pl („Dla mieszkańców” – „Zasłużeni dla gminy”) oraz w Biurze Promocji, Informacji i Turystyki, Rynek 18. BPI ŚWIADCZENIE „500+” – OD 1 LUTEGO MOŻNA SKŁADAĆ WNIOSKI ONLINE Od 1 lutego można składać elektroniczne wnioski o świadczenie wychowawcze przez portal Empatia, przez bankowość elektroniczną lub przez portal PUE ZUS. Natomiast od 1 kwietnia można składać wnioski drogą tradycyjną (papierową), czyli osobiście w ośrodku pomocy społecznej lub za pośrednictwem poczty. Zachęcamy jednak do składania wniosków elektronicznych. Okres, na jaki będzie przyznane świadczenie wychowawcze, rozpocznie się 1 czerwca 2021 r. i będzie trwał do 31 maja 2022 r. Jeśli osoba ubiegająca się o świadczenie złoży kompletny i prawidłowo wypełniony wniosek o świadczenie wychowawcze na nowy okres w terminie do 30 kwietnia 2021 r., przyznanie świadczenia wychowawczego oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec nastąpi najpóźniej do 30 czerwca 2021 r. – co gwarantuje ciągłość wypłaty świadczenia od pierwszego miesiąca nowego okresu. W przypadku kompletnych i prawidłowo wypełnionych wniosków złożonych w okresie od 1 maja do 31 maja 2021 r., ustalenie prawa oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec i lipiec nastąpi nie później niż do 31 lipca 2021 r. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenie wychowawcze złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od 1 czerwca do 30 czerwca 2021 r., ustalenie oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec, lipiec i sierpień, nastąpi nie później niż do dnia 31 sierpnia 2021 r. Jeśli wniosek zostanie złożony w późniejszym terminie (po 30 czerwca 2021 r.), świadczenie wy- chowawcze zostanie przyznane i wypłacone od miesiąca złożenia wniosku do końca okresu zasiłkowego lub do dnia w którym uprawnione dziecko kończy 18 lat. W związku z tym tylko złożenie wniosku do końca czerwca 2021 r. będzie gwarantowało, że świadczenie wychowawcze zostanie wypłacone z wyrównaniem od 1 czerwca. Więcej informacji dotyczących terminów i wypełniania wniosków można znaleźć na stronie www.gov.pl/web/rodzina. Natomiast wnioski można pobierać ze strony www.ops.skoczow.pl (z zakładki “Rodzina” – “Świadczenie wychowawcze 500+”). OPS/BPI 4 Wieści Skoczowskie PAMIĘTAJMY O CZYSZCZENIU KOMINÓW! Trwa sezon grzewczy. Niestety, to czas nierzadkich wyjazdów strażaków do pożarów sadzy w kominach. Z pozoru niegroźne zdarzenie może okazać się bardzo niebezpieczne, ponieważ może prowadzić w ostateczności do pożaru całego budynku. Jak temu zapobiegać? Sadza osiada w kominie i powoli doprowadza do tego, że staje się on niedrożny. Wystarczy nawet kilka milimetrów sadzy, by wywołać pożar! Pożar przewodu kominowego może rozprzestrzenić się również na cały budynek. Tak się dzieje w przypadku, gdy przewód ulegnie rozszczelnieniu. Podczas wydobywania się z komina ognia lub iskier może także dojść do bezpośredniego zapalenia się dachu lub poddasza. Gorące powietrze może też wyrzucać z komina płonące płaty sadzy, które wiatr może przenieść na pobliskie budynki. Jak temu zapobiegać? Przede wszystkim regularnie czyścić przewody kominowe: od palenisk opalanych paliwami stałymi np. drewnem lub węglem – co trzy miesiące; od palenisk opadoprowadzić na przykład palenie w piecu śmieciami czy mokrym drewnem. Trzeba dbać również o stały dopływ świeżego powietrza do kotłowni, ponieważ sadza powstaje w wyniku niepełnego spalania stałego materiału palnego. Jak rozpoznać, że pali się przewód kominowy? Towarzyszy temu głośny dźwięk – „dudnienie” lub syczenie, a także snopy iskier widoczne u wylotu komina. W miejscu, gdzie zaczyna płonąć sadza, przewód kominowi jest cieplejszy. Gdy zauważymy te pierwsze sygnały, powinniśmy błyskawicznie zareagować i zawiadomić strażaków. Gdy je zignorujemy, mogą pojawiać się pierwsze rysy na tynku, a to oznacza, że komin zaczyna pękać. Szybka reakcja może zakończyć pożar sadzy w kominie tylko na konieczności naprawy przewodu. Wtedy koniecznie trzeba wezwać kominiarza, który oceni szkody i zaleci dalsze postępowanie. Róbmy jednak wszystko, by do tego nie dopuścić. Dbajmy o swoje bezpieczeństwo! BPI lanych paliwami płynnymi lub gazowymi raz na sześć miesięcy, natomiast przewody wentylacyjne co najmniej raz w roku. Obowiązkowo co roku trzeba wykonać przegląd komina. Uprawniony do wykonania przeglądu jest kominiarz (mistrz kominiarski). Czyścić przewody kominowe może czeladnik lub mistrz kominiarski, ale sprawdzać je – tylko mistrz kominiarski. Warto zwrócić uwagę na to, że za zaniedbanie czyszczenia kominów moż- na zostać ukaranym grzywną do 5000 złotych. Ponadto osoba, która ubezpieczyła dom od pożaru, a nie udowodni, że regularnie czyściła i sprawdzała przewody, pozbawia się szansy na odszkodowanie z tytułu poniesionych strat. Ale przede wszystkim trzeba pamiętać o swoim bezpieczeństwie – to jest najważniejsze! Palmy w piecu lub kominku paliwem dobrej jakości. Do osadzania się cząsteczek sadzy może NIE ZAPOMINAJMY O ODBLASKACH! 