W związku z tym, że od 1 stycznia 2024 r. na mocy Ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. poz. 1429) , weszły w życie przepisy dotyczące świadczenia wspierającego skierowanego do osób z niepełnosprawnościami, publikujemy poniżej informacje, otrzymane z oddziału ZUS w Bielsku-Białej na temat tej nowej formy świadczenia z ubezpieczenia społecznego.
Świadczenie wspierające przysługuje osobie z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia, posiadającej decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, w której potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów, wydaną w ramach zmodyfikowanego systemu orzecznictwa o niepełnosprawności, na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Wysokość świadczenia wspierającego jest powiązana z wysokością renty socjalnej i wynosi od 40% do 220% renty socjalnej (aktualnie wyniosłoby to od ok. 635 zł do blisko 3495 zł) – w zależności od poziomu potrzeby wsparcia, czyli liczby przyznanych punktów w decyzji wydanej przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Kto ma prawo do otrzymania świadczenia wspierającego?
Osobami uprawnionymi są osoby, które:
- ukończyły 18 lat,
- są obywatelami Polski albo Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), a jeśli nie – przebywają legalnie w Polsce i mają dostęp do rynku pracy,
- mieszkają w Polsce,
- otrzymały decyzję WZON, w której poziom potrzeby wsparcia został ustalony na uprawniającym poziomie punktów.
To, kiedy będzie można złożyć wniosek o świadczenie wspierające do ZUS będzie zależeć od liczby punktów w decyzji WZON oraz od tego czy opiekunowi osoby z niepełnosprawnością przysługuje inne świadczenie
- osoby, które mają od 87 do 100 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2024 r.,
- osoby, które mają od 78 do 86 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2025 r.,
- osoby, które mają od 70 do 77 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2026 r.
Osoby, które mają co najmniej 70 pkt, będą mogły uzyskać świadczenie wspierające od 2024 r., pod warunkiem że po 31 grudnia 2023 r. opiekunom tych osób będzie przysługiwało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez organ gminy.
Co powinna zrobić osoba uprawniona, aby otrzymać świadczenie?
Osoba ubiegająca się o świadczenie wspierające musi mieć status osoby z niepełnosprawnością potwierdzony w formie:
- orzeczenia o niepełnosprawności i jej stopniu – wydanego przez Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (ZON),
- orzeczenia o niezdolności do pracy lub orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji – wydanego przez lekarzy orzekających w ZUS,
- orzeczenia o inwalidztwie – wydanego przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.
Osoba uprawniona:
- najpierw składa wniosek do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania (WZON), w celu otrzymania decyzji WZON, następnie:
- wniosek do ZUS o przyznanie i wypłatę świadczenia, może złożyć najwcześniej w miesiącu, w którym decyzja WZON stała się ostateczna (nie wcześniej).
WZON wyda decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia na taki sam okres, na jaki dana osoba ma orzeczenie o niepełnosprawności, nie dłużej jednak niż na 7 lat.
Jak złożyć wniosek do ZUS?
Wniosek można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną poprzez:
- Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS,
- portal Emp@tia
- lub bankowość elektroniczną.
Jeżeli osoba z niepełnosprawnością złoży wniosek przez bank albo portal Emp@tia, ale nie ma profilu na PUE ZUS, wówczas ZUS założy jej taki profil automatycznie, na podstawie danych z wniosku. Wniosek do ZUS może również zostać złożony przez pełnomocnika.
Do wniosku o świadczenie wspierające nie trzeba załączać decyzji wydanej przez WZON. Wszystkie dane, które się w niej znajdują, ZUS otrzyma z Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzeczeń o Niepełnosprawności (EKSMOoN). System ten prowadzi Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS).
W jaki sposób ZUS będzie wypłacać świadczenie wspierające?
ZUS będzie wypłacać świadczenie wspierające przelewem na numer rachunku bankowego w Polsce, który osoba z niepełnosprawnością poda we wniosku.
Świadczenie wspierające będzie przysługiwać bez względu na dochód, będzie zwolnione z podatku dochodowego i nie będzie mogło zostać zajęte przez organy egzekucyjne.
Kiedy świadczenie nie przysługuje?
Świadczenie wspierające nie przysługuje jeżeli:
- osoba z niepełnosprawnością została umieszczona w domu pomocy społecznej, w rodzinnym domu pomocy, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich,
- osoba z niepełnosprawnością jest uprawniona za granicą do świadczenia o podobnym charakterze do świadczenia wspierającego, chyba że dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej,
- na osobę z niepełnosprawnością, inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Wsparcie ze strony ZUS dla Klientów
W przypadku pytań i wątpliwości szczegółowych informacji udzielą, w każdej placówce ZUS pracownicy sali obsługi klientów w godzinach:
poniedziałek: od 8.00 do 17.00, od wtorku do piątku: od 8.00 do 15.00.
Pozostałe formy kontaktu z ZUS:
- Infolinie ZUS Centrum Kontaktu Klientów ZUS (CKK) – tel. 22 560 16 00 od pn.-pt. w godz. 7.00-18.00.
- E-wizyta w dni robocze w godzinach od 9.00-14.00. Aby zarezerwować wizytę w dogodnym terminie, wystarczy wejść na link do e-wizyty E-wizyta - ZUS
- E-wizyta w ZUS w Polskim Języku Migowym
E-wizyta w ZUS przez internet w polskim języku migowym - ZUS
- Telefoniczna rezerwacja wizyty
W oddziale w Bielsku-Białej można zarezerwować wizytę na konkretny dzień i określoną godzinę pod nr tel. 33 825 30 23.