2 lutego po raz kolejny do Skoczowa zawitała akcja „Świeć przykładem” pod szyldem Radia Bielsko, współorganizowana przez policję i bielski WORD. Ma ona uświadamiać, jak niezwykle ważne – zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym – jest noszenie odblasków. W akcję na targowisku miejskim zaangażowali się również skoczowscy strażnicy miejscy oraz strażacy ochotnicy z jednostki w Skoczowie. – Jesień i zima to najtrudniejszy okres dla pieszych z uwagi na szybko zapadający zmrok i zmienną pogodę. Niestety – kurtki, płaszcze, czapki i szaliki w ciemnych kolorach nie wpływają na poprawę widoczności pieszego na drodze. Widoczność poprawiają elementy odblaskowe, noszone na wierzchniej odzieży. Posiadanie jakiegokolwiek elementu odblaskowego zwiększa zdecydowanie widoczność pieszego na drodze. W takim przypadku kierowca ma więcej czasu na odpowiednią do warunków reakcję, a zyskane w ten sposób sekundy mogą uratować zdrowie czy nawet życie. Nośmy więc elementy odblaskowe – dla własnego dobra – podkreśla komendant Straży Miejskiej w Skoczowie Marian Machalica. Do mieszkańców Skoczowa podczas wtorkowej akcji trafiło około 200 opasek odblaskowych. Mamy nadzieję, że ich właściciele będą je nosić podczas każdego spaceru po zmroku i podpowiadamy – można je również zaczepiać na rowery, wózki dziecięce lub zawinąć na uchwyt tornistra czy torebki. Tekst i zdjęcia: BPI Luty 2021 5 NA ZDALNYM W SKOCZOWIE Już jest – nowa propozycja gminy Skoczów dla rodziców! „Na zdalnym w Skoczowie” to tytuł najnowszej publikacji, wydanej przez Urząd Miejski w Skoczowie i pod redakcją dyrektor MZO Joanny Radwan -Kmiecik. Jest ona skierowana do rodziców i opiekunów uczniów szkół podstawowych. Publikacja powstała jako rezultat analizy ankiet przeprowadzonych wśród 1077 uczniów jesienią oraz grudniowych debat z pedagogami i psychologami, a także rozmów z samymi uczniami podczas VII Forum Uczniów Gminy Skoczów, które odbyło się zdalnie pod hasłem „Zdalnie o zdalnym”. W poradniku na rodziców czekają ciekawe artykuły, porady i pomysły dotyczące nauki w domu, które można i warto wykorzystać bez względu tryb pracy szkoły. Swoimi spostrzeżeniami dzielą się specjaliści, psycholog i nauczyciele – można dowiedzieć się jak zadbać o sylwetkę dziecka, jego dietę i dobre samopoczucie, jak uatrakcyjnić mu popołudnie i znaleźć nić porozumienia w kwestii czasu spędzanego z komputerem lub smartfonem. Z tego, co nam wiadomo, jest to jedyna tego rodzaju inicjatywa gminy jako organu prowadzącego w naszym powiecie. Bezpłatne poradniki rodzice i opiekunowie mogą odbierać w szkołach, Biurze Promocji, Informacji i Turystyki – Galeryjce Miejskiej ARTadres, w urzędzie miejskim oraz w siedzibach: Miejskiego Zarządu Oświaty, Ośrodka Pomocy Społecznej w Skoczowie, Biblioteki Publicznej w Skoczowie i Miejskiego Centrum Kultury „Integrator”. Tekst i zdjęcia: MZO/BPI 6 Wieści Skoczowskie KOLEJNE FERIE Z AKCJĄ „ZIMA W MIEŚCIE” Pomimo ciężkiego czasu, w jakim nam przyszło funkcjonować, Ośrodek Pomocy Społecznej w Skoczowie, wraz z placówkami oświatowymi, wzorem lat ubiegłych zorganizował półkolonie dla dzieci klas I-IV szkół podstawowych. Z uwagi na wytyczne Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Zdrowia oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego, zajęcia odbywały się na terenie placówek oświatowych oraz w ich najbliższej okolicy. W akcji „Zima w mieście 2021” wzięły udział cztery szkoły. W pierwszym tygodniu ferii zimowych – od 4 do 8 stycznia 2021 r. – zajęcia odbywały się w Szkole Podstawowej nr 8 w Skoczowie, natomiast w drugim tygodniu – od 11 do 15 stycznia 2021 r. – dzieci mogły skorzystać z zajęć w Szkole Podstawowej nr 3 w Skoczowie, Szkole Podstawowej w Pogórzu, a także w Szkole Podstawowej w Ochabach. Łącznie z półkolonii skorzystało 57 osób. Dla uczestników zaplanowano zajęcia plastyczno-techniczne, muzyczne, sportowe, gry i zabawy zespołowe, zabawy taneczno-ruchowe i konkursy sportowe. Wykorzystując zimową aurę, nie mogło zabraknąć również zabaw na śniegu. Ponadto w jednej z placówek odbyły się warsztaty animacji i grafiki, które przeprowadzili pracownicy Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie w ramach projektu ze środków unijnych oraz we współpracy szkoły z uczelnią. Podczas półkolonii odbyły się również zajęcia profilaktyczne dotyczące przestrzegania wszelkich zasad bezpieczeństwa. Każdy uczestnik półkolonii otrzymał także ciepły posiłek oraz wodę. Udział w półkolonii był nieodpłatny. OPS/BPI WITAMY NA ŚWIECIE! W 2020 roku zameldowano w naszej gminie 225 nowonarodzonych dzieci – 120 chłopców oraz 105 dziewczynek. To o 44 zameldowanych dzieci mniej w porównaniu z rokiem 2019. Aż dziesięciokrotnie rodzice wybrali dla swoich córek imię Julia, pięciokrotnie Emilia i Klara, a czterokrotnie Zuzanna, Wiktoria, Pola oraz Hanna. Chłopcom ośmiokrotnie nadano imię Antoni, sześciokrotnie wybierano imiona Oskar oraz Jan, a pięciokrotnie Jakub. W naszej gminie przybyło również czterech Miłoszów, Nikodemów i Wojciechów. Już od kilku lat możemy zaobserwować tendencję rodziców do wybierania imion tradycyjnych lub takich, które bez większego problemu można zapisać i odmieniać po polsku. Zdarzają się również imiona obcobrzmiące, ale znajdują się w zdecydowanej mniejszości. Niezależnie jednak od płci, wybranego imienia, miesiąca, w którym będą obchodzić swoje pierwsze urodziny oraz godziny, o której przyszły na świat – wszystkim dzieciom życzymy dużo zdrowia, tego, by całe ich życie było wypełnione miłością i radością, a ich rodzicom niekończących się sił, motywacji i uśmiechu na co dzień. Bądźcie wszyscy zdrowi! BPI JASEŁKA „MISYJNEJ JUTRZENKI” – TYM RAZEM W SIECI Stało się już tradycją, że początkiem roku Koło Misyjne „Misyjna Jutrzenka” zaprasza mieszkańców Skoczowa i okolic do Teatru Elektrycznego na Jasełka Bożonarodzeniowe. Obecna sytuacja nie pozwoliła jednak dzieciom z koła misyjnego wystąpić na deskach teatru przed tłumnie zgromadzoną publicznością. Stąd powstał pomysł na realizację filmu. Nagranie wykonano w stworzonym specjalnie studiu filmowym, zaś technika komputerowa pozwoliła przenieść widzów w realia życia rodziny z Nazaretu. W Jasełkach wzięło udział niemal 40 dzieci, wśród nich Wojciech Kołatek, który zagrał rolę Dzieciątka Jezus. W postacie Maryi i Józefa wcielili się Karolina Kisza i Tomasz Bulandra. Film powstał na podstawie zupełnie nowego scenariusza, którego autorką jest Joanna Walczyk. Nad całością produkcji czuwali Kacper i Paweł Moskała. Jasełka Bożonarodzeniowe można było zobaczyć na kanale YouTube 24, 30 i 31 stycznia. Film wyświetlono w prawie 200 domach. Nagranie zostało zrealizowane w ramach akcji „Kolędnicy Misyjni”, aby pomóc masajskim dzieciom z Kenii i Tanzanii. Film zachęcił wielu z Państwa do wsparcia potrzebujących poprzez stronę zrzutka.pl, za co bardzo dziękujemy. „Misyjna Jutrzenka” działa przy Parafii pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie. Informacje o kole misyjnym znajdują się na stronie internetowej www.misyjnajutrzenka.ox.pl. Tekst i zdjęcie: Paweł Moskała Luty 2021 7 Zapraszamy na wystawę litografii i algrafii studentów pracowni grafiki artystycznej Wydziału Sztuki i Nauk o Edukacji w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach – Darii Kowalczyk oraz Kacpra Kościółka zatytułowaną „Człowiek, myśl, dzieło”. Prace studentów można obejrzeć stacjonarnie do 26 lutego w galerii ARTadres (Skoczów, ul. Rynek 18). Na naszym kanale YouTube dostępna jest również wirtualna prezentacja prac oraz rozmowa z artystami, z której możemy dowiedzieć się więcej o ich inspiracjach. Wystawa prezentuje przemyślenia i wariacje na wyżej wymieniony temat. Znajdują się tam grafiki opowiadające o procesie twórczym, narzędziach użytych w trakcie pracy, jak i człowieku jako istocie szczególnie indywidualnej i kreatywnej. Cykl skupiony jest na architekturze i naturze Cieszyna – miasta, które stało się inspiracją do pogłębiania pracy twórczej. Tekst i zdjęcie: MCK GRAFICZNE PRZEMYŚLENIA „Integrator” POEKSPERYMENTUJ TWÓRCZO Z MORCINKIEM! MCK „Integrator” w Skoczowie, z okazji ustanowienia przez Radę Miejską Skoczowa roku 2021 rokiem Gustawa Morcinka (Uchwała nr XXI/240/2020 z dnia 25 listopada 2020 r.), ogłasza dwa konkursy upamiętniające postać pisarza. Pierwszy to Konkurs plastyczny „Przygód kilka Gustawa Morcinka”, skierowany do dzieci i młodzieży z przedszkoli i szkół podstawowych gminy Skoczów, drugi natomiast to konkurs literacki o tytule „Łysek z pokładu Idy w mojej wyobraźni” – dedykowany dzieciom i młodzieży w wieku 1018 lat, uczniów szkół skoczowskiej gminy. Konkursowe prace plastyczne należy wykonać z wykorzystaniem szablonów, w technice dowolnej i dostarczyć do MCK do 25 marca. Zadanie polega na kreatywnym zobrazowaniu jednego z dwóch tematów: „Morcinek zeskakuje z fotela i rusza na spacer po Skoczowie”, „Gustaw Morcinek będzie miał nowy fotel”. Konkursowi literackiemu przyświeca następująca myśl przewodnia – „Łysek z pokładu Idy w mojej wyobraźni”. Zadanie polega na stworzeniu alternatywnej wersji opowiadania Gustawa Morcinka, z zachowaniem imion głównych bohaterów oraz miejscem akcji. Dopuszcza się modyfikację losów bohaterów na przestrzeni opowiadania, zmianę czasu akcji oraz całkowitą autorską zmianę zakończenia. Teksty należy przesłać do 18 marca. Więcej szczegółów na temat konkursów (regulamin, karty zgłoszeniowe) związanych z Gustawem Morcinkiem można znaleźć na stronie: mckskoczow.pl. MCK „Integrator” 8 Wieści Skoczowskie KONCERTOWO „POD PEGAZEM” Kolędy wzruszają, sprawiają radość oraz przywołują wspaniałe wspomnienia. W tym roku, mimo epidemii, chcieliśmy zadbać o to, by wszyscy wraz z nami – zakochanymi w kulturze – mogli poczuć niezwykłą atmosferę Świąt Bożego Narodzenia. Właśnie dlatego 15 stycznia od godziny 17.00 wszyscy zainteresowani mogli, siedząc wygodnie w domu na kanapach i korzystając z ekranów komputerów lub smartfonów, towarzyszyć nam podczas transmisji on-line ze Styczniowego Koncertu Kolęd „Pod Pegazem”. Tego dnia mieliśmy przyjemność gościć na scenie laureata I miejsca w konkursie „Śpiewajcie i grajcie Mu” – zespół „Lunatyp”, który zachwycił jurorów kolędą „Zaśnij Dziecino” oraz swoją aranżacją „White Christmas”. Po tym występie na scenie pojawiła się Anna Dręczewska – to ona zaprezentowała w filmiku instruktażowym, dostępnym na naszym kanale YouTube, jak należy wykonać sympatycznego brodacza, który stał się przedmiotem konkursu „Świąteczne Skrzaty”. Jako przedstawicielka jury konkursowego opowiedziała o przebiegu obrad oraz wysokim poziomie wykonanych prac. Niestety, obostrzenia związane z epidemią nie pozwoliły nam wręczyć nagród dzieciom i młodzieży osobiście. Chcieliśmy jednak, by poczuli się wyróżnieni, dlatego ich prace można było podziwiać on-line podczas transmisji. Następnie przenieśliśmy się 100 km dalej – do Krakowa. To wszystko za sprawą techniki, która umożliwiła nam połączenie „na żywo” z zespołem „YOY” – laureatem II miejsca w konkursie „Śpiewajcie i grajcie Mu” dla zespołów muzycznych Śląska Cieszyńskiego. Mieliśmy okazję wysłuchać utworu „Mizerna, cicha” i po raz kolejny poczuć, że dystans i kilometry nie są przeszkodą, by być razem. Kolejnym punktem programu było złożenie gratulacji zwycięzcom konkursu „Święta jak z Bajki”, którzy wykonali plakaty przedstawiające ulubionych bohaterów z bajek na tle świątecznej scenerii. Zastępca dyrektora MCK „Integrator” Edyta Molęda, jako przewodnicząca jury konkursu, opowiedziała o jego szczegółach. Prace laureatów było można podziwiać w gablotach kinowych znajdujących się nieopodal Teatru Elektrycznego. Tego dnia mieliśmy gościć na scenie jeszcze dwa zespoły: Kapelę „Maliniorze” – laureata III miejsca oraz laureata nagrody publiczności w konkursie „Śpiewajcie i grajcie Mu” – zespół „Warsińscy Band”. Niestety, z przyczyn niezależnych od nas nie było to możliwe, ale mamy nadzieję, że będzie ku temu jeszcze niejedna okazja! Zwieńczeniem koncertu był występ gwiazdy wieczoru – „Kapeli Góralskiej Straconka”, która z charakterystyczną, góralską werwą wkroczyła na naszą scenę. Mamy nadzieję, że ich energia i humor udzielił się widzom oglądającym transmisję on-line. Tegoroczny Styczniowy Koncert Kolęd „Pod Pegazem” obrazował umiejętności muzyczne, rękodzielnicze, a także plastyczne zarówno tych najmłodszych, jak i nieco dojrzalszych uczestników różnorodnych konkursów, zorganizowanych przez MCK. Była to niesamowita, artystyczna uczta, którą można o każdej porze zobaczyć na naszym kanale YouTube – do czego serdecznie zachęcamy! Tekst i zdjęcie: MCK „Integrator” ĆWIERĆ WIEKU Z KULTURĄ Miejskie Centrum Kultury „Integrator” działa w Skoczowie od 25 lat (wcześniej pn. Miejski Dom Kultury). Obchodzony w tym roku jubileusz jest okazją do świętowania poprzez przypomnienie najważniejszych i najciekawszych wydarzeń ostatniego ćwierćwiecza w sferze kulturalnej miasta. Obchody nie będą jednak tak huczne, jakbyśmy sobie tego życzyli i jakby oczekiwali mieszkańcy. Nie pozwalają na to obostrzenia, którymi zostały objęte wszystkie instytucje kultury w całym kraju z powodu COVID-19. W tej sytuacji pozostaje nam jedynie uczczenie jubileuszu wspominaniem tego wszystkiego, co udało się przez 25 lat zorganizować w życiu kulturalnym miasta, jak również tego wszystkiego, co udało się udoskonalić, zmodernizować i stworzyć od podstaw w naszych siedzibach. W związku z tym gorąco zachęcamy Państwa do śledzenia naszych wspomnieniowych postów na facebookowym profilu MCK „Integrator”. W każdy poniedziałek będziemy tam zamieszczać wpisy wraz ze zdjęciami na temat naszej działalności począwszy od 1996 roku. Wrócimy pamięcią między innymi do wybitnych artystów, którzy występowali w Skoczowie podczas koncertów i obchodów Dni Skoczowa, do malarzy, grafików i fotografów, którzy wystawiali swoje prace w Galerii Warsztatu Sztuk i ARTadres, do twórców filmowych, ludzi kina i teatru, którzy podczas festiwali filmowych odwiedzali Teatr Elektryczny i do wielu wspaniałych wydarzeń kulturalnych zorganizowanych przez ostatnie 25 lat przez „Zakochanych w kulturze” pracowników Miejskiego Centrum Kultury „Integrator”! Zapraszamy do odwiedzania i polubienia naszego profilu: www.facebook.com/integratorskoczow. MCK „Integrator” Luty 2021 9 BALE, BALE W KARNAWALE! Tegoroczny karnawał różni się od tych, które znamy z poprzednich lat. Spędzamy ten czas w domach, w gronie najbliższej rodziny, ograniczając inne spotkania. Nic jednak nie zmieniło się u przedszkolaków. Bale karnawałowe to długo wyczekiwany moment dla dzieciaków, dlatego również i w tym roku młodzi mieszkańcy gminy Skoczów przebrali się w kolorowe stroje i przepiękne maski. Jaką ogromną radość sprawiły pełne muzyki i zabaw bale, zobaczyć możemy na zdjęciach. BPI Przedszkole Publiczne nr 1 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 1 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 1 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 1 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 2 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 2 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 2 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 2 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 3 w Skoczowie 10 Wieści Skoczowskie Przedszkole Publiczne nr 3 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 3 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 3 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 3 w Skoczowie Przedszkole Publiczne nr 4 w Skoczowie z oddziałami zamiejscowymi w Międzyświeciu Przedszkole Publiczne nr 4 w Skoczowie z oddziałami zamiejscowymi w Międzyświeciu Przedszkole Publiczne w Ochabach z oddziałami zamiejscowymi w Wiślicy Przedszkole Publiczne w Ochabach z oddziałami zamiejscowymi w Wiślicy Przedszkole Publiczne w Kiczycach Przedszkole Publiczne w Kiczycach Luty 2021 11 Przedszkole Publiczne w Harbutowicach Przedszkole Publiczne w Harbutowicach Przedszkole Publiczne w Harbutowicach Przedszkole Publiczne w Pogórzu Przedszkole Publiczne w Pierśćcu z oddziałami zamiejscowymi w Kowalach Przedszkole Publiczne w Pierśćcu z oddziałami zamiejscowymi w Kowalach ZŁOTY MEDAL DLA JULII CHROMIK! Od zdobycia złotego medalu rozpoczęli starty w nowym sezonie lekkoatleci trenowani w klubie LKS Pogórze przez Zdzisława Kołodziejczyka. Halowe Mistrzostwa Województwa Śląskiego odbyły się 31 stycznia w hali Centralnego Ośrodka Sportu OPO w Spale. Mistrzynią Śląska w kategorii U20 została Julia Chromik, która w finale na 1500 metrów uzyskała nowy rekord życiowy – 4:50,98 min. W kategorii U18 bardzo dobrze zaprezentowała się pozostała trójka biegaczy. Marcin Kędzior w biegu na 1000 metrów uzyskał swój najlepszy wynik w hali uzyskując 2:54,71 min. Krzysztof Biedrawa uzyskał dobry wynik na 600 metrów – 1:46,65 min, a juniorka Anna Szoska pokonała dystans 1000 metrów w czasie 3:30,86 min. Natomiast 14 lutego Julia Chromik zajęła 4. miejsce na dystansie 3000 m w Halowych Mistrzostwach Polski rozgrywanych w Toruniu. W swojej kategorii U20 w biegu finałowym uzyskała czas 10:05,39 min., co jest sukcesem życiowym sportsmenki. Warto dodać, że grupa młodych lekkoatletów coraz bardziej się rozrasta i mimo zmiennej pogody trenuje kilka razy w tygodniu w Skoczowie i okolicach pod okiem doświadczonego i utytułowanego trenera. Tekst i zdjęcie: Piotr Górecki 12 Wieści Skoczowskie ŚLADAMI GUSTAWA MORCINKA – CZ. 1 Rok 2021 to rok, w którym będziemy obchodzić 130. urodziny wybitnej postaci – pisarza, mieszkańca Skoczowa – Gustawa Morcinka. To doskonały czas, by lepiej go poznać. Jego losy postaramy się przybliżyć w rozmowie z kierownik Muzeum im. G. Morcinka w Skoczowie Rozalią Wawronowicz. Na początek przeniesiemy się do Karwiny i lat młodzieńczych Morcinka… kanie i przeprowadzić się do innej części Karwiny. Od 1907 roku, kiedy miał 16 lat, rozpoczął ciężką pracę. Doświadczając tego trudu, zderzając się z tą rzeczywistością i pracą w ciemnościach, potrafił pięknie i trafnie opisać życie górnicze. Nikt inny nie dorównał w tym Morcinkowi. Inni pisarze podejmowali oczywiście próby opisania rzeczywistości górniczej, ale nikomu nie udało się to tak dobrze. Dla tego młodego chłopaka miało to ogromne znaczenie. Po trzech latach pracy na kopalni pojawiła się możliwość pójścia do szkoły średniej, co zawdzięczał swoim współtowarzyszom górnikom, z którymi współpracował pod ziemią. Doświadczeni stażem górnicy złożyli się na edukację Morcinka. Choć mówi się, że sfinansowała to pewna organizacja – towarzystwo. Wszystkie ślady wskazują jednak na to, że byli to jego współpracownicy. Jeszcze dwóch innych górników razem z Morcinkiem wysłano w tym samym czasie do szkoły. Tym sposobem Gustaw w 1910 roku rozpoczął naukę w seminarium nauczycielskim męskim w Białej. Dzisiaj pewnie byłoby to liceum. Seminarium w Białej ukończył maturą w 1914 roku. – Dalszą część losów Gustawa Morcinka poznamy w kolejnym numerze „Wieści Skoczowskich”. Jednak na koniec proszę powiedzieć, po jaką książkę Morcinka warto sięgnąć, by lepiej poznać jego młodzieńcze lata i ukochaną Karwinę tamtych lat? – Możemy o tym przeczytać w przepięknej powieści „Czarna Julka”. Znajdziemy w niej opis jego dzieciństwa, przygód młodzieńczych, pierwszych fascynacji miłosnych i zauroczeń krajobrazem śląskim. Postaci, które opisuje, są autentyczne. Pisze o wydarzeniach, które faktycznie miały miejsce i w których uczestniczył. A tytułowa czarna Julka była jego urodziwą przyjaciółką, w której wszyscy się podkochiwali. Naprawdę warto sięgnąć po tę książkę, będącą prawdziwym opisem dzieciństwa Gustawa i otoczenia, w którym dorastał. – Dziękujemy za rozmowę. BPI – W jakiej rodzinie urodził i wychował się Gustaw Morcinek? W jakim otoczeniu dorastał? – Gustaw Morcinek urodził się 25 sierpnia 1891 r. w Karwinie na Zaolziu. Urodził się w rodzinie Morcinków. Mama Marianna była gospodynią domową, a ojciec Józef parobkiem – przewoził różne rzeczy wozem z końmi u hrabiego Larischa. Morcinek miał trójkę starszego rodzeństwa. Jego siostra Joanna była najstarsza, potem pojawiła się Teresa i brat Rudolf. Gustaw był czwartym, ale tak naprawdę ósmym dzieckiem swoich rodziców. Zanim przyszedł na świat Morcinkowie stracili czwórkę dzieci. Gdy Morcinek miał pół roku, jego ojciec zginął w czasie pracy. Prawdopodobnie w nocy podczas przewożenia beczek z piwem z browaru zasnął i wypadł z wozu. Próbowano go ratować, leczono przez dwa tygodnie, ale niestety – Józef Morcinek zmarł. Marianna Morcinek od tego czasu musiała sama opiekować się dziećmi w bardzo trudnych warunkach. Morcinek przeżył ogromną biedę. Był często niedożywiony i nędznie ubrany. Pomimo tego, w domu nie brakowało miłości i rodzinnego ciepła – Morcinek kochał mamę, rodzeństwo i cieszył się życiem dziecka w swojej ukochanej Karwinie. Rodzina Morcinków mieszkała na osiedlu górniczym, w budynku wielorodzinnym, zwanym inaczej budelem – to odpowiedniki familoków na Górnym Śląsku. Zajmowali mieszkanie jednoizbowe – bez żadnych sanitariatów, bez bieżącej wody. Można sobie je wyobrazić na podstawie pamiętnika Morcinka – w izdebce stał stół, dwa łóżka i beczka z wodą przy drzwiach. Mieszkali na poddaszu, gdzie było bardzo ciasno, a kątem do zabaw Gustawa było miejsce pod stołem. Całe to otoczenie dobrze wpływało na Gustawa. Pomimo tego, że panowała bieda, nie było lepszych czy gorszych rodzin – wszyscy mieli tak samo. To zaowocowało tym, że Morcinek do końca pozostał dobrym człowiekiem. Potrafił dostrzec biedę, inne życie i innych ludzi. Wszystkich szanował i był bardzo empatyczny. Okazywał wiele dobroci osobom, które spotykał. Jak wiemy, Morcinek nie znał ojca. Mógł jedynie o nim usłyszeć z opowieści mamy Marianny i starszego rodzeństwa. Wiedział jak zginął jego ojciec, ale co ciekawe – cały czas jako małemu chłopcu wydawało mu się, że jego ojciec jednak zginął w kopalni. Chciał, żeby ta śmierć – taka zupełnie prosta pod kołami wozu – przeobraziła się w wypadek w trakcie pracy pod ziemią. Oczywiście było to tylko marzenie. Morcinek w latach chodził do szkoły podstawowej w Karwinie – ośmioklasowej. Gdy ukończył szkołę podstawową, niestety musiał pójść do pracy, ponieważ rodzina nie miała z czego żyć. Mama Marianna nie miała zawodu. W tych czasach kobiety głównie zajmowały się domem, a to mężczyźni musieli utrzymać rodzinę. Mama Gustawa, po śmierci męża chcąc zapewnić byt rodzinie, podejmowała się różnych prac – sprzątała u bogatszych ludzi, zbierała węgiel na hałdach obok kopalni i chodziła do sianokosów. Ale bieda niestety cały czas zaglądała im w oczy. Morcinek postanowił pomóc swojej ukochanej mamie, ponieważ darzył ją niesamowitą miłością i szacunkiem. – Jak Gustaw postrzegał swoją pierwszą pracę – pracę na kopalni? I jaką rolę odegrała ona w jego życiu? – Praca na kopalni była jego marzeniem. Postrzegał zawód górnika jako prestiż, a osoba wykonująca go była stawiana w tej społeczności na piedestale. Co prawda, jako młody chłopak po podstawówce nie mógł od razu dostać się do pracy pod ziemią, dlatego najpierw pomagał w kamieniołomie. Dopiero później mógł pracować na kopalni – dzięki znajomemu, który był muzykiem w grupie górniczej, grającej na różnych uroczystościach. Musiał zmienić miesz- Luty 2021 13 HERBY SOŁECTW GMINY SKOCZÓW – CZ. 2 W kolejnej części cyklu przybliżającego historię i pochodzenie herbów sołectw gminy Skoczów zapraszamy do Harbutowic… Harbutowice to najmniejsze sołectwo w gminie. Graniczy od północy i zachodu z Miastem Skoczów, od zachodu z Bładnicami, od południa z Nierodzimiem, a od wschodu z Pogórzem i Górkami Wielkimi. Obok nazwy Harbutowice spotyka się też formę Charbutowitz (na pieczątce gminy) oraz czeską nazwę Harbultowice. W XIX w. obowiązywała urzędowa nazwa polska Harbutowice i niemiecka Harbutowitz. W kraju jest rzadko spotykana. Oprócz niej istnieją w Polsce dwie miejscowości o tej samej nazwie: wsie w byłych powiatach lublinieckim i myślenickim. Jej pochodzenie nie powinno nasuwać wątpliwości – jest nazwą osobową, utworzoną od imienia założyciela lub właściciela. Trudno jednak dociec, jak nazywał się założyciel wsi: Harbut, Harbult a może Herbert? Według ludowego podania, zanotowanego przez znawcę cieszyńskiego folkloru Jana Brodę, nazwa wsi pochodzi od poszukiwanych, wygodnych butów zwanych „charbołami”, których szyciem zajmowali się mieszkańcy osady. Najstarsza z zachowanych pieczęci gminy jest lekko owalna z napisem Charbutowitz i herbem przedstawiającym prymitywny pług bezkoleśny z krojem. Została odciśnięta na dokumencie z 1876 r. Pług, jako herb wioski, świadczy o tym, że podstawowym zajęciem jej mieszkańców było rolnictwo. Podobne znaki na pieczęciach posiadają liczne gminy wiejskie, np. Międzyświeć, Wiślica, Ochaby, Pierściec. M. Gumowski w książce „Herby i pieczęcie miejscowości woj. śląskiego” (Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, 1938) napisał, że istniały jeszcze dwie pieczątki gminy z innymi herbami: okrągła o średnicy 32 mm z napisem Urząd Gminy Harbutowice oraz herbem przedstawiającym baranka oraz okrągła o średnicy 35 mm z napisem Urząd Gminy Harbutowic pow. Cieszyn z herbem w postaci drzewa liściastego. Drzewo to podobno było wizerunkiem starej, zabytkowej lipy. W 1967 r. opracowano herb, na którym widnieje rozłożysta lipa. W 2017 roku pojawił się najnowszy herb – opracowany przez słynnego grafika – pochodzącego z Harbutowic Karola Śliwkę. Na herbie widnieje kształt liścia lipy przepasany dwoma wstęgami: niebieska oznacza rzekę Wisłę, a szara – drogę szybkiego ruchu, która na stałe wpisała się w przestrzeń Harbutowic. Na podstawie publikacji „Sołectwa gminy Skoczów” BPI POMOC DLA OSÓB W KWARANTANNIE Dla osób przebywających w kwarantannie codziennie w godzinach od 7.00 do 19.00 czynna jest pomocowa infolinia Ośrodka Pomocy Społecznej w Skoczowie pod numerem: 731 661 770 (możliwość wysłania wiadomości SMS). Pod numerem telefonu można uzyskać informacje o zasadach otrzymania pomocy. Informujemy, że pomoc żywnościowa przyznawana jest osobom, które w żaden inny sposób nie mogą sobie jej zapewnić. Na terenie gminy Skoczów możliwy jest zakup żywności z dowozem do domu w dwóch sklepach internetowych: e-spar.com.pl, emi.sklepkupiec.pl. Dla seniorów, osób samotnych i niepełnosprawnych czynna jest infolinia dla seniora pod numerem: . Przyjmowane są zgłoszenia od osób, które własnym staraniem, czy też przy pomocy rodziny, nie są w stanie sobie zapewnić podstawowych produktów spożywczych, ciepłego posiłku lub też niezbędnych leków. Pracownicy, po umówieniu się telefonicznym, mogą dokonać zakupu potrzebnych produktów za bezpośrednim rozliczeniem z klientem. Wszystkie osoby, które dysponują czasem oraz chęcią pomocy, prosimy o kontakt z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Skoczowie pod numerem telefonu w sprawie wolontariatu. Numer Straży Miejskiej w Skoczowie – – jest czynny codziennie w godz.: 6.30-22.00, tel. stacjonarny do biura to . Infolinia w sprawach ogólnych dot. kwarantanny i zdrowia: . BPI Apteka MAX ul. Bielska 45a, pn.-pt.: 7.30-19.00; sb.: 8.00-13.00 tel. *** Najbliższa apteka całodobowa: Farmarosa ul. Bobrecka 27, 43-400 Cieszyn Na rok 2021 Rada Powiatu Cieszyńskiego wprowadziła nowy harmonogram dyżurów skoczowskich aptek obejmujący weekendy, święta oraz inne dni wolne od pracy – apteki będą wtedy czynne w godz. 8.00-20.00 • • • • • • • • • • • • • • 6.02 7.02 13.02 14.02 20.02 21.02 27.02 28.02 6.03 7.03 13.03 14.03 20.03 21.03 Twoja Apteka Na Górnym Borze Zdrowit Dbam o Zdrowie Isofarm Centrum za Wisłą Przy Pomniku Familia Centrum Na Górnym Borze Niskich Cen MAX Twoja Apteka Na Górnym Borze Zdrowit Niskich Cen ul. Fabryczna 9, pn.-pt.: 8.00-20.00; sb.: 8.00-18.00 tel.: 607 903 999 Familia Centrum ul. Mickiewicza 7, pn.-pt.: 8.00-16.00 tel.: Twoja Apteka ul. Stalmacha 8, pn.-pt.: 8.00-19.00; sb.: 8.00-14.00 tel.: Zdrowit ul. Cieszyńska 3b, pn.-pt.: 8.00-20.00; sb.: 8.00-16.00 tel.: Isofarm ul. Objazdowa 2, pn.-pt.: 7.00-19.00; sb.: 7.00-15.00 tel.: Centrum za Wisłą ul. Górecka 25, pn.-pt.: 8.00-18.00; sb.: 9.00-13.00 tel. GODZINY OTWARCIA: Przy Pomniku ul. Targowa 26, pn.-pt.: 8.00-18.00; sb.: 8.00-13.00 tel.: Na Górnym Borze ul. G. Morcinka 10, pn.-pt.: 8.00-20.00; sb: 8.00-16.00; nd.: 9.00-15.00 tel.: Melisa ul. G. Morcinka 16b, pn.-pt.: 8.00-17.30 tel.: Dbam o Zdrowie Rynek 11, pn.-pt.:7.30-19.00; sb.: 7.30-14.30 tel.: 736 697 833 14 Wieści Skoczowskie ROK GUSTAWA MORCINKA – CZ. 2 Rada Miejska Skoczowa ustanowiła rok 2021 rokiem Gustawa Morcinka. 25 sierpnia 2021 roku przypada 130. rocznica urodzin pisarza – znamienitego mieszkańca Skoczowa, autora kilkudziesięciu powieści. Z tej okazji Urząd Miejski w Skoczowie, we współpracy Muzeum im. G. Morcinka w Skoczowie, wydał specjalny kalendarz ścienny, który w całości poświęcony został postaci Gustawa Morcinka i jego twórczości. Przez cały rok, w każdym wydaniu „Wieści Skoczowskich”, będzie można zapoznać się z treścią jednej ze stron kalendarza. Gustaw Morcinek pisał także dla dzieci. Przez całe życie przyciągał do siebie dzieci i młodzież, ponieważ znakomicie, z wielkim talentem, opowiadał baśnie. Jest autorem wielu legend związanych z Ziemią Cieszyńską. W Wiśle pod Skoczowem mieszkały utopce. Tych utopców była cała gromada. Były stare utopce, stare i młode utopcule i młode utopczęta. [G. Morcinek, „O tym jak Zuzanka poszła w kumy do utopców”] Był sobie raz jeden górnik, zuch nad zuchami, czyli „karlus” nad karlusami. Nazywał się Hanys Bulandra. (…) Wracał raz Bulandra w noc świętojańską ze szychty z kopalni i ujrzał pod dębem jaroszki nad talarami. I niewiele myśląc, polazł do nich, by coś z tych talarów uszczknąć dla siebie. [G. Morcinek, „Jak górnik Bulandra diabła oszukał”] Mieszczanie zaś, zwołani przez pustelnika, na pamiątkę tego zdarzenia przezwali swe miasto Skoczowem. Jakoby dlatego, że w tym miejscu królewna Wanda skoczyła do Wisły. I w taki sposób owo miasto zaczęło się nazywać Skoczowem. [G. Morcinek, „O zapadniętym mieście Piekiełku”] Była raz jedna księżna na cieszyńskim zamku, a nazywała się Czarna Księżna. A dlatego tak się nazywała, że była bardzo smutna i ubierała się w czarne suknie. [G. Morcinek, „Czarna księżna i dzwon”] Rozalia Wawronowicz/BPI • 18 lutego 1327 r. w akcie lennym księcia cieszyńskiego Kazimierza królowi czeskiemu Janowi Luksemburskiemu, po raz pierwszy w swych dziejach, Skoczów zostaje nazwany miastem – „oppidium Sckotschow”. • 21 lutego 1858 r. proboszczem Parafii Rzymskokatolickiej pw. św. ap. Piotra i Pawła w Skoczowie został ks. Józef Michałek, zacny kapłan i dobry gospodarz. Dobudował wieżę do kościoła parafialnego i założył cmentarz przy ul. Cieszyńskiej. • 5 lutego 1888 r. zakończono budowę mostu kolejowego na Wiśle w Skoczowie. • 16 lutego 1911 r. urodził się w Skoczowie mikrobiolog prof. Józef Duda. • 17 lutego 1967 r. powstał w Skoczowie Międzyzakładowy Dom Kultury „Tryton”. • 2 lutego 1975 r. zmarł skoczowianin Leon Para, któremu zawdzięczamy unikalny zbiór archiwalnych zdjęć starego Skoczowa. • 12 lutego 2001 r. zmarł pisarz i poeta Jan Sławiczek Kowalik. • 26 lutego 2001 r. zmarł działacz społeczny i sportowy Jan Marek z Pogórza. • 7 lutego 2019 r. zmarł skoczowski architekt Ludwig Herok. Na podstawie opracowania dat przygotowanego przez Wojciecha Grzebielca, wykorzystanego do druku kalendarza ściennego na rok 2017 wydanego przez Urząd Miejski w Skoczowie oraz dat opisanych na kartach XXII Kalendarza Miłośników Skoczowa na rok 2021. Wieści Skoczowskie, Informator samorządowy, ISSN , nakład 3000 egz. Wydawca: Urząd Miejski w Skoczowie, Rynek 1, 43-430 Skoczów, tel. . Redaktor naczelny: Andrzej Bubnicki, sekretarz redakcji / redaktor techniczny: Marcin Wieczorek. Redaguje zespół: Jan Stebel, Joanna Wątorek, Dominika Rychły. Redakcja: Urząd Miejski w Skoczowie, Rynek 1, 43-430 Skoczów, tel. wew. 137, 156, . Layout, skład i łamanie: Marcin Wieczorek, druk: „Augustana” Sp. z o.o., pl. Ks. M. Lutra 3, 43-300 Bielsko-Biała. Redakcja nie zwraca nadesłanych materiałów i zastrzega sobie prawo ich skracania i opracowania redakcyjnego. Luty 2021 15 MIEJSCA PAMIĘCI GMINY SKOCZÓW – CZ. 7 Miejsca pamięci są istotną częścią wiedzy historycznej lokalnej społeczności. Przypominają one nie tylko o istotnych wydarzeniach, jakie miały miejsce na tym terenie, ale również przybliżają sylwetki osób, które z różnych powodów zasłużyły na upamiętnienie. Gmina Skoczów pielęgnuje wiedzę i świadomość historii, dbając o tutejsze miejsca pamięci. Zapraszamy do lektury kolejnej części cyklu publikowanego na łamach „Wieści Skoczowskich”, w którym opisane zostały te szczególne miejsca na terenie gminy i przybliżona została ich historia. Na wzgórzu Kaplicówka, obok dębu papieskiego, znajduje się pomnik upamiętniający wizytę Jana Pawła II w Skoczowie, która odbyła się 22 maja 1995 r. Pomnik powstał w 2005 r. Na ścianie od strony Skoczowa widnieje napis: „JAN PAWEŁ II PAPIEŻ W SKOCZOWIE” Od strony lasu, za kaplicą, umiejscowiono datę wizyty: „22 MAJA 1995”. Od strony Simoradza – szkic ołtarza, przy którym papież odprawił mszę, oraz napis: „TU BYŁ” Natomiast na czwartej ścianie zamieszczono fundatora i wykonawców: „PARAFIA SS APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA W SKOCZOWIE ROK BUDOWY – 2005 FUNDATOR – ANTONI KRATKI AUTOR PROJ. – LUDWIG HEROK WSPÓŁPRACA – JAN HERMA KIER. BUD. – ERNEST MACHEJ”. W tej części cyklu chcielibyśmy przybliżyć postać jednego z twórców pomnika na Kaplicówce – Ludwika Heroka – którego projekty wpisały się w architekturę gminy Skoczów. 7 lutego 2021 r. mijają dwa lata od śmieci architekta, mieszkańca Pierśćca, uhonorowanego pośmiertnie tytułem „Zasłużony dla Pierśćca”. Ludwig Herok urodził się w 1930 roku w Skoczowie. Ukończył studia architektoniczne na Politechnice Krakowskiej. Po 30 latach pracy w Gliwicach wyjechał służbowo z „Energoprojektu” do Iranu na okres 3 lat, na budowę elektrowni w Isfahanie. Po powrocie do kraju zamieszkał z rodziną w Pierśćcu. Podjął pracę w Wojewódzkim Biurze Projektów w Bielsku-Białej, w pracowni urbanistycznej w Cieszynie. Po kilku latach założył własną firmę – „Herok-Projekt” w Pierśćcu. Ludwig Herok nie tylko był inicjatorem postawienia okolicznościowego kamiennego monumentu upamiętniającego wizytę Jana Pawła II na Kaplicówce – jego prace i projekty doskonale są nam znane z przestrzeni gminy Skoczów. Architekt brał czynny udział w przebudowie i modernizacji starego budynku Szkoły Podstawowej im. Zofii Kossak w Pierśćcu, a także dobudowy sali gimnastycznej i świetlicy szkolnej. Projektował rozbudowę kościoła pw. św. Mikołaja w Pierśćcu o trzecią nawę. Zaprojektował i nadzorował budowę wolnostojącej drewnianej dzwonnicy na pograniczu cmentarza katolickiego i ewangelickiego w Pierśćcu. Jest autorem wielu publikacji na temat zabytków architektury Skoczowa. Wśród innych jego projektów można wyróżnić również: przebudowę kaplicy św. Jana Sarkandra w piwnicy budynku nr 2 na Rynku w Skoczowie, ukształtowanie terenu na przedpolu krzyża papieskiego i kaplicy św. Jana Sarkandra na Kaplicówce, projekt ołtarza Papieskiego (współautor arch. A. Wróblewski) na Kaplicówce w Skoczowie wraz z urbanistycznym rozplanowaniem sektorów i komunikacji oraz osobisty nadzór nad realizacją całego obiektu, kościół i klasztor ojców Franciszkanów w Górkach Wielkich, przebudowa budynków dawnego dworu Kossaków w Górkach Wielkich na Schronisko Młodzieżowe oraz adaptacja zabytkowych ruin dworu na cele kulturalne, a także rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 3 im. Jana Pawła II wraz z zagospodarowaniem terenu przy ul. Osiedlowej w Skoczowie. Ludwik Herok przez wiele lat był członkiem Rady Sołeckiej w Pierśćcu, aktywnym działaczem Towarzystwa Miłośników Skoczowa. Z jego inicjatywy powstało Stowarzyszenie „Musica Sacra” jako Panorama Sztuki Chrześcijańskiej. W 2006 r. uhonorowany został przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego odznaką „Zasłużony dla kultury polskiej”, a w 2012 r. Laurem Srebrnej Cieszynianki. Tekst i zdjęcie: BPI W tegorocznej edycji konkursu fotograficznego wędrujemy w przeszłość razem z Towarzystwem Miłośników Skoczowa, które w swoich zbiorach posiada zdjęcia naszego miasta z II połowy XX w., wykonywane przez Leona Parę na przestrzeni niemal 30 lat. Dzięki temu szerokiemu materiałowi ikonograficznemu możemy zobaczyć jak zmieniał się Skoczów. W styczniowym numerze opublikowaliśmy zdjęcie, które przedstawiało widok na Skoczów, zwłaszcza na ul. Bielską od strony ul. Katowickiej. Pomiędzy widocznym budynkiem pana Jaworskiego po lewej a budynkiem dawnej Szkoły Podstawowej nr 2 znajduje się pusty plac, na którym stał zamek skoczowski, rozebrany w latach 40. XX w. Po prawej stronie zdjęcia znajdują się zabudowania przystanku autobusowego, który na to miejsce został przeniesiony z Rynku w pierwszej połowę lat 60. XX w. Tym razem pytaliśmy: Jaką ulicę przedstawiono na zdjęciu? Kiedy został przeniesiony na obecne miejsce dworzec autobusowy? Oczywiście, jak p
LUTY 2021
- Pobierz dokument
- Przejdź do - strona Poprzednia
- Pobierz artykuł w formie pliku Pdf
- Drukuj treść tego artykułu
- Powrót do poprzedniej strony